Erytrocyty, tak jak inne krwinki, wytwarzane są w szpiku kostnym przez około 7-10 dni i żyją we krwi obwodowej około 100-120 dni po czym są niszczone głównie w śledzionie.
Na każdy z parametrów laboratoryjnych ma wpływ wiele czynników z których najważniejsze to wiek oraz płeć badanego. Norma RBC dla dorosłych kobiet wynosi 4,2 do 5,4 mln/ul, a dla mężczyzn 4,7 do 6,2 mln/ul. Hemoglobina (HGB/Hb) to białko transportowe będące podstawowym markerem służącym do rozpoznawania niedokrwistości. Wartość prawidłowa dla dorosłych kobiet to 12-16 g/dl, dla mężczyzn 14-18 g/dl.
Hematokryt (HCT) to z kolei stosunek objętości erytrocytów do objętości osocza. Zależy on od liczby krwinek czerwonych (RBC), objętości krwinek czerwonych (MCV) a także aktualnej objętości krwi krążącej, która prawidłowo wynosi około 5-6 l.
Hematokryt najczęściej wyrażany jest w procentach a jego prawidłowa wartość dla dorosłych wynosi 37 – 47% dla kobiet oraz 42 – 52% dla mężczyzn.
Zobacz też: Podstawowe badania w szpiczaku mnogim
Najczęstsze przyczyny spadku liczby czerwonych krwinek, hemoglobiny i hematokrytu to:
- Niedokrwistość (anemia), rozpoznajemy ją przede wszystkim przez obniżony poziom hematokrytu i hemoglobiny we krwi, któremu często towarzyszy spadek liczby erytrocytów. Zależnie od wielkości krwinki wyróżniamy anemię mikrocytarną ( z małą krwinką), megaloblastyczna (z dużą krwinką ) oraz normocytarną (krwinka prawidłowej wielkości) - patrz artykuł o MCV.
- Niedokrwistości rzekome, które wynikają nie ze wzrostu liczby erytrocytów, ale ze wzrostu objętości osocza co w efekcie doprowadza do sytuacji „rozcieńczenia” krwinek. Z Niedokrwistością rzekomą mamy do czynienia w efekcie przewodnienia oraz w III trymestrze ciąży.
- Spadek RBC bez spadku hematokrytu to efekt nagłej utraty krwi.
Najczęstsze przyczyny wzrostu liczby erytrocytów, hemoglobiny oraz hematokrytu to:
- Nadkrwistości rzekome (związane ze zmniejszeniem objętości osocza). Dochodzi do nich w przebiegu odwodnienia z powodu wymiotów, biegunki, pocenia się w przebiegu gorączki bez przyjmowania odpowiednio zwiększonej ilości płynów.
- Nadkrwistość pierwotna czyli czerwienica prawdziwa będąca rzadkim typem choroby nowotworowej krwi.
- Nadkrwistości wtórne w których dochodzi do nadmiernej produkcji erytrocytów w reakcji na:
- niedotlenienie tkanek z powodu przewlekłej choroby płuc, wady serca czy pobytu na dużych wysokościach górskich.
- zwiększone wytwarzanie erytropoetyny (hormonu pobudzającego tworzenie krwinek). Erytropoetyna wydzielana jest w nadmiarze w reakcji na niedotlenienie tkanek, w przebiegu nowotworu nerki czy też torbielowatości nerek.
- zwiększony poziom kortykosteroidów wytwarzanych w nadmiarze w przebiegu gruczolakoraka przysadki czy przerost kory nadnerczy, lub podawanych w celach leczniczych.
Polecamy: Jak często niedokrwistość jest objawem raka?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!