Skuteczne sposoby na wymioty i nudności. Jak sobie poradzić z wymiotami w ciąży, u dziecka, przy zatruciu

sposoby na wymioty fot. Adobe Stock, Pixel-Shot
Wymioty mogą pojawić się w przypadku ciąży, choroby układu pokarmowego, układu neurologicznego lub innego schorzenia. Skuteczne sposoby na wymioty spowodowane dolegliwościami pokarmowymi to napary z imbiru, gorzka herbata, rumianek i powstrzymanie się od jedzenia. Sprawdź, co pomoże na wymioty i nudności w ciąży oraz u dzieci.
/ 24.08.2022 12:02
sposoby na wymioty fot. Adobe Stock, Pixel-Shot

Spis treści:

  1. Jakie są przyczyny wymiotów?
  2. Sposoby na wymioty – zioła
  3. Leki przeciwwymiotne
  4. Sposoby na wymioty – dieta
  5. Sposoby na wymioty u dziecka
  6. Sposoby na wymioty w ciąży

Jakie są możliwe przyczyny wymiotów?

Nudności i wymioty to częste objawy zgłaszane lekarzowi zarówno w przypadku dorosłych, jak i dzieci. Nieprzyjemne uczucie wynika z pobudzenia ośrodka wymiotnego w mózgu, jednak bodźce mogą pochodzić z różnych miejsc: głównie z przewodu pokarmowego oraz układu neurologicznego.

Wymioty mogą występować jako samodzielny objaw lub towarzyszą im inne symptomy. Często są to biegunka, złe samopoczucie, gorączka, co wskazuje na podłoże infekcyjne. 

Jednak możliwych przyczyn wymiotów jest naprawdę wiele:

  • zatrucie pokarmowe,
  • ciąża - szczególnie poranne nudności i wymioty,
  • zapalenie dróg oddechowych (u małych dzieci przeziębienie, grypa często powodują wymioty, zwłaszcza w początkowym stadium choroby),
  • infekcja układu pokarmowego (w tym grypa żołądkowa) - wymiotom towarzyszą wtedy często biegunki i podwyższona temperatura,
  • przepełnienie żołądka,
  • niektóre leki - np. stosowane w chemioterapii, morfina,
  • zatrucie toksynami (np. alkoholem, nikotyną, grzybami, lekami),
  • zapalenie błędnika - występują też zawroty głowy, oczopląs, nasilenie objawów podczas ruchów,
  • zwężenie odźwiernika - występuje u niemowląt, główny objaw to chlustające wymioty zaraz po karmieniu, na ogół problem występuje u pierworodnych chłopców,
  • nietolerancje pokarmowe,
  • choroba lokomocyjna,
  • choroba morska,
  • migrena,
  • niedrożność jelit - wymiotom towarzyszą też zaparcia, wzdęcia, uczucie pełności w brzuchu,
  • refluks żołądkowo-jelitowy,
  • zapalenie wątroby lub jej niewydolność,
  • niewydolność nerek,
  • ostry ból brzucha - np. z powodu zapalenia wyrostka robaczkowego, kamicy nerkowej,
  • uraz głowy, guz, krwiak mózgu,
  • cukrzyca - wymioty pojawiają się przy kwasicy ketonowej,
  • infekcje ośrodkowego układu nerwowego - występują ból głowy, często objawy oponowe (np. sztywność karku).

Nudności bądź wymioty mogą mieć również charakter psychogenny. Pojawiają się wówczas np. przy odrażającym widoku lub zapachu, w sytuacjach stresowych lub w związku ze spożywaniem pokarmu (jadłowstręt). Warto wiedzieć, że wymioty u małych dzieci na tle psychologicznym, mogą pojawić się w wyniku zaburzonej więzi z matki z dzieckiem. 

