Wakacyjne plany snujemy przez cały rok. Jednak wymarzony urlop mogą nam popsuć kłopoty żołądkowe. Jak im zapobiegać?
Biegunka podróżnych - co to takiego?
Tak zwana biegunka podróżnych to najczęstszy problem zdrowotny u osób podróżujących – skarży się na nią od 20 do aż 50 proc. turystów. Największe ryzyko zachorowania dotyczy Indii i okolicznych państw, krajów Afryki, Azji Południowo-Wschodniej oraz Ameryki Łacińskiej. Powszechność tego problemu wśród turystów wymownie obrazują lokalne nazwy, nadawane w różnych częściach świata np. „klątwa Faraona”, „zemsta Montezumy”, „Delhi-belly” lub „galop gringo”.
Biegunka podróżnych - jakie ma przyczyny?
Czym ona jest?
Biegunka podróżnych to zespół objawów żołądkowo-jelitowych, najczęściej związany z zakażeniem przewodu pokarmowego. Do takiego zakażenia dochodzi w wyniku spożycia zanieczyszczonych mikrobiologicznie pokarmów lub napojów. W rejonach o złych warunkach sanitarnych oraz w tropiku biegunka podróżnych spowodowana jest zwykle przez infekcję bakteryjną.
Ich przyczyną może być także po prostu odmienna flora bakteryjna w miejscu naszego wakacyjnego pobytu.
Dlatego warto pamiętać o myciu rąk pod bieżącą wodą przed każdym posiłkiem. Jeżeli dostęp do niej jest utrudniony, trzeba stosować środki odkażające lub preparaty antybakteryjne w postaci żelów lub roztworów do dezynfekcji rąk. Starajmy się spożywać wodę tylko z oryginalnie zapakowanych butelek.
Biegunka podróżnych - najważniejsze objawy
Typowymi objawami biegunki podróżnych są:
- luźne i częste stolce,
- wzmożone przelewanie w jelitach,
- wzmożone gazy,
- wzdęcia,
- nudności,
- wymioty,
- ból brzucha.
Zwykle ustępują one samoczynnie, nawet bez zastosowania środków farmakologicznych. Standardowy czas występowania objawów to 3-5 dni. Jednak włączenie leków i probiotyków może go skrócić o 24-48 godzin. Warto, bo przecież szkoda urlopu. A po leki koniecznie trzeba sięgnąć, jeśli dolegliwość dotyczy dzieci, turystów w podeszłym wieku oraz osób przewlekle chorych, np. na cukrzycę lub choroby układu pokarmowego.
Biegunka podróżnych - jakie są zagrożenia?
Biegunka u tych osób w większym stopniu grozi odwodnieniem, powikłaniami lub zaostrzeniem przebiegu choroby przewlekłej. Także w przypadkach, jeśli biegunce towarzyszą stan podgorączkowy lub gorączka, dreszcze, bóle mięśniowe, ból głowy i osłabienie należy zacząć się leczyć. Uwaga! Alarmującymi objawami u chorych podróżnych biegunką podróżnych są:
- bardzo liczne (>10/dobę), wodniste wypróżnienia, zwłaszcza w rejonach zagrożonych cholerą;
- krew i/lub śluz w stolcu;
- wysoka gorączka, zwłaszcza w rejonach zagrożonych malarią;
- uporczywe wymioty
- lub ciężkie odwodnienie wymagające leczenia kroplówkami nawadniającymi.
Jak leczyć biegunkę podróżnych?
W każdym przypadku biegunki podróżnych należy dbać o nawodnienie organizmu, czyli wypijać duże ilości butelkowanej wody mineralnej lub słabej herbaty. Należy unikać mleka i napojów zawierających mleko, soków owocowych i warzywnych oraz ziół. Można również zastosować doustne preparaty nawadniające zawierające glukozę oraz elektrolity (sole mineralne), które organizm traci podczas biegunki. W takie środki, w postaci saszetek z proszkiem do rozpuszczenia w wodzie, warto się zaopatrzyć jeszcze przed podróżą. W razie potrzeby są one dostępne w miejscowych aptekach i znane pod nazwą ORS (oral rehydration salts).
Do tego warto dołączyć probiotyki, czyli leki zawierające bakterie kwasu mlekowego, których zadaniem jest korzystne dla zdrowia działanie w przewodzie pokarmowym.
Europejskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (ESPGHAN) oraz Europejskie Towarzystwo Chorób Infekcyjnych Dzieci (ESPID) zalecają stosowanie u dzieci wyłącznie probiotyków o udokumentowanej skuteczności, czyli takie które zawierają jednocześnie dwa szczepy bakterii Lactobacillus rhamnosus GG i Saccharomyces boulardii. Do rekomendowanych leków zawierających obie te kultury bakteryjne należy m.in. ENTEROMAX.
Kolejnym elementem leczenia jest dieta. Unikamy sera, nabiału, surowych owoców i warzyw. Do bezpiecznych produktów należą: biszkopty, suchary, pieczywo (raczej białe i czerstwe) oraz kleiki przygotowywane na przegotowanej wodzie.
Objawy biegunki powinny ustąpić całkowicie po zastosowaniu odpowiedniej terapii. Jeśli jednak biegunka męczy nas nadal to oznaka zarażenia pierwotniakami, które wymaga zgłoszenia się do lekarza i leczenia przeciwpasożytniczego. W takich sytuacjach konieczna jest diagnostyka laboratoryjna, w tym badania mikroskopowe kału, a niekiedy także specjalistyczne badania krwi.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!