Profilaktyka wtórna dotyczy sposobów postępowania po zawale mięśnia sercowego, które mają na celu niedopuszczenie do wystąpienia kolejnego zawału. Odpowiada więc na pytanie jak żyć i co robić, aby uchronić serce przed powtórnym zawałem.
Zwalczanie czynników ryzyka
Jeśli należymy do niechlubnej grupy palaczy, bezwzględnie musimy rzucić nałóg. Palenie tytoniu bardzo negatywnie wpływa na kondycję naszego serca. Jest jednym z czynników ryzyka zawału. Aby nie dopuścić do kolejnego, definitywnie trzeba pożegnać się z papierosami.
Niezmiernie istotne jest odpowiednie leczenie współwystępujących chorób (nadciśnienia tętniczego, cukrzycy, hipercholesterolemii). Kolejna bardzo ważna rzecz to normalizacja masy ciała. Walka z nadwagą lub otyłością stanowi jeden z głównych elementów profilaktyki wtórnej zawałów.
Dieta po zawale
Po zawale musimy zweryfikować nawyki żywieniowe. Łączy się to z wcześniej wspomnianym uregulowaniem masy ciała i leczeniem hipercholesterolemii. Dieta powinna być lekkostrawna, bogatoresztkowa (bogata w błonnik), z dużą ilością wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, warzyw i owoców. Takie potrawy są składnikami tak zwanej diety śródziemnomorskiej, która jest często polecana dla osób po zawale. Należy unikać również potraw tłustych, nadmiaru cukrów i soli.
Zobacz także: Dieta pozawałowa
Rehabilitacja
Przebieg rehabilitacji zależy od stopnia zaawansowania zawału i chorób współistniejących. Rozpoczyna się ją, gdy minie ból zawałowy i pozwala na to ogólny stan chorego. Pierwsza faza rehabilitacji przebiega w szpitalu. Następna dotyczy ćwiczeń w specjalnych oddziałach rehabilitacyjnych, pod okiem specjalistów. Faza trzecia ma na celu ponowne włączenie osoby w życie codzienne i zawodowe. Polega na podejmowaniu ćwiczeń indywidualnych w domu, a także uczestnictwie w ćwiczeniach grupowych.
Jak spędzać wolny czas?
Rehabilitanci czuwają nad przebiegiem ćwiczeń w szpitalu, na oddziałach i w grupach. Jak natomiast powinny wyglądać ćwiczenia w domu? Niestety większość osób, które przeszły zawał, przed chorobą prowadziła raczej siedzący tryb życia. Muszą oni polubić aktywne spędzanie wolnego czasu, gdyż pozwala ono utrzymać organizm w dobrej kondycji, a tym samym wpływa na stan zdrowia naszego serca.
Odradzany jest nadmierny wysiłek fizyczny i ćwiczenia siłowe. Co w takim razie robić? Bardzo korzystne są długie spacery, basen, bieganie, jazda na rowerze. Wszystko powinno być wykonywane umiarkowanie, aby powoli przyzwyczajać organizm do aktywności fizycznej. Zawsze warto skonsultować planowane ćwiczenia z lekarzem lub rehabilitantem.
Apteczka osoby po zawale
Oprócz diety i regularnej aktywności fizycznej, na stałe do codziennego życia chorego po zawale wchodzi też przyjmowanie lekarstw.
Do leków, które poprawiają rokowanie u chorych na zawał należą:
- leki ß-andrenolityczne (ß-blokery) – zmniejszają zaburzenia rytmu i prawdopodobieństwo wystąpienia kolejnego zawału,
- leki hamujące agregację płytek krwi – jeżeli nie ma przeciwwskazań podaje się kwas acetylosalicylowy (ASA), w przypadku ich występowania – klopidogrel,
- leki zmniejszające stężenie cholesterolu (np. statyny) – podaje się niezależnie od wyjściowego stężenia cholesterolu,
- inhibitory enzymu konwertującego (ACE-I) lub gdy antagoniści receptora angiotensyny II (ARB) - stosowane w przypadku niewydolności serca, przerostu lewej komory, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy lub w ramach profilaktyki kolejnego niedokrwienia serca.
Życie osoby po zawale niewątpliwie ulega zmianie. Aby chronić swoje serce powinna ona zmienić nawyki żywieniowe, polubić aktywny sposób spędzania czasu, a także stosować się ściśle do zleceń lekarskich (systematyczne branie lekarstw, badania kontrolne). Ważne jest również właściwe radzenie sobie ze stresem lub unikanie sytuacji stresujących. Odpowiednia profilaktyka wtórna pomoże wyeliminować czynniki ryzyka wystąpienia kolejnego zawału.
Polecamy: Jak wygląda leczenie farmakologiczne zawału?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!