Należy pamiętać, że niepowściągliwe wymioty, przewlekłe lub zbyt forsowne, mogą być niebezpieczne. Ich skutkiem bywa uszkodzenie przełyku, niedożywienie, odwodnienie czy zaburzenia metaboliczne. Szczególnie niepokojące są wymioty z krwią (czasem w formie ciemnej treści, tzw. wymioty fusowate), które należy jak najszybciej zgłosić lekarzowi. 

Sposoby na wymioty - zioła działające przeciwwymiotnie

W łagodzeniu dolegliwości przydatne są domowe sposoby na wymioty, takie jak zioła. Wybór spośród tych działających przeciwwymiotnie jest ograniczony. Warto po nie sięgnąć, ponieważ przynoszą ulgę w czasie nudności.

Gorzka herbata na wymioty

Podstawowy i łatwo dostępny środek przeciwko wymiotom znajduje się w każdej kuchni - to czarna herbata. W leczeniu wymiotów należy pić napar porcjami po pół szklanki w ciągu dnia. Wcześniej 3 łyżki czarnej herbaty trzeba umieścić w termosie i zalać wrzątkiem. Po 10 minutach odcedzić, ponownie wlać do termosu, aby herbata była ciepła przez dłuższy czas. Gorzka herbata na wymioty nie powinna mieć aromatów i sztucznych barwników. Sprawdzi się w przypadku infekcji przewodu pokarmowego.

Imbir na wymioty

Korzeń imbiru jest skutecznym środkiem przeciwwymiotnym. Jego olejki eteryczne hamują nudności. Sprawdza się na wymioty w ciąży, przy chorobie lokomocyjnej czy zatruciu przewodu pokarmowego. Imbir można wypijać w postaci naparu lub dodać starty korzeń do herbaty i posiłków. Imbir na wymioty można przyjmować też w postaci gotowej herbaty lub kapsułek dostępnych w aptekach i sklepach zielarskich.

W łagodzeniu objawów wymiotów pomocne mogą być też inne zioła, np. mięta oraz rumianek. Pije się je w postaci naparów. 

Leki przeciwwymiotne

Leki przeciwwymiotne podaje się najczęściej w chorobach pochodzenia błędnikowego (głównie chorobie lokomocyjnej), oraz w celu wyeliminowania wymiotów związanych z leczeniem (np. chemioterapią, radioterapią, po znieczuleniu).

Nie jest zalecane podawanie dzieciom leków przeciwwymiotnych w przypadku zatrucia albo infekcji, aby nie hamować wydalania szkodliwych substancji. 

Na wymioty związane z chorobą lokomocyjną stosuje się dimenhydrynat (np. Aviomarin). Lek działa hamująco na ośrodek wymiotny w mózgu i na reakcje błędnika. Bardzo często wywołuje senność zaburzenia koncentracji, dlatego nie powinien być stosowany w trakcie prowadzenia pojazdu. Nie jest zalecany do stosowania u dzieci poniżej 6. roku życia i ciężarnych w III trymestrze ciąży. 

Innym, mniej popularnym lekiem na chorobę lokomocyjną jest hioscyna (skopolamina). Stosowana jest w formie plastrów za ucho kilka godzin przed podróżą. Rzadko polecana ze względu na działania niepożądane. 

Leki działające przeciwwymiotnie to również deksametazon, antagoniści receptora serotonionowego (np. ondansteron, dolasteron), chloropromazyna czy metoklopramid. Stosuje się je w związku z działaniami niepożądanymi innych terapii.

