Szacuje się, że w Europie na przewlekłą niewydolność serca (PNS) cierpi 2-3% osób dorosłych, ale po 75 roku życia ich odsetek sięga nawet 20%. Nie dziwi to, jeśli uświadomimy sobie, że do uszkodzenia serca dochodzi często bardzo powoli, przez wiele lat. Blisko połowa pacjentów cierpi z powodu tzw. niewydolności serca typu rozkurczowego. Ten typ niedomogi serca najczęściej przydarza się osobom w starszym wieku, chorym na cukrzycę, nadciśnienie tętnicze oraz otyłość.
Powstrzymać chorobę
Do najczęstszych przyczyn niewydolności serca u starszych osób należy nadciśnienie tętnicze i choroba wieńcowa. PNS jest chorobą postępującą. Przy odpowiednim leczeniu można poprawić komfort życia chorego oraz spowolnić postęp choroby i tym samym przedłużyć mu życie. Jeśli to możliwe, konieczne jest jak najwcześniejsze leczenie choroby podstawowej (np. skuteczne obniżanie ciśnienia tętniczego, poprawienie ukrwienia i odżywienia serca w chorobie wieńcowej). Przyczyną połowy zgonów u chorych z niewydolnością serca są zaburzenia rytmu, które łatwo powstają w chorym sercu. Ich rezultatem jest nagłe zatrzymanie pracy serca.
Polecamy: Jak rozpoznać zawał serca?
Życie bez wytchnienia
Najpowszechniejszymi objawami PNS są duszność i obrzęki, zwykle stóp i podudzi, jak również nadmierne zmęczenie i niezdolność do wykonywania wysiłków. Początkowo jest to np. konieczność zatrzymywania się dla zaczerpnięcia tchu w trakcie wchodzenie po schodach. W zaawansowanym stadium nawet najmniejsze czynności codzienne sprawiają kłopot, a powietrza brakuje także w spoczynku. Charakterystyczne jest uczucie duszności pojawiające się po położeniu się na płasko, które zmusza do spania „na kilku poduszkach” (czyli w pozycji półleżącej), duszność nocna oraz nocne oddawanie moczu (co najmniej dwa razy w ciągu nocy).
Czytaj też: Ból serca - czy to choroba wieńcowa?
Jak pomóc sercu?
Niewydolność serca wymaga zastosowania wielu działań pozafarmakologicznych. Poza odpowiednią dietą zalecane są poniższe wskazówki:
- regularnie przeprowadzaj kontrolę masy ciała. Skontaktuj się z lekarzem, gdy przybierzesz na wadze ponad 2 kg w ciągu 3 dni!
- ogranicz przyjmowania alkoholu, zaprzestań palenia papierosów;
- unikaj niektórych leków, np. leków przeciwbólowych (stosowanych powszechnie w bólach kręgosłupa u osób starszych);
- corocznie szczep się przeciwko grypie i jednokrotne przeciwko pneumokokom;
- dbaj o regularną aktywność fizyczna, dostosowaną do swoich możliwości, np. spacery, jazda na rowerze – do uzgodnienia z lekarzem;
- unikaj podróży w okolice wysokogórskie, gorące i wilgotne oraz długotrwałego siedzenia bez ruchu (np. w samochodzie);
Leczenie PNS polega na ścisłej współpracy z lekarzem, częstych wizytach kontrolnych oraz przyjmowania licznych leków, z czym czasami trudno poradzić sobie starszej osobie. Dlatego nie bójmy się prosić o pomoc!
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!