Ogólne badania krwi każda z nas powinna zrobić przynajmniej raz w roku. To najskuteczniejszy sposób wykrycia wielu chorób w ich początkowej fazie, dzięki czemu szanse na wyleczenie są większe, a powrót do zdrowia znacznie szybszy.
Na niektóre badania możemy zgłosić się "z marszu", o dowolnej porze dnia. Jednak część testów krwi wymaga kilkugodzinnej głodówki (czyli bycia na czczo), aby ich wynik był miarodajny i wiarygodny. Co to oznacza i jakich wytycznych trzeba się trzymać?
Spis treści:
Co to znaczy być na czczo?
Oznacza to, że od ostatniego posiłku musi upłynąć co najmniej 6 godzin, a najlepiej 8 godzin. Niektóre źródła podają wręcz 12 godzin. W tym czasie wolno ci jedynie pić wodę (jednak w ograniczonych ilościach i niesłodzoną oraz niegazowaną).
Można wypić przed badaniem niewielką ilość płynu, którym może być jedynie czysta woda przegotowana lub niegazowana, źródlana. Nie pijemy wody zmineralizowanej, ponieważ też może wpłynąć na zmiany składu krwi np. elektrolitowego, a przez to zafałszować wyniki badań
– dodaje dr n. med. Grzegorz Sokołowski, endokrynolog, internista z krakowskiej Intima Clinic.
W praktyce na takie badania najlepiej przyjść rano - nocny spoczynek zagwarantuje odpowiednią przerwę, a wyniki będą bardziej wiarygodne. Jeśli jednak termin badania wypada wieczorem lub po południu, zjedz rano lekkostrawny, nieduży posiłek, pamiętając o zachowaniu sześciogodzinnej przerwy.
Przed badaniem nie należy palić papierosów, pić kawy, żuć gumy ani przyjmować leków, które normalnie zażywamy (chyba że lekarz zaleci inaczej).
Jak przygotować dziecko do badania krwi na czczo?
W przypadku dzieci sprawa jest bardziej skomplikowana. U maluchów trudno bowiem zachować długi odstęp od posiłku. Wiele zależy tu od wieku dziecka.
- Niemowlęta nie muszą być na badaniu bez jedzenia, jednak nie należy karmić ich tuż przed pobraniem krwi.
- Dzieci do lat 3 (jeśli to konieczne) mogą przed badaniem zjeść lekki posiłek. Jedyny wyjątek to badanie glukozy, przed którym nie wolno nic jeść, ponieważ wynik będzie zaburzony.
- Starsze dzieci traktuje się w przypadku badań jak dorosłych, tzn. powinny być na czczo, a ostatni posiłek mogą zjeść poprzedniego dnia wieczorem.
Jakie badania należy robić na czczo?
- Morfologia krwi,
- OB,
- retikulocyty i płytki,
- czas krwawienia + krzepnięcia,
- białko całkowite,
- albumina,
- bilirubina z frakcjami,
- próby wątrobowe (AspAt, ALAT transaminazy),
- lipidogram (cholesterol całkowity i jego frakcje HDL i LDL),
- trójglicerydy,
- mocznik, kreatynina, kwas moczowy,
- glukoza,
- krzywa cukrowa,
- żelazo,
- wapń, fosfor, magnez, sód, potas, chlorki,
- hormony tarczycy,
- c-peptyd,
- Iinsulina,
- hbA1C (hemoglobina glikowana),
- ferrytyna,
- witamina B12,
- kwas foliowy,
- hormony płciowe,
- aldosteron, kortyzol,
- choroby wirusowe (żółtaczka, toksoplazmoza, mononukleoza, krztusiec, ospa wietrzna itp.),
- monitorowanie stężenia niektórych leków.
Badania z krwi należy robić na czczo, ponieważ spożywany pokarm stymuluje wyrzut niektórych hormonów i enzymów co wpływa na zmiany parametrów krwi
– dodaje dr n. med. Grzegorz Sokołowski.
Za każdym razem, gdy otrzymasz skierowanie na badania krwi, dowiedz się, jak powinnaś się do niego przygotować.
Inne artykuły na temat krwi:
Wszystko na temat badania OB
Jakimi chorobami można się zarazić przez krew?
Specjalista chorób narządów wydzielania wewnętrznego, w tym schorzeń tarczycy, przysadki oraz nadnerczy. Absolwent Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum UJ w Krakowie.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
