Kobiece choroby wciąż są tematem tabu. Warto to zmienić. Kiedy twoja córka zacznie dorastać, nie wstydź się rozmawiać z nią o intymnych przypadłościach. Możesz ją dzięki temu ustrzec przed rakiem szyjki macicy, na który rocznie umiera w Polsce niemal 2 tysiące kobiet.
Co wywołuje chorobę
W odróżnieniu od innych nowotworów rak szyjki macicy nie jest dziedziczny ani uwarunkowany genetycznie. Główną przyczyną choroby jest wirus brodawczaka ludzkiego (HPV), który przenosi się podczas kontaktów intymnych. Szacuje się, że większość z nas styka się z nim przynajmniej raz w życiu. Zwykle organizm sam zwalcza intruza, ale u 20 proc. kobiet zakażenie się utrzymuje. U niektórych zaś doprowadza do rozwoju raka szyjki macicy.
Zaszczep swoją córkę...
Od kilku lat dostępna jest szczepionka, która chroni przed dwoma rakotwórczymi typami HPV. Polskie Towarzystwo Ginekologiczne rekomenduje, aby podawać ją między 11. a 12. rokiem życia. U dziewczynek w tym wieku nie trzeba wykonywać przed szczepieniem cytologii.
Szczepienie nie jest refundowane, ale coraz więcej gmin dofinansowuje je dla nastolatek. Dowiedz się w swoim urzędzie gminy, czy prowadzi taką akcję. Bez dopłat pełen cykl kosztuje około 1,2 tys. zł.
...i siebie
Specjaliści zachęcają do szczepienia także kobiety dojrzałe (do 55. roku życia). Wprawdzie gdy doszło już do zakażenia, szczepionka go nie zwalczy, ale może uchronić przed złapaniem drugiego z najgroźniejszych typów wirusa. Dlatego skonsultuj się ze swoim ginekologiem. Więcej informacji na temat szczepienia przeciwko HPV można znaleźć na stronie internetowej www.szczepienia.pl.
Pamiętaj o cytologii
Szczepienie nie zwalnia z wykonywania cytologii. Badanie to pozwala wcześnie wykryć zmiany na szyjce macicy, zanim zmienią się w nowotwór. Dlatego zgłaszaj się na nie regularnie i przypominaj o nim swojej córce.
Jeśli nastolatka rozwija się prawidłowo, z pierwszą wizytą u ginekologa można poczekać do 16.-18. roku życia. Wcześniejsze badanie jest wskazane, gdy występują niepokojące objawy
(np. nieregularne cykle, bolesne lub obfite miesiączki, brak okresu). Pierwsza kontrola
u ginekologa to duże przeżycie dla nastolatki. Dobrze byłoby, gdybyś wyjaśniła córce, na czym dokładnie polega badanie.
Przed 30. rokiem życia na cytologię najlepiej zgłaszać się co rok. Później, gdy wszystko będzie w porządku, lekarz może zalecić kontrolę rzadziej, np. co 2–3 lata. W ramach ubezpieczenia w NFZ między 25. a 59. rokiem życia co 3 lata można wykonać cytologię za darmo. W prywatnych gabinetach kosztuje 20–50 zł.
Na badanie należy zgłaszać się nie wcześniej niż 5 dni po zakończeniu miesiączki. W ciągu poprzedzających je 48 godzin nie zaleca się stosowania irygacji ani środków nawilżających pochwę. Należy też powstrzymać się od kontaktów seksualnych.
Dwa groźne typy
Jest ponad 100 typów wirusa brodawczaka ludzkiego (Human papillomavirus – HPV). Większość nie jest groźna, ale kilka może powodować nowotwory okolic intymnych. Raka szyjki macicy najczęściej wywołują dwa typy wirusa HPV – 16. i 18. Są odpowiedzialne za 70 proc. przypadków choroby.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
