Pępowina - budowa, funkcje, kiedy odpada kikut pępowiny

Pępowina fot. Adobe Stock
Pępowina pełni bardzo ważną funkcję. Jest łącznikiem pomiędzy ciałem matki, a dzieckiem. Transportuje tlen i składniki odżywcze, dzięki czemu odpowiada za oddychanie i rozwój dziecka.
/ 24.02.2020 10:24
Pępowina fot. Adobe Stock

Spis treści: 

  1. Pępowina - budowa
  2. Pępowina - funkcje
  3. Kiedy odpada kikut pępowiny?

Pępowina - budowa

Budowa pępowiny zależy od zaawansowania ciąży. Na początku (czyli do ok. 8 tygodnia ciąży) składa się ona z 4 naczyń krwionośnych. Później jedna z żył znika samoistnie i pozostają jedynie 3 owijające się wokół siebie naczynia krwionośne.

Otoczone są one specjalną substancją, która pozwala zachować odpowiednią elastyczność i napięcie. To inaczej znajdująca się w sznurze pępowinowym galaretka Whartona, która składa się przede wszystkim z kwasu hialuronowego i siarczanu chondroityny.

Długość pępowiny również zależy od zaawansowania ciąży. Pod koniec może mieć nawet 60 cm. Pępowina ma dwa końce. Pierwszy połączony jest z brzuchem dziecka, drugi zaś znajduje się w łożysku matki, gdzie znajdują się m.in. naczynia włosowate. Po porodzie pępowina powinna zostać przecięta.

Pępowina - funkcje

Pępowina przede wszystkim transportuje tlen i składniki odżywcze do łożyska, skąd następnie trafiają do płodu. Dzięki temu możliwe jest oddychanie i dalszy rozwój. Dodatkowo przez pępowinę dochodzi także do usunięcia produktów przemiany materii dziecka, które następnie wydalane są z organizmu matki poprzez nerki.

Krew pępowinowa (czyli łącznik pomiędzy matką a dzieckiem) to substancja, która powinna być stale monitorowana przez lekarza prowadzącego. Jej zbadania pozwala na bardzo szybkie wykrycie nieprawidłowości ciąży, które następnie można na bieżąco leczyć. 

Nieprawidłowe funkcjonowanie pępowiny

Nieprawidłowe funkcjonowanie pępowiny może być bardzo niebezpieczne dla płodu. Najczęściej pojawić się może:

  • Zagięcie pępowiny - skutkować może niedrożnością żył i tętnic, czego konsekwencją może być niedożywienie płodu. 
  • Okręcenie pępowiny wokół ciała dziecka - może powodować problemy przy porodzie. 
  • Owinięcie pępowiny szyi dziecka - może spowodować poważne niedotlenienie.
  • Wypadnięcie pępowiny - zdarza się bardzo rzadko. Powodować może niedotlenienie dziecka i w takich przypadkach konieczne jest zwykle cesarskie cięcie
  • Za długa pępowina - może powodować owinięcie jej wokół ciała dziecka, a następnie niedotlenienie. 
  • Za krótka pępowina - ograniczać może ruchy dziecka i powodować odklejenie łożyska.

Dodatkowo należy pamiętać o tym, że tuż po porodzie pępowina powinna zostać przecięta w odpowiednim momencie. Nie należy robić tego zbyt szybko. Skutkować to może bowiem niedokrwieniem, a także ewentualnym uszkodzeniem mózgu dziecka.

Kiedy odpada kikut pępowiny?

Tuż po urodzeniu noworodek posiada w pępku tzw. kikut pępowiny, który jest efektem odcięcia pępowiny podczas porodu. Zdarza się, że wyciekać z niego może wydzielina połączona z krwią. Kikut zwykle nie wymaga specjalnej pielęgnacji.

Należy jedynie zadbać o to, aby miejsce to było czyste i suche oraz miało dostęp do powietrza. Od czasu do czasu, aby zapobiec zakażeniom, można przemyć go środkiem dezynfekującym. Kikuta pępowiny nie należy samodzielnie odrywać. Należy cierpliwie poczekać aż zagoi się i odpadnie sam. 

Zwykle następuje w pierwszych 2 tygodniach po urodzeniu. Trzeba jednak pamiętać, że proces gojenia zależy m.in. od grubości pępowiny, dlatego w niektórych przypadkach może trwać odrobinę dłużej. W przypadku, gdy kikut pępowiny nie odpadnie po 29 dniach, należy zgłosić się do pediatry. 

Więcej na temat ciąży:

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA