Do zatrucia metanolem dochodzi w wyniku spożycia alkoholu z niepewnego źródła. Zwykle jest on tani. Łudząco przypomina alkohol etylowy, czyli etanol. Ma taki sam smak, zapach i wygląd. Jest bardzo silną trucizną, a jego spożycie doprowadza niejednokrotnie do stanu zagrożenia życia.
Fot. Deposithotos
Co to jest metanol?
Metanol jest substancją, która wchłania się przez przewód pokarmowy i podczas wdychania drogami oddechowymi. Po wchłonięciu się ulega przemianom i kumulacji w organizmie. W największej ilości gromadzi się w oku. W wyniku jego metabolizmu dochodzi do powstania dwóch trucizn, takich jak formaldehyd i kwas mrówkowy, którego w organizmie człowieka jest już dużo po około dwóch godzinach od wchłonięcia alkoholu. Nadmiar tych toksyn staje się bezpośrednią przyczyną kwasicy metabolicznej, czyli zatrucia organizmu kwaśnymi produktami przemian metanolu. Gospodarka kwasowo-zasadowa, jest wówczas mocno zaburzona, co miewa swe tragiczne konsekwencje.
Metanol już po 2 godzinach jest niewykrywalny we krwi, a jego nadmiar wydalany jest podczas oddychania. Z moczem usuwane są jego metabolity. Formaldehyd i kwas mrówkowy niszczą białka wszystkie białka organizmu. Główne objawy zatrucia metanolem dotyczą układu nerwowego, oczu, serca, nerek, wątroby i gospodarki kwasowo-zasadowej.
Jak działa metanol i jakie są objawy jego spożycia?
Początkowo, objawy spożycia metanolu, są podobne jak po spożyciu normalnej wódki. Nie obserwuje się jakichś spektakularnych objawów, a jedynie to, co zazwyczaj przy upiciu alkoholowym, czyli: zachwiania równowagi, zawroty głowy, nudności i wymioty. Następnie, gdy dojdzie do przetworzenia etanolu na metabolity, za sprawą kwasu mrówkowego pojawiają się bóle brzucha, zaczerwienie skóry, podrażnienie i przekrwienie spojówek oka, a także poważne spadki ciśnienia tętniczego krwi. Jeśli pomoc nie nadejdzie szybko, następnie dochodzi do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego. Wtedy obserwujemy niedowidzenie, widzenie nieostre, zamazane oraz zaburzenia ruchowe, czasem pobudzenie i agresję, utratę przytomności, czy śpiączkę. Może dojść do zatrzymania oddychania z powodu depresji ośrodka oddechowego.
Pierwsza pomoc w zatruciu metanolem
1. Wywołaj wymioty, jakimkolwiek skutecznym sposobem (podawanie dużo wody do picia, podrażnienie języka łyżeczką, umieszczenie palca u nasady języka) – tylko wtedy gdy poszkodowany jest przytomny.
2. Podaj do wypicia 100ml etanolu – czystej wódki – dzięki czemu spożyty metanol nie zostanie dalej wchłonięty, a przekształcenie go w toksyczne metabolity zostanie chwilowo zatrzymane.
3. Po upewnieniu się, że poszkodowany jest nadal przytomny, w pewien sposób zorientowany – wezwij pogotowie ratunkowe.
4. Zawsze bądź gotów do wykonania czynności ratujących życie, jak resuscytacja krążeniowo-oddechowa.
W szpitalu poszkodowany będzie poddany specjalistycznym badaniom np. gazometria krwi, a jego funkcje życiowe zostaną zabezpieczone. Toksyny będą wypłukiwane dzięki płynoterapii i podawaniu odtrutek. Po takim leczeniu możliwe jest wystąpienie objawów podobnych do kaca, tyle, że bardziej nasilonych.
O tym, jak prawidłowo wykonać resuscytację, przeczytacie: Jak poprawnie udzielić pierwszej pomocy?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
