USG połówkowe: co wykrywa, jak wygląda, normy

USG połówkowe fot. Adobe Stock
Badanie przeprowadzane jest głowicą przedbrzuszną. Trwa zwykle 30-45 minut. Na badanie pacjentka powinna zgłosić się z pełnym pęcherzem.
Marta Słupska / 09.08.2019 10:37
USG połówkowe fot. Adobe Stock

Jeśli jesteś w pierwszej połowie ciąży, wkrótce powinnaś poddać się USG połówkowemu. Zobaczysz na nim jak wygląda twoje dziecko, a lekarz oceni czy płód rozwija się prawidłowo. 

Spis treści:

Co to jest USG połówkowe

Jest to badanie ultrasonograficzne, które wykonuje się w połowie ciąży – zazwyczaj pomiędzy 18. a 23. tygodniem ciąży. Stanowi przesiewowe badanie prenatalne i należy do badań obowiązkowych. Wykonuje się je przez powłoki brzuszne.

Na badanie pacjentka powinna zgłosić się z pełnym pęcherzem. USG połówkowe jest bezpieczne, bezinwazyjne i bezbolesne, trwa zwykle 30-45 minut. Lekarz obserwuje płód na ekranie komputera – na większości widok jest dwuwymiarowy (2D), ale w niektórych gabinetach można spotkać urządzenia 3D lub nawet 4D.

Badanie drugiego trymestru powinno być wykonywane przez osobę o odpowiednich kwalifikacjach. W naszym kraju jest to certyfikat wydawany przez Sekcję Ultrasonografii Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego (PTG). Specyficzna forma przeprowadzania badania może powodować pewne trudności u pacjentek z podwyższonym BMI. U nich takie badanie najlepiej wykonywać jest po 18 tygodniu ciąży
– mówi lek. med. Andrzej Kałamacki.

USG połówkowe - co wykrywa, co widać na badaniu

USG połówkowe pozwala określić liczne parametry związane z dzieckiem oraz warunkami, w jakich rozwija się płód. Oceni, czy nie ma wad wrodzonych, a także czy szyjka macicy nie rozwiera się przedwcześnie. 

USG połówkowe ocenia:

  • masę, wielkość i płeć dziecka,
  • wymiary główki (w tym jej ciężar, kształt, ciągłość, gęstość mineralną),
  • obwód brzucha,
  • liczbę kończyn,
  • długość kości udowej,
  • twarz i szyję,
  • szkielet,
  • klatkę piersiową i jamę brzuszną wraz z narządami.
  • ilość płynu owodniowego,
  • ocenę łożyska,
  • przyczep pępowiny.

Biorąc pod uwagę ocenę anatomii płodu, oceniamy czaszkę, twarz, kręgosłup, klatkę piersiową, cztery jamy serca, drogi wypływu z prawej i lewej komory serca, a także położenie serca, żołądka, jelit, nerek, pęcherza moczowego, brzuszny przyczep pępowiny, liczbę naczyń pępowinowych oraz kończyny górne i dolne
– dodaje lek. med. Andrzej Kałamacki.

Jeśli zostaną wykryte nieprawidłowości w anatomii płodu, w zależności od przypadku można wdrożyć leczenie na etapie życia prenatalnego, zaplanować miejsce porodu lub też – w określonych sytuacjach – przerwać ciążę.

W trakcie badania możemy wykryć wady wrodzone płodu będące składową zarówno zespołów genetycznych, jak i izolowanych nieprawidłowości. Umożliwia to dalszą opiekę nad pacjentką w ośrodku III stopnia referencyjności, zaplanowanie miejsca porodu, postępowania tuż po porodzie, a w przypadkach niektórych wad tzw. postępowanie in utero, a więc zabezpieczenie wady w trakcie trwania ciąży. W skrajnych przypadkach, do 24 tygodnia ciąży istnieje możliwość jej przerwania
– dodaje lek. med. Andrzej Kałamacki.

USG połówkowe - normy

Normy badania USG połówkowego każdorazowo ocenia lekarz, który je wykonuje. Jeśli chodzi o parametry ilościowe, najczytelniejsza dla rodziców jest informacja dotycząca masy i wielkości dziecka.

W 22 tygodniu ciąży:

  • średnia masa płodu wynosi około 470 g (większość dzieci waży w tym okresie ciąży między 370 a 570 g),
  • przeciętna długość dziecka szacowana od czubka głowy do pięt (CHL) wynosi ok. 28 centymetrów (dopuszczalne odchylenie 40 mm),
  • odcinek ciemieniowo-siedzeniowy od czubka głowy do kości ogonowej (CRL) powinien być o ok. 10 cm mniejszy,
  • Wymiar ciemieniowy główki (BPD) to ok. 5 centymetrów.

USG połówkowe - cena

Z badania można skorzystać bezpłatnie w ramach opieki NFZ. Jeśli jednak zdecydujemy się wykonać badanie w prywatnym gabinecie, zazwyczaj zapłacisz:

  • ok. 100-200 zł za zwykłe USG w formacie 2D,
  • ok. 350-450 zł za USG w formacie 3D lub 4D.

Przeczytaj o USG w ciąży:
Czy warto robić w ciąży badanie USG 3D lub 4D?
Jak często trzeba robić USG w ciąży?

Ekspert w dziedzinie badań prenatalnych.
Andrzej Kałamacki
Lek. med.
Andrzej Kałamacki
ginekolog-położnik
Ekspert w dziedzinie badań prenatalnych.

Swoją działalność zawodową skierował również na przywracanie pacjentkom prawidłowych funkcji ich miejsc intymnych po przebytych ciężkich porodach, dlatego zajmuje się zabiegami ginekologii estetycznej i plastycznej w krakowskiej Intima Clinic. Absolwent CMUJ w Krakowie. Młodszy asystent w Oddziale Położnictwa i Ginekologii z Onkologią Szpitala Miejskiego Specjalistycznego im. Gabriela Narutowicza w Krakowie. Członek Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. W swojej codziennej pracy szczególna uwagę zwraca na proces samokształcenia oraz ciągłego pogłębiania wiedzy, czego wyrazem jest udział w licznych konferencjach, kursach i szkoleniach potwierdzonych wieloma certyfikatami.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!