Kreatynina norma - jakie wyniki jej stężenia we krwi są dobre?

Kreatynina jest związkiem chemicznym wytwarzanym w wyniku przemian metabolicznych głównie w mięśniach i wydalanym przez nerki. U zdrowej osoby po procesie filtrowania w nerkach, kreatynina wydalana jest z moczem. Jeśli dochodzi do nieprawidłowej pracy nerek, kreatynina nadmiernie gromadzi się w osoczu.

Spis treści:

• Co to jest kreatynina?
• Normy
• Kiedy zbadać kreatyninę?
• Podwyższony poziom
• Obniżony poziom
• Jak wygląda badanie?

Co to jest kreatynina?

Jest związkiem chemicznym występującym w ludzkim organizmie w krwi i moczu. Kreatynina powstaje w efekcie procesów metabolicznych (głównie w mięśniach), gdy dochodzi do rozpadu fosforanu kreatyny. Jest wydalana przy pomocy nerek wraz z moczem. Jej ilość zależy od masy mięśniowej. Kreatynina to podstawowy znacznik, który pozwala monitorować pracę i stan nerek (zobacz, jakie badania najlepiej oceniają pracę nerek).

Kreatynina - normy

Kreatynina występuje we krwi i moczu i służy do badania czynności nerek (sprawdź, co oznacza ból nerek). Lekarz może zlecić badanie stężenia tego wskaźnika zarówno z próbki krwi, jak i moczu.

Normy kreatyniny we krwi

Średnie prawidłowe stężenie kreatyniny we krwi dorosłego człowieka to 0,6-1,4 mg/dl (lub 53-115 µmol/l).

Można jednak bardziej szczegółowo określić wartości dla kreatyniny, dzieląc pacjentów na 3 grupy.

Normy kreatyniny w moczu

Jeśli badanie przeprowadzone zostało na próbce moczu, prawidłowe wartości kreatyniny dla kobiet wynoszą: 0,74–1,57 g/dobę lub 7–14 mmol/dobę, a dla mężczyzn 1,04–2,35 g/dobę lub 9–21 mmol/dobę.
Wartości te mogą się różnić w zależności od laboratorium, bo różnych metod i aparatury można używać.

Kiedy warto ją zbadać?

Badanie poziomu kreatyniny jest badaniem przesiewowym przy ocenie czynności nerek. Wykonujemy je również często u osób leczących się na choroby, które z czasem prowadzą do dysfunkcji nerek, np. nadciśnienie tętnicze czy cukrzyca, a także przy nieprawidłowym wyniku badania moczu
– wyjaśnia lek. Mariola Grzesiuk-Prończuk, specjalista chorób wewnętrznych z CM Enel-Med

Poziom kreatyniny warto zbadać też przed zabiegami operacyjnymi i badaniami diagnostycznymi przeprowadzanymi z użyciem środka kontrastowego.

Co oznacza podwyższony poziom?

Podwyższenie poziomu kreatyniny we krwi zwykle wiąże się z pogorszeniem czynności nerek. Możemy mieć do czynienia z ostrą niewydolnością nerek lub długotrwałą chorobą (zobacz objawy ostrej i przewlekłej niewydolności nerek). Ale też niektóre leki wpływają na zwiększenie poziomu kreatyniny (np. tetracykliny).

Jednak nie każdy wynik odbiegający od normy musi od razu oznaczać poważne uszkodzenie nerek. Stężenie może być trochę za wysokie, jeśli źle przygotowaliśmy się do badania lub uprawialiśmy intensywnie sport dzień przed badaniem (zobacz inne czynniki fałszujące wyniki badań krwi). Dlatego to lekarz powinien interpretować wyniki.

Za niski poziom kreatyniny

Niskie stężenie występuje u osób niedożywionych, wyniszczonych, z niską masą mięśniową, u osób z ciężkimi chorobami wątroby
– wyjaśnia lek. Mariola Grzesiuk-Prończuk.

Zdarza się, że u kobiet w ciąży mogą wyjść za niskie stężenia kreatyniny. Również przyjmowanie niektórych leków, np. takich o działaniu przeciwzapalnym może wpłynąć na zbyt niski poziom tego parametru we krwi.

Jak wygląda badanie?

Odpowiednie przygotowanie się do badania jest niezbędne, jeśli chcemy uzyskać wiarygodne, niezafałszowane wyniki.

Kreatynina - badanie stężenia w krwi:

• dobę przed nie należy uprawiać intensywnie sportów,
• na badanie trzeba zgłosić się na czczo, czyli nie jeść nic przez co najmniej 8 godzin (zobacz, jakie badania trzeba robić na czczo),
• badanie polega na wkłuciu się w żyłę i pobraniu krwi
• wynik otrzymuje się zwykle po 24 godz.

W przypadku badania stężenia kreatyniny w moczu, można je wykonać na 2 sposoby: z przypadkowej, jednorazowej próbki moczu lub z dobowej zbiórki moczu.

Więcej o innych ważnych wskaźnikach krwi:Morfologia krwi – jak interpretować wyniki? Normy i opis badania krwiO czym świadczą podwyższone i obniżone wyniki MCV w morfologii?Czym jest krzywa cukrowa i kiedy wynik tego badania oznacza cukrzycę?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!