Częstość oddechów u zdrowego człowieka wynosi 12-15/minutę. Odstępstwa od tej wartości są spotykane w licznych zespołach chorobowych. Głębokość kolejnych wdechów i wydechów oraz zdefiniowanie dominujących w czasie wdechu grup mięśni mogą być dodatkowymi wskazówkami w procesie diagnostycznym.
Jakie są typy oddechów o zmienionym cyklu?
- oddech przyspieszonym
- oddech zwolniony
- oddech Biota
- oddech Cheyne'a i Stokesa
- oddech Kussmaula
- oddech przerywany głębokimi wdechami
- spłycenie oddechu i bezdechy podczas snu
Kiedy mamy do czynienia z oddechem przyspieszonym?
Oddech przyspieszony (tachypnoe), czyli powyżej 15 oddechów na minutę – jest naturalnym następstwem wysiłku fizycznego bądź silnych emocji. Czasami towarzyszy także gorączce. Jednak najważniejszym stanem objawiającym się przyspieszonym oddechem jest duszność, najczęściej w przebiegu chorób płuc i serca, kiedy częstość oddechów przekroczyć może 30 na minutę.
W jakich stanach można zaobserwować zwolnienie oddechu?
Oddech zwolniony (bradypnoe), czyli poniżej 12 oddechów na minutę - może być następstwem chorób neurologicznych oraz działających ośrodkowo leków narkotycznych.
Zobacz też: Najważniejsze alarmowe objawy neurologiczne
Na czym polega i kiedy występuje oddech Biota, Cheyne'a i Stokesa oraz oddech Kussmaula?
Oddech Biota jest patologiczną formą cyklu oddechu występującą w stanach zwiększonego ciśnienia śródczaszkowego oraz uszkodzenia centralnego układu nerwowego. Poza tym może być zaobserwowany w przypadkach śpiączki polekowej. Charakteryzuje się szybko następującymi po sobie płytkimi oddechami z około 10-30 sekundowymi fazami bezdechu.
Oddech Cheyne'a i Stokesa jest typowym cyklu oddechu dla niewydolności serca, stanie po udarze mózgu oraz jako jeden z objawów encefalopatii metabolicznej lub polekowej. Ten typ oddechu patologicznego jest bardzo nieregularnym cyklem oddechowy, w którym stwierdza się fazy oddechu szybkiego i głębokiego oraz fazy, kiedy oddech staje się zwolniony i płytki z następowymi bezdechami.
Oddech Kussmaula zaś jest oddechem znacznie pogłębionym i przyspieszonym występującym w kwasicy metabolicznej.
Na czym polegają paradoksalne ruchy klatki piersiowej?
U zdrowego człowieka podczas wydechu obserwujemy zapadanie się ścian klatki piersiowej. W przypadku ruchów paradoksalnych zjawisko to stwierdza się w czasie wdechu, co staje się przyczyną poważnych zaburzeń oddechowych. Z tego typem zaburzenia toru oddychania mamy do czynienia w przypadkach złamań licznych żeber i mostka (tzw. wiotka klatka piersiowa).
Jakie są podstawowe tory oddechowe i w jakich stanach chorobowych dochodzi do ich dominacji?
Wyróżniamy tor piersiowy i brzuszny oddychania. Typ piersiowy jest charakterystyczny dla kobiet i polega na przewadze pracy mięśni międzyżebrowych zewnętrznych podczas wdechu. Jest on także typowy dla pacjentów ze znacznym wodobrzuszem, dużymi guzami w obrębie jamy brzusznej oraz w przypadku porażenia przepony, mięśnia odpowiedzialnego za brzuszny tor oddechowy. Dominuje on u mężczyzn, ale obserwowany jest również w zapaleniu opłucnej, porażeniu mięśni międzyżebrowych oraz w zesztywniającym zapaleniu stawów kręgosłupa.
Polecamy: Jak powstaje odma opłucnowa?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!