Podłużne bruzdy na paznokciach mogą świadczyć o poważnej chorobie. To wyczytasz z wyglądu paznokci

Pionowe bruzdy na paznokciach na ogół oznaczają niewłaściwą dietę oraz przyjmowanie zbyt małej ilości płynów. Mogą też świadczyć o zaburzeniach rogowacenia wynikających z wieku. Taki wygląd paznokci może też być sygnałem poważnych chorób: łuszczycy, niedoczynności tarczycy albo schorzenia układu krążenia.

Co robić? Powinnaś skonsultować się z lekarzem i zbadać się pod kątem niedoborów witamin i składników mineralnych. Ważne jest, aby pić dziennie 1,5–2 l płynów (wody, herbat ziołowych, soków).

Wygięcie płytek i powstanie wklęsłych paznokci może być spowodowane kontaktem z detergentami i substancjami chemicznymi, np. benzyną. Przyczyniają się też do niego niedobór żelaza i anemia, a także choroby takie jak cukrzyca czy niedokrwienie mięśnia sercowego. U noworodków paznokcie łyżeczkowate to naturalny przejściowy stan fizjologiczny.

Co robić? Do prac z chemikaliami używaj rękawiczek. Wykonaj kontrolne badania krwi. Jeśli np. masz anemię spowodowaną niedoborem żelaza, lekarz przepisze odpowiednie preparaty z tym pierwiastkiem. Pamiętaj o różnorodnej zdrowej diecie. 

Wypukłe zgrubiałe paznokcie (paznokcie zegarkowe) często towarzyszą objawowi, który określa się jako palce pałeczkowate. Widoczne jest uniesienie paznokci, najczęściej u rąk, co świadczy na ogół o chorobie układu oddechowego (np. POChP, rak płuca, rozszerzenie oskrzeli, gruźlica, sarkoidoza). Inną przyczyną mogą być choroby układu krążenia (np. tętniak aorty), układu pokarmowego (np. choroba Leśniowskiego i Crohna), choroby tarczycy, zatrucie toksynami czy zatrucie witaminą A.

Co robić? Poproś lekarza rodzinnego o skierowanie na badania, które pomogą określić przyczynę wypukłych paznokci. Nie bagatelizuj objawu. 

Poziome białe prążki na paznokciach mogą oznaczać leukonychię (bielactwo paznokci).

Leukonychia prawdziwa jest wywołana uszkodzeniem macierzy i powoduje zmętnienie płytki paznokcia i wystąpienie białych poziomych linii, które nie znikają pod wpływem nacisku na paznokieć. Możliwe przyczyny to nieprawidłowo wykonany zabieg na paznokciach, urazy, grzybica, zatrucie metalami ciężkimi, choroby nerek, serca albo nowotwór.

Leukonychia pozorna jest skutkiem upośledzonego unaczynienia łożyska (dotyczy tkanek pod płytką paznokcia) i charakteryzuje się tym, że biel paznokcia znika po nacisku na płytkę. Możliwe przyczyny to choroba wątroby, nerek, niedożywienie, AIDS, chemioterapia, niedobory cynku lub innych składników odżywczych. 

Co robić? Skonsultuj się z lekarzem, gdy zauważysz u siebie taką zmianę na paznokciach. Nie bagatelizuj jej.

Są to najczęściej mikroskopijne pęcherzyki powietrza, które dostają się pod płytkę, kiedy zostaje uszkodzona, np. nożyczkami czy cążkami, strefa intensywnego wzrostu (korzeń, macierz). 

Co robić? Podczas zabiegów kosmetycznych w obrębie paznokci zachowaj ostrożność i używaj właściwych narzędzi. Jeśli białych plamek czy kresek jest dużo, zgłoś się do lekarza. 

Brązowoczarne lub czarne plamy zwykle spowodowane są uderzeniem lub uciskiem paznokcia i same znikają w ciągu kilku tygodni. Żółte przebarwienia, a do tego pogrubione paznokcie mogą oznaczać zakażenie grzybicze albo chorobę płuc. W połowie różowe, a w połowie białe paznokcie wskazują na problem z nerkami. Niebieskie przebarwienia mogą być oznaką zatrucia, a zielonkawe – infekcji bakteryjnej. Zmiana koloru może też mieć błahą przyczynę: np. być pozostałością po lakierze. Ciemna kreska wzdłuż paznokcia może oznaczać czerniaka (więcej: czerniak paznokcia), dlatego taką zmianę zawsze trzeba pokazać lekarzowi.

Co robić? Jeśli twoje paznokcie mają dziwny kolor, udaj się do lekarza, żeby sprawdzić stan zdrowia. 

Łamliwość paznokci jest często spowodowana kontaktem z silnymi chemikaliami podczas prac domowych, niedoborami witamin, żelaza, białka i wapnia. Tak objawia się też niedoczynność tarczycy.

Co robić? Do prac domowych wkładaj rękawiczki. Zażywaj preparaty uzupełniające niedobory polecone przez lekarza. Zbadaj poziom hormonów tarczycy.

Łuszczące i rozdwajające się paznokcie określane są terminem onychoschizia. Mogą być skutkiem regularnego nacisku na paznokcie, obciążania płytek paznokciowych np. w pracy albo w wyniku obgryzania paznokci, zbyt częste mycie rąk, nieprawidłowo wykonanych zabiegów kosmetycznych lub niedoborów witamin czy składników mineralnych (żelaza, cynku, wapnia, witamin z grupy B), a czasem także chorób takich jak łuszczyca lub liszaj. Przyczynę niedoborową można podejrzewać, gdy stan wszystkich paznokci jest osłabiony. 

Co robić? Aby wyeliminować problem łuszczących się paznokci, należy znaleźć przyczyną problemu. Zabiegi kosmetyczne powinny być wykonane umiejętnie, z użyciem dobrych kosmetyków. Można stosować ochronny lakier do paznokci z witaminami. Warto przebadać się w kierunku niedoborów, a w razie nieprawidłowego wyniku, skonsultować się z lekarzem, który zaplanuje optymalne leczenie. Warto sprawdzić też działanie tarczycy oraz nerek, wykonując badania krwi. 

Odklejanie się płytki paznokciowej od łożyska mogą spowodować nieprawidłowo wykonywane zabiegi kosmetyczne, stosowanie detergentów bez rękawiczek lub urazy, a także alergia na substancje drażniące, w przypadku stóp – zbyt ciasne obuwie. Rzadziej do oddzielania się paznokcia od łożyska prowadzą choroby takie jak grzybica, łuszczyca paznokci, niedobór żelaza, choroba tarczycy czy stosowanie niektórych leków (np. antybiotyków, diuretyków). 

Co robić? Z problemem najlepiej udać się do dermatologa, który oceni, co może być przyczyną oddzielenia płytki paznokcia. Ważne jest noszenie rękawiczek przy pracach z detergentami, regularne przycinanie chorych paznokci, stosowanie łagodnych kosmetyków do mycia. Gdy problem dotyczy wszystkich paznokci lub nie znika, to podstawą jest wizyta u lekarza.