Wścieklizna jest chorobą wirusową zwierząt, która może przenieść się na człowieka. Wywoływana jest przez wirus wścieklizny należący do rabdowirusów (wirusy RNA).
Czy wścieklizną się łatwo zarazić?
Dane epidemiologiczne wskazują, że każdego roku z powodu wścieklizny umiera na świecie do 100 000 osób, z czego większość w krajach tropikalnych. W krajach wysoko rozwiniętych przypadki śmiertelne są rzadkie.
Sprawdź: Czym możemy zarazić się od domowego pupila?
Mitem jest, że wścieklizną możemy się zarazić tylko od chorych psów, lisów czy wiewiórek. Zakażeniu ulegają wszystkie ssaki (psy, koty, konie, lisy, wilki, jenoty, wiewiórki, borsuki, nietoperze i inne zwierzęta domowe oraz dzikie). Człowiek zakaża się najczęściej poprzez ugryzienie (pokąsanie). Możliwe jest też zakażenie bez ugryzienia, w wyniku kontaktu śliny zwierzęcia z uszkodzoną skórą człowieka lub poprzez wniknięcie śliny do nosa, oka. Zakażony człowiek również wydziela wirus ze śliną. Jest wiec zakaźny dla otoczenia!
Wirus lubiący układ nerwowy
Gdy wirus wniknie przez uszkodzoną skórę, wędruje wzdłuż czuciowych i ruchowych włókien nerwowych do ośrodkowego układu nerwowego lub rdzenia kręgowego, gdzie namnażając się daje objawy chorobowe.
Charakterystyczne objawy
Okres wylęgania choroby charakteryzuje się bardzo rozległym przedziałem. Minimalnie wynosi 10 dni, maksymalnie nawet rok. Średnio 1-3 miesięcy. Najpierw z reguły pojawia się mrowienie i ból w okolicy miejsca pokąsanego. Później pojawiają się: senność, gorączka, apatia, zmęczenie, bóle głowy, nudności. Często u chorego obserwuje się zachowania dziwaczne i agresywne, występują omamy, majaczenie, ślinotok, światłowstręt. Występują mimowolne, bolesne skurcze mięśni, co powoduje brak możliwości picia (wodowstręt), jedzenia czy głębszego oddechu. Pobudzenie szybko przechodzi w uogólnione porażenie i śpiączkę. Śmierć następuję po upływie około tygodnia od wystąpienia objawów.
Diagnostyka
Do rozpoznania RNA-wirusa stosuje się metodę laboratoryjną RT-PCR. Może ona dawać jednak wyniki fałszywie ujemne.
Śmiertelnie niebezpieczna…
Leczenie swoiste przeciw wściekliźnie nie istnieje. Jest ona zawsze chorobą śmiertelną! Główną przyczyną śmierci jest niewydolność oddechowa.
Najważniejsza profilaktyka
Ratunkiem jest szczepionka. Długi okres inkubacji choroby, daje możliwość zaszczepienia w sytuacji podejrzenia ekspozycji na wirusa. Szczepionka ta w przeciwieństwie do innych działa skutecznie, nawet jeśli jest podana po zakażeniu wirusem. To ona jest, więc sposobem na wściekliznę. Musi jednak być poddana odpowiednio wcześnie. Kiedy pojawiają się pierwsze objawy choroby jest już za późno na zaszczepienie.
Sprawdź: Czy szczepienia powodują autyzm?
Szczepienia profilaktyczne (bez ekspozycji) podawane są osobą mającym duże ryzyko zawodowe – możliwość kontaktu z chorymi zwierzętami, czyli weterynarzom, strażnikom leśnym, hodowcom zwierząt futerkowych itp. W kontaktach ze zwierzętami należy być bardzo ostrożnym. Trzeba pamiętać, że chore zwierzę może być zarówno agresywne, jak i bardzo spokojne i przyjazne. Jeśli doszło do pogryzienia lub ekspozycji na ślinę zwierzęcia, co, do którego nie wiemy czy było szczepione przeciwko wściekliźnie, natychmiast trzeba zgłosić się do służb medycznych.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
