Pyłkowica
Pojawia się u 60 proc. uczulonych osób. Jej objawy dają się we znaki w okresie kwitnienia roślin (patrz kalendarz pylenia). Alergię wywołują unoszące się w powietrzu pyłki. Wdychanie ich powoduje obrzęk śluzówek, katar, kaszel i duszności.
Jak się bronić:
W radio, telewizji, internecie (np. www.alergen.info.pl) sprawdzaj komunikaty dla alergików. Jeśli stężenie pyłków jest wysokie:
- w ciągu dnia unikaj otwierania okien; mieszkanie wietrz późnym wieczorem lub w nocy – wtedy w powietrzu unosi się mniej pyłków, niż np. rano;
- nie wychodź z domu, a jeśli musisz, po powrocie weź prysznic;
- jedź na urlop w rejony o niskim zapyleniu – w góry lub nad morze;
- stosuj preparaty oczyszczające nos (np. Marimer, Physiodose) oraz łagodzące katar sienny (np. Euphorbium, Coryzalia).
Jak się bronić:
- nie trzyj oczu - by ich dodatkowo nie podrażnić;
- stosuj krople do oczu np. Starazolin.
Pamiętaj: Zapalenie spojówek mogą wywoływać także zarodniki pleśni, drobinki sierści i roztocza.
Reakcja krzyżowa
Przy pyłkowicy wzrasta wrażliwość na alergeny pokarmowe. Dlatego, jeśli jesteś uczulona np. na pyłki brzozy, w okresie pylenia nie jedz marchwi, selera, pomidora i owoców drobnopestkowych (np. jabłek).
Inne kombinacje to m.in.:
- pyłki traw – kiwi, pomidor, mąka;
- pyłki bylicy – marchewka, seler, curry.
Na jedzenie
Biegunki, wzdęcia i bóle brzucha mogą być objawem alergii pokarmowej. Najczęściej uczulają: białko jaja kurzego, ryby i owoce morza, orzeszki ziemne, soja, sezam, truskawki, poziomki, owoce cytrusowe i mleko krowie.
Często uczulenie "zawdzięczamy" nie samemu produktowi, lecz dodatkom użytym do jego obróbki, np. syntetycznym barwnikom czy konserwantom.
Jak się bronić:
- czytaj dokładnie skład kupowanych produktów – nie lekceważ informacji, nawet o śladowych ilościach jakiegoś alergenu;
- przede wszystkim wyeliminuj z diety dania, na które jesteś uczulona.
Na roztocza
Dla części alergików niebezpieczny bywa nawet ich dom, a konkretnie żyjące w nim roztocza. Wdychanie powietrza, w którym krążą ich odchody, wywołuje katar i kaszel.
Jak się bronić:
- co tydzień zmieniaj pościel, a tę zdjętą pierz w wysokiej temperaturze lub z odpowiednim detergentem (np. dodawaj do prania Alergoff);
- dokładnie sprzątaj mieszkanie – zmywaj podłogi i korzystaj z odkurzacza ze specjalnym filtrem;
- zrezygnuj z dywanów – dokładne ich oczyszczenie z alergenów jest niemal niemożliwe.
Kosmetyki uczulają
Czujesz swędzenie? Na skórze pojawiła się pokrzywka? Może to być reakcja na kosmetyki. Alergizująco działają dodane do nich substancje zapachowe, alkohole, konserwanty i żywice.
Jak się bronić:
- uważaj na preparaty zawierające olejki eteryczne, np. cynamonowy, bergamotkowy i geraniowy;
- wybieraj kosmetyki dla alergików (np. Topialyse – SVR, Lipikar – La Roche-Posay);
- przed użyciem nowego kosmetyku, posmaruj nim skórę na przedramieniu (obszar: 1 cm na 1 cm) i przyklej hipoalergiczny plaster. Po 2 dniach sprawdź, czy nie ma objawów alergii.
Podobnie dzieje się po wypiciu naparów ziołowych (np. z dziurawca czy arcydzięgla) i zażyciu niektórych leków, np. beta-blokerów, środków moczopędnych czy obniżających poziom cholesterolu. By uniknąć poparzenia i innych reakcji skórnych:
- czytaj ulotki dołączone do leków – jeśli okaże się, że środek zwiększa wrażliwość skóry na słońce, unikaj opalania i długiego przebywania na dworze;
- używaj kremu z wysokim filtrem UV.
Alergia na sierść
Dla alergika nawet najłagodniejszy czworonóg może stanowić zagrożenie. Kontakt z jego sierścią, naskórkiem i zawartymi w moczu białkami (odparowującymi i unoszonymi przez powietrze np. z kociej kuwety) potrafi wywołać katar sienny, kaszel, duszności, pokrzywkę i inne zmiany skórne.
Jak się bronić:
- często pierz posłanie pupila, a w przypadku kota kilka razy dziennie czyść kuwetę;
- regularnie kąp i szczotkuj psa, a kota przecieraj zwilżonym ręcznikiem;
- by pozbyć się sierści, odkurzaj mieszkanie.
Atak z powietrza
Jedną z najsilniejszych reakcji alergicznych wywołuje jad. Po ukąszeniu przez osę czy pszczołę może wystąpić nawet wstrząs anafilaktyczny!
Jak się bronić:
- unikaj miejsc, w których jesteś narażona na spotkanie z latającymi wrogami;
- wiosną i latem uważaj na to, po co sięgasz – słodki napój i pączek mogą zwabić owady;
- nie używaj owocowych i kwiatowych perfum – tak pachnie także owadzi posiłek;
- jeśli wiesz, że silnie reagujesz na jad, noś przy sobie przepisane przez lekarza leki, a w razie potrzeby także ampułkę z adrenaliną (Fastject lub Anapen);
- powiedz bliskim, jak mają reagować, w razie gdybyś została ukąszona (patrz rozdział: Fatalna pomyłka, czyli kontakt z alergenem).
- Uwaga! O tym, czy jesteś uczulona na jad, możesz przekonać się dopiero po ukąszeniu. Jeśli objawy są niegroźne (np. świąd), wystarczy zastosować łagodzący żel (np. Soventol). Jeśli wystąpi silna reakcja (np. rozległe zaczerwienienie), idź do lekarza.
Koleżanka poleciła ci rewelacyjny krem? Zanim zaczniesz go stosować, przeprowadź test uczuleniowy!
Zanim kupisz zwierzę, skonsultuj się z alergologiem. Może się okazać, że nawet jeśli nie uczula cię dany (gatunek, to źle reagujesz na podawane mu jedzenie (np. suchą karmę).
Tekst: Diana Ożarowska
Konsultacja: dr Dorota Stelęgowska-Piórkowska, laryngolog i alergolog z kliniki Lux-med
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
