Na czym polega badanie bakteriologiczne krwi?

Drobnoustroje mogą przedostawać się do krwi na kilka sposobów – z miejscowych ognisk zapalnych, skąd dostają się do naczyń limfatycznych, a następnie naczyń krwionośnych, z obszarów bogatych w naturalną mikroflorę np. układ moczowy, przez wprowadzenie ciał obcych już zakażonych.
Obecność żywych bakterii we krwi określa termin bakteriemia. Odpowiednio określa się także obecność wirusów we krwi – wiremia, grzybów – fungemia, pasożytów – parazytemia.
Wyróżnia się trzy rodzaje bakteriemii: przejściowa, okresowa, ciągła. Bakteriemia przejściowa charakteryzuje się krótkotrwałą obecnością bakterii we krwi. Jest ona skutkiem przerwania ciągłości skóry lub błon śluzowych. Najczęściej źródłem takiej bakteriemii są miejsca bogate w naturalną mikroflorę: śluzówki jamy ustnej, narządów moczowo-płciowych, skóra. Okres takiej bakteriemii jest bezobjawowy, bakterie samoistnie znikają z krwi. Okresowa bakteriemia inaczej zwana przerywaną występuje wtedy, gdy bakterie okresowo wydostają się z ognisk zakażenia: przewlekłych stanów zapalnych skóry, dróg oddechowych. Ciągła bakteriemia jest związana z nieustannym przebywaniem bakterii we krwi. Związana jest ona z obecnością cewników dożylnych, endoprotez, zakażanych skrzeplin.
W diagnostyce bakteriemii kluczową rolę spełnia badanie bakteriologiczne. Aby dobrze wykonać posiew krwi należy w odpowiedni sposób pobrać krew. Musimy mieć odpowiednią ilość próbek oraz właściwą ilość krwi. Próbka musi być zaopatrzona w odpowiednie podłoże wzrostowe. Krew wysiana na podłoże musi być inkubowana w celu hodowli bakterii, a jej wyniki muszą być zinterpretowane przez specjalistę.
Przed pobraniem krwi skóra musi być odkażona 70 % alkoholem etylowym. Po wyschnięciu miejsca przeciera się je preparatem jodowo – powodowym, który powinien działać przynajmniej prze 30 sekund. Następnie pozostałość roztworu zmywa się znowu alkoholem 70%. Krew pobiera się systemem otwartym, czyli za pomocą zestawu igła- strzykawka lub systemem zamkniętym przy pomocy dwóch igieł połączonych drenem, z których jedna znajduje ujście bezpośrednio do próbki z podłożem. Podłoże powinno być ogrzane do temperatury ciała pacjenta. Korek gumowy próbki powinien być również odkażony 70 % etanolem. Zaraz po wprowadzeniu krwi na podłoże całość powinna być starannie wymieszana.
Wiarygodne wyniki posiewu uzyskujemy, gdy izolujemy bakterie z przynajmniej dwóch różnych próbek. U pacjentów podejrzewanych o posocznicę, po 1 godzinie od wydostania się bakterii do krwi występuje gorączka i dreszcze. Krew u takich pacjentów powinna być pobrana tuż przed szczytem gorączki, ponieważ wtedy liczba bakterii jest największa. W infekcyjnym zapaleniu wsierdzia pobiera się 3 próbki krwi w ciągu 1-2 godz. Jeśli chodzi o objętość krwi na posiew - od dorosłych powinna to być ilość 20 – 30 ml, która jest rozdzielana na dwie próbki. Stosunek objętościowy krwi do pożywki powinien być równy 1:10. U dzieci na posiew pobiera się 1-5 ml krwi. Krew pobiera się an dwa podłoża – dla bakterii tlenowych i beztlenowych.
Z hodowli, z których uzyskuje się wzrost, wykonuje się preparat szkiełkowy, który następnie barwi się metodą Gramma. Identyfikację patogenów przeprowadza się następnie zgodnie z algorytmem ustalonym dla poszczególnych bakterii.