Żyła główna górna to duże naczynie krwionośne, którego zadaniem jest zbieranie krwi płynącej z górnej części ciała (głowy i kończyn górnych) i doprowadzenie jej do serca. Kiedy dojdzie do ucisku na jej ścianę z zewnątrz, zmniejszy się drastycznie ilość krwi, jaka ma wrócić do serca, a występujący wówczas stan nazywamy zespołem żyły głównej górnej. Wymaga on pilnej interwencji lekarskiej, gdyż stanowi istotne zagrożenie życia dla chorej osoby.
Kiedy może dojść do zablokowania żyły głównej górnej
Najczęstszą sytuacją, która doprowadza do zablokowania światła żyły głównej górnej jest toczący się w jej okolicy proces nowotworowy. Nieustannie rosnący guz w śródpiersiu, którym jest zazwyczaj rak płuca lub chłoniak nacieka na wiotką ścianę żyły, a pod jego wpływem światło tego naczynia zapada się, blokując krwi drogę ku sercu.
Zespół żyły głównej górnej może być pierwszym sygnałem o istniejącym nowotworze
Jeszcze w XVIII wieku, w czasach w których żył odkrywca tej patologii, William Hunter, głównymi przyczynami były zmiany gruźlicze i tętniaki kiłowe. Obecnie to nowotwory prawego płuca oraz chłoniaki śródpiersia stanowią aż 80% przyczyn zespołu żyły głównej górnej. Rzadziej ucisk mogą wywierać rosnące guzy tarczycy czy grasicy, a także inne nowotwory, które dają przerzuty w tą okolicę. Ponadto zmiany zakrzepowe w samej żyle mogą spowodować blokadę transportu krwi do prawego przedsionka serca, a także wszelkie stany zapalne toczące się w śródpiersiu czy nieprawidłowości w anatomii dużych naczyń krwionośnych.
Objawy z przekrwienia
Kiedy dojdzie do zablokowania przepływu krwi przez żyłę główną dolną chory szybko wchodzi w ciężki stan. Gromadząca się krew powoduje zaczerwienienie lub zasinienie twarzy i szyi, a także ich obrzęk i przepełnienie żył szyjnych. Podobne objawy występują na kończynach górnych. Dodatkowo chory dusi się, kaszle, a ból w klatce piersiowej jeszcze dopełnia ciężkości tego stanu chorobowego. W wyniku wzrostu ciśnienia w głowie dochodzi do wytrzeszczu gałek ocznych i zaburzeń widzenia pod postacią dwojenia obrazu.
Niebezpieczne obrzęki
Obrzękowi z przekrwienia ulegają śluzówki nosa, jamy ustnej i krtani, czego konsekwencją jest zaburzenia połykania śliny czy świszczący oddech. Najniebezpieczniejszy jest jednak obrzęk mózgu, któremu może towarzyszyć śpiączka.
Zobacz też: Obrzęk szyi lub powiększenie jej obwodu
Krążenie oboczne
Zespół żyły głównej górnej najczęściej rozwija się przez pewien okres, w miarę wzrostu masy guza nowotworowego. W tym czasie organizm szuka innej drogi, którą krew mogłaby wrócić z górnej partii ciała do serca. Wytwarza się tzw. krążenie oboczne.
Sposoby leczenia
Metod leczenia jest kilka, jednak terapia przyczynowa polega na zredukowaniu masy nowotworu, który jest sprawcą całej patologii. Stosuje się wówczas radio- i chemioterapię. W celu udrożnienia zaczopowanej żyły skrzepliną można zastosować leki rozpuszczające skrzep krwi (tromboliza). Innym sposobem jest poszerzenie naczynia żylnego specjalnym stentem, czyli metalową siateczką samorozprężalną. Ponadto można wytworzyć omijające zwężony odcinek połączenie z fragmentów innych żył pobranych z różnych okolic ciała. Aby zmniejszyć ciśnienie krwi chory powinien przyjmować mniej płynów i stosować leki wzmagające diurezę.
Polecamy: Niewydolność żylna – dlaczego nas dotyka?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
