Na skróty:
- Co to jest refluks?
- Refluks - objawy
- Jak zdiagnozować refluks?
- Refluks żołądka - jak mu zapobiegać
- Leczenie refluksu
- Refluks żołądkowo-jelitowy
Co to jest refluks?
Refluks to cofanie się treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Towarzyszą zwykle temu różne nieprzyjemne dolegliwości jak zgaga czy uczucie palenia w mostku. Jeśli refluks przytrafia się sporadycznie – nie stanowi zagrożenia. Gorzej gdy nawraca, bo poza przykrymi objawami utrudniającymi codzienne funkcjonowanie, może też odbić się na zdrowiu.
Na czym polega refluks?
Dolny zwieracz przełyku u zdrowej osoby szczelnie zamyka się i uniemożliwia wydostanie się z żołądka pokarmu, który do niego trafił. Jeśli napięcie zwieracza jest obniżone, do przełyku zarzucane są treści żołądkowe - m.in. enzymy trawienne i kwas solny, które wywołują uczucie pieczenia.
Na rozwój choroby refluksowej wpływa wiele czynników:
- jedzenie pokarmów podrażniających przełyk,
- niewłaściwa dieta (np. zbyt dużo tłustych potraw),
- zaburzenia przewodu pokarmowego,
- otyłość,
- ciąża,
- palenie papierosów,
- nadużywanie alkoholu.
Nieleczony refluks żołądka może prowadzić do uszkodzenia błony śluzowej przełyku i powstania nadżerek. Do rozwoju refluksu potrafią przyczynić się niektóre choroby, taki jak cukrzyca i choroby związane z zaburzeniami hormonalnymi.
Refluks - objawy
Najczęściej refluks powoduje szereg nieprzyjemnych problemów gastrycznych:
- odbijanie się,
- zgaga (zobacz 6 sposobów na zgagę),
- pieczenie w przełyku,
- gorzki lub kwaśny posmak w ustach,
- nudności,
- wymioty
- trudności z przełykaniem - wynikające z podrażnienia przełyku albo uczucia, jakby coś w nim tkwiło.
To typowe objawy refluksu. Zdarza się jednak, że trapiące cię dolegliwości pozornie nie mają związku z przewodem pokarmowym. Cofanie się kwaśnej treści może bowiem powodować:
- nawracające zapalenie oskrzeli (zobacz objawy zapalenia oskrzeli),
- męczący kaszel wywołany drobinki jedzenia w tchawicy,
- zachłystowe zapalenie płuc,
- chrypkę,
- zmianę tembru głosu,
- zapalenie zatok,
- bezdech senny.
Osoba cierpiąca na refluks może też mieć objawy, które przypominają chorobę wieńcową i zawał serca, jak silne pieczenie za mostkiem i duszności.
Jak zdiagnozować refluks?
Dokuczają ci typowe objawy refluksu? Jest duża szansa, że już na tej postawie lekarz będzie w stanie postawić diagnozę. Żeby ją potwierdzić, internista, lekarz rodzinny lub gastrolog może zlecić:
- terapię antyrefluksową, czyli leki doustne i odpowiednią dietę. Jeśli dolegliwości ustąpią, będzie wiadomo, że diagnoza była prawidłowa;
- specjalistyczne badania – zwykle jest to gastroskopia, czasem też zdjęcie RTG oraz badanie pH w przełyku.
Refluks żołądka - jak mu zapobiegać
Jeśli dokuczają ci objawy refluksu żołądka i nie są one sporadyczne, lecz regularne, musisz działać. W pierwszej kolejności warto przyjrzeć się swojemu trybowi życia. To, jak się odżywiasz, może zwiększyć szanse wystąpienia choroby refluksowej.
Jakich zasad dietetycznych przestrzegać, jeśli chcesz skutecznie zapobiegać refluksowi?
- ogranicz spożywanie słodkich i tłustych produktów,
- ogranicz alkohol, colę i herbatę,
- unikaj owoców cytrusowych i ostrych przypraw,
- jedz chudy drób i warzywa gotowane,
- ostatni posiłek (nie za duży) jedz najpóźniej 3 godziny przed snem.
Pomóc też może spanie na wysokiej poduszce, unikanie ciasnych ubrań i silnie ściśniętych pasków. Rzuć palenie.
Leczenie refluksu
Nieleczony refluks zwiększa ryzyko wystąpienia zmian nowotworowych w górnym odcinku przewodu pokarmowego. Lepiej nie bagatelizować objawów i jak najszybciej zmienić dietę i rozpocząć terapię (zobacz leki stosowane w leczeniu refluksu).
Poza zmianą nawyków żywieniowych lekarz może zlecić przyjmowanie tzw. inhibitorów pompy protonowej. To doustne środki hamujące wydzielanie kwasu solnego. Łagodzą też stany zapalne powstałe w przełyku.
Czasem potrzebny jest zabieg chirurgiczny. Zwykle jest to tzw. fundoplikacja. Wykonuje się ją za pomocą laparoskopii.
Refluks żołądkowo-jelitowy
To również zaburzenie dotyczące przewodu pokarmowego, ale innej jego części niż opisany powyżej refluks żołądkowo-przełykowy. Refluks żołądkowo-jelitowy nazywany też refluksem dwunastniczo-żołądkowym polega na cofaniu się treści dwunastnicy (z solami kwasów żółciowych) do żołądka. Po zmieszaniu się z kwasami trawiennymi żołądka niszczy śluzówkę.
Ten rodzaj refluksu zwykle występuje u chorych, u których usuwany był pęcherzyk żółciowy. Refluks żołądkowo-jelitowy objawia się:
- bólem nadbrzusza,
- wymiotami z żółcią.
Diagnozą i leczeniem zajmuje się gastrolog. Może on zlecić terapię lekową, rzadziej operację. Ważne jest, żeby osoba z refluksem zmieniła dietę na lekkostrawną i nie przejadała się. Należy unikać ostrych przypraw, napojów gazowanych, kawy, herbaty i alkoholu.
Więcej o chorobach żołądkowych:Jak przebiega refluks u dzieci?Przełyk Barretta to stan przednowotworowy przełyku - co warto o nim wiedzieć?Domowe sposoby na biegunkę - oto skuteczne, naturalne metody Ból brzucha, nudności, wymioty - co robić? Co jeść i pić? [PORADY]
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
