Jakie badania wykonać, aby rozpoznać zakażenie wirusem HBV?
- Przeciwciała anty-HBs - badanie polega na przeanalizowaniu krwi pod kątem obecności w niej przeciwciał przeciwko wirusowi HBV. Wynik badania należy inaczej interpretować w przypadku osób szczepionych i nie szczepionych w kierunku HBV – patrz tabela;
- HBs-antygen – badanie polega na przeanalizowaniu krwi pod kątem obecności w niej wirusa HBV;
- HBe antygen – badanie wykrywa cząstki wirusa, które pojawiają się podczas jego namnażania i tylko wtedy gdy wirus jest obecny we krwi. Jego obecność świadczy dużej zakaźności;
- Przeciwciała anty HBc IgM – badanie wykrywa obecność swoistych przeciwciał produkowanych przez organizm w odpowiedzi na zakażenie wirusem HBV. Ich obecność świadczy o ostrej fazie zakażenia;
- HBV – PCR - Diagnostyka infekcji metodami PCR polega na wykrywaniu w pobranej próbce fragmentów materiału genetycznego wirusa. W odróżnieniu od metod immunologicznych nie występuje problem tzw. okienka serologicznego, czyli czasu od chwili zakażenia do wytworzenia się przeciwciał skierowanych przeciw danemu patogenowi, które może trwać średnio od 4 do 8 tygodni. Badanie metodami PCR można wykonać już ok. tydzień po sytuacji w której mogło dojść do zakażenia (np. zabieg medyczny lub tzw. ryzykowne zachowanie seksualne). Metody PCR pozwalają również na określenie ilości jego kopii we krwi.
Wskazówki do interpretacji wyników badań laboratoryjnych przeciwciał anty-HBs i HBs-Ag:
Szczepieni:
Anty-HBs HBs-Ag
Wynik dodatni: dobrze Wynik dodatni: źle!
Oznacza obecność przeciwciał Oznacza obecność wirusa we krwi.
odpornościowych. Jest to rzadko spotykany wynik u osób
szczepionych. Może być skutkiem
nieprawidłowego wykonania cyklu szczepień
(niepełny cykl szczepień lub niewłaściwe podanie
szczepionki), zaniku odporności w wyniku upływu
czasu (szczepionka działa ok. 10 lat), obecności
nietypowej mutacji wirusa.
Wynik ujemny: źle! Wynik ujemny: dobrze.
Oznacza brak odporności Oznacza brak wirusa w organizmie.
(przeciwciał)
i nieskuteczność szczepienia.
Nie szczepieni:
Anty-HBs HBs-Ag
Wynik dodatni: sygnał alarmowy! Wynik dodatni: źle!
Oznacza, że wirus dostał się do naszego Oznacza obecność wirusa we krwi.
organizmu i wywołała reakcję w postaci
powstania przeciwciał. Taki wynik wymaga
dalszej diagnostyki, koniecznie pod opieką
lekarza!
Wynik ujemny: dobrze! Wynik ujemny: dobrze!
Oznacza, że organizm nigdy nie zetknął Oznacza brak wirusa we krwi.
się z wirusem.
Badania w kierunku HCV w kierunku WZW typu C:
• Przeciwciała anty-HCV (w kierunku WZW typu C) - badanie polega na przeanalizowaniu krwi pod kątem obecności w niej przeciwciał przeciwko wirusowi HCV. Ponieważ nie wynaleziono do tej pory szczepionki, każdy wynik dodatni jest złą wiadomością dla badanego.
• HCV-PCR – podobnie jak w przypadku wirusa typu B, infekcję HCV można diagnozować metodami biologii molekularnej. W przypadku HCV również pobranie jednej próbki krwi pozwala na określenie:
o obecności wirusa – badanie jakościowe,
o ilości kopii wirusa – badanie ilościowe,
o typu wirusa – genotypowanie.
Dla HBV i HCV wszystkie trzy rodzaje badania można wykonać z jednej próbki krwi. Badania PCR są jednak propozycją dla osób, które nie muszą oszczędzać na usługach medycznych – obecnie ich koszt to od 180 zł za badanie jakościowe, do nawet kilkuset za badania ilościowe z genotypowaniem. Można jednak oczekiwać, że wraz z upowszechnianiem się najnowocześniejszych technik jakimi są badania metodami biologii molekularnej, ich ceny będą spadać a dostępność rosła.
Dr n. med. Magdalena Macko
Sieć Laboratoriów Medycznych DIAGNOSTYKA
www.diag.pl
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
