Spis treści:
- Owoce cisu – jak wyglądają?
- Owoce cisu – dlaczego są trujące?
- Objawy zatrucia owocami cisem
- Leczenie zatrucia owocami cisu
Owoce cisu – jak wyglądają?
Cis pospolity (łac. Taxus baccata) jest wiecznie zielonym, iglastym drzewem ozdobnym (lub wysokim krzewem), które w okresie od września do listopada pokrywa się charakterystycznymi owocami. Owoce cisu to okryte czerwoną osnówką żółto-brązowe nasiona. Wielkością nie przekraczają na ogół 9 mm.
fot. Cis pospolity/Adobe Stock, 7monarda
fot. Owoce cisu/Adobe Stock, Dodor_Inna
Cis naturalnie występuje w Europie, Azji Zachodniej oraz północnej Afryce. Jest sadzony często w przestrzeni publicznej lub w ogródkach. Nie bez powodu iglak nazywany jest drzewem śmierci.
Owoce cisu – dlaczego są trujące?
Owoce cisu, podobnie jak inne fragmenty tej rośliny (kora, igły), są trujące. Owoce cisu szczególnie zagrażają dzieciom, zwłaszcza do 3. roku życia, ponieważ to w tej grupie odsetek przypadkowych spożyć jest najwyższy. Do takich zdarzeń według statystyk dochodzi często. Po zjedzeniu owocu cisu, każda osoba powinna trafić pod obserwację lekarską.
Toksyczne właściwości cisu to wynik zawartości alkaloidów taksynowych (taksyn). Są to trujące związki, których mechanizm działania polega głównie na podwyższeniu stężenia wapnia w komórkach serca. W rezultacie dochodzi do zaburzenia pracy serca. Taksyny działają również toksycznie na układ pokarmowy, powodując zaburzenia jego pracy, oraz porażają ośrodek oddechowy w mózgu.
Zjedzenie owoców cisu lub innej części rośliny może prowadzić nie tylko do powikłań ze strony układu krążenia, ale też uszkodzenia nerek i mózgu. Zgon najczęściej następuje z powodu wstrząsu kardiogennego. Warto wiedzieć, że niewielkie ilości taksyn są stosowane w medycynie i wykorzystywane w leczeniu nowotworów.
Objawy zatrucia owocami cisu
Objawy zatrucia owocami cisu to:
- nudności,
- wymioty,
- ból brzucha,
- senność,
- biegunka,
- krwiomocz,
- drgawki,
- duszność i problemy z oddychaniem,
- zawroty głowy,
- arytmia serca,
- utrata przytomności.
Niebezpieczne dla zdrowia może być zjedzenie nawet jednego owocu cisu, pestki lub choćby rozgryzienie czerwonej kuleczki w ustach. Według badań śmiertelna dawka cisu dla osoby dorosłej wynosi 50 g igieł (tyle waży średniej wielkości jajko). Jednak spożycie mniejszej ilości także grozi różnorodnymi komplikacjami zdrowotnymi.
Leczenie zatrucia owocami cisu
Jeśli doszło do zjedzenia owoców cisu, należy jak najszybciej udać się do szpitala. Pierwsze objawy zatrucia pojawiają się na ogół po ok. 30 minutach, dlatego najlepiej od razu szukać pomocy medycznej. Leczenie zatrucia owocami cisu obejmuje m.in. płukanie żołądka. W ciężkich przypadkach konieczne jest zastosowanie tlenoterapii za pomocą urządzenia ECMO (sztuczne płuco-serce). Rokowanie w przypadku połknięcia fragmentów tego trującego drzewa może być różne – zależy przede wszystkim od zjedzonej ilości, wieku i czasu reakcji. Czas od spożycia śmiertelnej dawki rośliny do zgonu wynosi od 2 do 5 godzin.
Źródła:
O. Piskač i inni, Cardiotoxicity of yew, doi: 10.1016/j.crvasa.2014.11.003,
P.E. Krenzelok, Is the yew really poisonous to you?, doi: 10.3109/15563659809028942.
Czytaj także:
Trujące ziemniaki – kiedy nie nadają się do jedzenia?
Nalewka z kwiatów czarnego bzu – czy jest trująca? Jak ją zrobić, by nie szkodziła?
Czy można jeść surową cukinię?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
