fot. Fotolia
Planując rehabilitację po rekonstrukcji ACL lekarz oraz rehabilitant mają na uwadze przede wszystkim proces gojenia się rany oraz przebudowę przeszczepu. Ćwiczenia należy rozplanować tak, by nie doszło do ponownego uszkodzenia czy nawet zerwania więzadła krzyżowego przedniego. Rehabilitacja zazwyczaj trwa około 6 miesięcy.
Proces rehabilitacji dzieli się na kilka etapów:
- wczesną fazę pooperacyjną – trwa do dwóch tygodni, czyli do momentu zdjęcia szwów;
- fazę powrotu funkcji stawu – trwa mniej więcej do 9-10 tygodnia po operacji;
- fazę stopniowego powrotu do pełnej sprawności – ten etap jest uzależniony od indywidualnych możliwości pacjenta;
- fazę powrotu do aktywności fizycznej – mniej więcej po około 6 miesiącach.
Ćwiczenia na kolano
– Plan rehabilitacji powinien być zawsze przygotowany dla konkretnego pacjenta. W okresie pomiędzy zabiegiem a rozpoczęciem fizjoterapii zaleca się wykonywanie określonych ćwiczeń. Pozwalają one zachować podstawowe funkcje stawu kolanowego. Zawsze jednak powinny odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarza prowadzącego i specjalisty rehabilitanta albo w porozumieniu z nimi – mówi Robert Dołowy, specjalista fizjoterapeuta ze Szpitala Centrum ENEL-MED.
W pierwszych dwóch tygodniach należy skupić się na m.in.:
- zwiększaniu zakresu obciążenia do granicy bólu,
- zwiększaniu zakresu ruchomości stawu do około 60 stopni, nie przekraczając granicy bólu,
- ćwiczeniu prawidłowego chodu z kulami łokciowymi – zapobiega ono rozprzestrzenianiu się stanu zapalnego poza kolano i chroni przed obrzękiem.
W pierwszym okresie rehabilitacji powinno się bezwzględnie schładzać staw kolanowy przez minimum 10 minut co mniej więcej dwie godziny. Z czasem tę czynność wykonuje się coraz rzadziej. Jest ona niezwykle istotnym elementem rehabilitacji, gdyż chroni przeszczepione więzadło przed uszkodzeniem. Podobną funkcję spełnia orteza, którą zakłada się na noc przez około 1,5 miesiąca.
Zobacz też: Zerwanie więzadła krzyżowego przedniego – diagnoza i leczenie
Powrót czucia głębokiego
Ćwiczenia zmierzające do przywrócenia propriocepcji, czyli czucia głębokiego, rozpoczyna się od razu po operacji. Polega to zazwyczaj na:
- nauce chodu boso po twardym oraz miękkim podłożu,
- ćwiczeniu w pozycji stojącej z zamkniętymi oczami.
W miarę powrotu do zdrowia i umacniania się nowego więzadła krzyżowego przedniego, zwiększa się skalę trudności ćwiczeń. W końcowym etapie rehabilitacji pacjent uczy się na nowo biegać czy skakać. W fizjoterapii chodzi również o to, by osoba po urazie przestała się bać ponownego uszkodzenia kolana. Umiejętnie prowadzone ćwiczenia wzmacniają nie tylko ciało, ale i psychikę.
Test sprawności
– Chcąc ocenić stopień sprawności stawu kolanowego, wykonuje się tzw. testy funkcjonalne. Są one układane indywidualnie dla każdego pacjenta. Mogą to być skoki jednonóż na dystans, wchodzenie na stopień czy przeskoki przez przeszkodę w przód i w tył. Wynik w okolicach 85-90% jest równoznaczny z możliwością pełnego powrotu do uprawianego przed kontuzją sportu – dodaje ekspert.
Po zakończeniu procesu rehabilitacji pacjent powinien pojawiać się co jakiś czas w gabinecie rehabilitacyjnym, by kontrolować funkcje kończyny. Dotyczy to zwłaszcza osób aktywnych.
Zobacz też: Na czym polega kompresjoterapia w obrzęku limfatycznym?
Źródło: materiały prasowe Komunikado/mn
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
