Ustalenie przyczyny niedoboru żelaza jest kluczowe dla podjęcia odpowiedniego leczenia niedokrwistości spowodowanej jego brakiem. Sama bowiem podaż preparatów żelaza likwiduje jedynie objawy, nie usuwając przyczyny.
Zobacz też: Czy żelazo może uchronić przed anemią?
Ile żelaza należy dziennie spożywać?
Przeciętna dzienna dieta dostarcza organizmowi 10 – 15 mg żelaza, z czego jedynie około 1 mg się wchłania. Niektóre osoby, na przykład kobiety w ciąży, młodzież w okresie pokwitania czy obficie miesiączkujące kobiety mogą mieć większe zapotrzebowanie na ten pierwiastek.
Zobacz też: Jak odczytywać wynik badania krwi?
Sposoby oznaczania żelaza w organizmie
Testy oceniające gospodarkę żelazową ustroju obejmują:
- Oznaczanie stężenia żelaza w surowicy;
- Normy stężenia zależą od wieku i płci. U dorosłych wynoszą one 60 – 180 µg/dl, u kobiet średnie stężenie jest mniejsze o ok. 20 µg niż u mężczyzn. Należy pamiętać, że stężenie żelaza we krwi zmienia się w ciągu doby i w godzinach rannych jest wyższe;
- Stężenie transferryny w surowicy;
- Transferryna jest białkiem transportującym żelazo we krwi. Prawidłowe wartości wynoszą 200 – 400 mg/dl;
- Wysycenie transferryny żelazem;
- Parametr ten prawidłowo wynosi 15 – 45 % i ulega zmniejszeniu poniżej dolnej granicy normy przy jego niedoborze;
- Całkowita zdolność wiązania żelaza (TIBC);
- Parametr ten określa maksymalną ilość żelaza jaka może być związana z transferryną i w przypadku jego niedoboru ulega zwiększeniu. Normy wynoszą: dla kobiet 40 – 80 µmol/l, dla mężczyzn 45 – 70 µmol/l.
- 5. Oznaczanie stężenia ferrytyny;
- Ferrytyna jest głównym białkiem magazynującym żelazo w organizmie. Wartości prawidłowe wynoszą dla kobiet 10 – 200 µg/l, dla mężczyzn 15 – 400 µg/l. Zmniejszenie jego stężenia świadczy o niedoborze żelaza. Należy jednak pamiętać, że ferrytyna jest także tzw. białkiem ostrej fazy i jej stężenie rośnie przy zakażeniach i stanach zapalnych. Tak więc nie zawsze jest to miarodajne badanie;
- Próba doustnego obciążenia żelazem;
- Test ten wykonuje się na czczo. Po pobraniu próbki krwi na oznaczenie wyjściowego stężenia żelaza pacjentowi podaje się doustnie 1 g siarczanu żelaza, a następnie oznacza się jego stężenie po 30, 60, 120, 180 i 360 minutach od podania. U osób zdrowych wzrost stężenia żelaza nie przekracza 190 mikrogramów/dl i następuje po 180 min. u osób z upośledzonym wchłanianiem żelaza przebieg krzywej wchłaniania jest płaski, zaś u osób z wyjściowo niskim poziomem i prawidłowym wchłanianiem – bardzo stromy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