Sposoby na wymioty - dieta

Przy wymiotach związanych z nieżytem żołądka właściwe zasady diety są podstawą leczenia. Oto, o czym trzeba pamiętać:

  • Przy zatruciu żołądkowym przeprowadź jednodniowy post lub jedz w niewielkich ilościach sucharki, kleik jęczmienny lub ryżowy bez tłuszczu i bez cukru. 
  • Spożywaj potrawy o umiarkowanej temperaturze lub chłodne.
  • Przyjmuj płyny. Częste picie zapobiega odwodnieniu. Uspokajająco na żołądek działa herbata rumiankowa, miętowa oraz napar z gorzkiej pomarańczy. Możesz pić gorzką herbatę lub z dodatkiem imbiru. 
  • Dodaj trochę soli do napojów, aby uzupełnić straty sodu. 
  • Niektórzy na wymioty polecają picie coli. Napój wykazuje pewną skuteczność w przypadku wystąpienia wymiotów i nudności, dodatkowo dostarcza organizmowi cukru, co także może hamować nieprzyjemny odruch.
  • Normalne żywienie wprowadzaj stopniowo.
  • Przez kilka dni po epizodzie z nudnościami i wymiotami unikaj tłustych i pikantnych potraw, kofeiny, aspiryny i innych leków przeciwzapalnych.

Sposoby na wymioty u dziecka. Co można podawać?

Wymioty u dzieci zdarzają się dość często. Sposób postępowania zależy od tego, co jest ich przyczyną. Niezwykle ważne w czasie wymiotów jest nawodnienie. Napoje należy podawać często w niewielkich ilościach, aby nie podrażniać żołądka. 

Na wymioty związane z infekcją można podawać dziecku:

  • małe porcje ostudzonej przegotowanej wody lub wody niegazowanej,
  • chłodną, słabą herbatę bez cukru,
  • rozcieńczony sok jabłkowy,
  • ostudzone napary ziołowe (rumianek, mięta)
  • elektrolity dla dzieci (nie działają przeciwwymiotnie, ale mogą zapobiec odwodnieniu),
  • przez kilka godzin możesz zrezygnować z podawania posiłków stałych,
  • w przypadku karmienia piersią, przystawiaj dziecko często do piersi.

Gdy dziecko wymiotuje, nie podawaj mu posiłków ciężkostrawnych, tłustych, typu fast-food, jak frytki czy pizza. Niewskazane są też słodkie napoje gazowane.

Jeśli dziecko mimo wszystko zwraca przyjmowane napoje i posiłki, ma objawy odwodnienia (wskazują na nie początkowo rzadsze oddawanie moczu, zapadnięte oczy, brak łez, suchość ust, rozdrażnienie lub senność), trzeba zgłosić się jak najszybciej do lekarza. Konieczne może być podanie kroplówki, uzupełniającej płyny.

Sprawdź: jak rozpoznać odwodnienie u dorosłego i dziecka?

Sposoby na wymioty w ciąży. Jak powstrzymać nudności?

Główną przyczyną wymiotów w ciąży są zmiany hormonalne, przede wszystkim wyższe stężenie progesteronu i gonadotropiny kosmówkowej (hCG). Nudności pojawiają się ok. 4.-6. tygodnia ciąży i trwają na ogół do początku II trymestru.

Wymioty i nudności w ciąży można powstrzymać, wprowadzając kilka reguł: 

  • po wstaniu z łózka jak najszybciej zjedz mały posiłek lub wypij ciepły napój,
  • unikaj uczucia głodu - obniżony poziom glukozy w organizmie sprzyja nudnościom,
  • nie zrywaj się szybko z łóżka,
  • jedz posiłki bogate w węglowodany i białko,
  • spożywaj posiłki częściej, ale w mniejszych porcjach, aby nie obciążać układu pokarmowego,
  • odpoczywaj, kiedy możesz, i unikaj stresu, który nasila nieprzyjemne dolegliwości,
  • unikaj intensywnych zapachów,
  • pij napary z imbiru.

Jeśli wymioty są bardzo uciążliwe, koniecznie skontaktuj się z lekarzem. 

Czytaj także:
Jelitówka u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie, szczepionka
Gdy dziecko wymiotuje - porady i postępowanie w zależności od przyczyny
Biegunka u niemowlaka - co podać dziecku i kiedy iść do lekarza
Mdłości w ciąży - jak im zaradzić i kiedy są niebezpieczne

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA