Któż z nas nie zna tej witaminy? Już od najmłodszych lat nam wpajano o niej wiedzę, niektórym podawano małe, żółciutkie tabletki, które po rozgryzieniu zmuszały do kwaśnego grymasu... „Jedz dużo owoców, bo mają witaminę C” - napominają troskliwe mamy. Co zawdzięczamy tej witaminie, że kładziemy aż taki nacisk na jej uzupełnianie?
Nie od dziś wiadomo o kilku bardzo ważnych właściwościach witaminy C, do których zaliczamy przede wszystkim:
- sprawne mechanizmy odpornościowe
-
działanie przeciwutleniające
- wspomaganie wchłaniania żelaza z pożywienia i preparatów farmaceutycznych
- zwiększanie skuteczności leków stosowanych w zakażeniach układu moczowego i zakwaszanie moczu
- zmniejszanie toksyczność metali ciężkich
- uaktywnianie kwasu foliowego
- obniżanie cholesterolu
- udział w gojeniu ran
- udział w syntezie kolagenu, ważnego dla skóry i ścięgien
- aktywacja wielu enzymów
- regulacja poziomu glikemii
- wspomaganie wydalania alkoholu z organizmu
Zatem uzasadnione jest zalecenie, by spożywać codziennie warzywa i owoce. Jednak trzeba wiedzieć, które z nich zawierają najwięcej kwasu askorbinowego. Ważne jest również prawidłowe przetwarzanie, tych produktów i ich właściwe przygotowanie. Witamina C rozpuszcza się w wodzie, ale ginie podczas obróbki cieplnej, w temperaturze około 70°C.
Gdzie szukać witaminy C?
W 100 gramach produktu, występuje tyle gramów witaminy C, ile przedstawiono, w wartości obok jego nazwy:
- Suszona dzika róża – 1700
- Czarna porzeczka – 183
- Czerwona papryka – 144
- Brukselka – 94
- Zielona papryka – 91
- Kalafior i szpinak – 70
- Truskawki – 68
- Kiwi – 60
- Cytryna i pomarańcze – 50
- Czerwona porzeczka – 45
- Kapusta czerwona i biała – 45
- Pomidory – 23
- Kapusta kwaszona – 16
Jakie są skutki niedoboru witaminy C?
Niedobór witaminy C prowadzi do upośledzenia mechanizmów odpornościowych. Trudniej goją się rany, pogarsza się stan skóry i kości. Mogą pojawić się problemy z krwawieniem i zaburzenia krzepnięcia. Na skutek złego wchłaniania żelaza i innych witamin, istnieje ryzyko niedokrwistości i związanych z nią objawów (osłabienie, krwawienia z dziąseł, omdlenia, blade zabarwienie skóry). W skrajnych przypadkach, niedobór witaminy C wiedzie do szkorbutu. Jest to choroba powstająca na skutek upośledzonej syntezy kolagenu. Jej symptomy to:
- samoistne krwawienia z powodu kruchych naczyń i trudne gojenie się ran
- bóle mięśni, kości i stawów, mające związek z krwawieniem do nich
- złamania kości
- przerost dziąseł o charakterze zapalnym
- problemy z zębami: niestabilność i wypadanie
- osłabienie organizmu
- stany depresyjne
- niedokrwistość hemolityczna
Przedawkowanie witaminy C
Przedawkować tą substancję jest bardzo trudno, ponieważ szybko jest wydalana z organizmu – przez nerki z moczem. Gdy dojedzie do takiego stanu, musimy liczyć się z jego patologicznymi następstwami, jak np.:
bóle głowy, tworzenie się kamieni w nerkach, wysypka skórna, problemy z układem pokarmowym – biegunka, nudności, rozstrój żołądka.
Jakie są zalecenia odnośnie dziennego zapotrzebowania na witaminę C?
Dzieci powinny jej przyjmować około 15-40mg/dzień, nastolatki około 65-75mg/dzień, dorośli około 90/dzień. Kobiety w ciąży w zależności od wieku powinny dostarczać sobie około 85-120mg/dzień. Jednak bezpieczne maksymalne dawki, nie powodujące ryzyka efektów ubocznych, są dużo, dużo większe. Trzeba też pamiętać, że kwas askorbinowy w zwiększonych dawkach potrzebny jest kobietom przyjmującym antykoncepcję hormonalną, karmiącym piersią, osobom palącym i mieszkańcom większych miast.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
