Działania niepożądane i toksyczne leków
Działanie uboczne – jest przewidywanym, ale niepożądanym w terapii efektem, który wystąpić może nawet jeżeli bierzemy lek w zalecanej dawce. W zasadzie znacząca ilość leków wykazuje działania niepożądane, które często utrudniają, a nawet mogą uniemożliwić stosowanie określonego leku. Są to np. krwawienia z przewodu pokarmowego lub uszkodzenie szpiku po lekach przeciwzapalnych. Działanie toksyczne jest to następstwo przedawkowania leku – podania leku w dawkach większych niż lecznicze.
Działanie leków na płód
Wśród wielu substancji uszkadzających płód znajdują się również leki. Ten mały organizm jest szczególnie wrażliwy na leki, bowiem nie ma wykształconego układu enzymatycznego, który odpowiada za detoksykację leku. Leki mogą działać na płód teratogennie lub embriotoksycznie.
- Działanie teratogenne – są to zaburzenia występujące między 1. a 4. miesiącem ciąży, prowadzą one do uszkodzenia płodu lub jego narządów. Działanie teratogenne wykazują leki immunosupresyjne, antybiotyki (tetracykliny, benzylopenicyliny), insulina, hormony steroidowe, leki cytostatyczne.
- Działanie embriotoksyczne – prowadzi do obumarcia zarodka lub poronienia i występuje zwykle w pierwszych dwóch tygodniach ciąży. Takie działanie wykazują np. cytostatyki lub chinina.
Działanie rakotwórcze
Nie można w pełni wykluczyć ewentualnego działanie rakotwórczego leków już dopuszczonych do lecznictwa. Jest to efekt trudny do wykrycia nawet w badaniach na zwierzętach. Dzieje się tak dlatego, że czas trwania procesu nowotworowego i odległość w czasie od przyjmowania leku do wystąpienia choroby jest mierzony w latach. Istnieje jednak grupa leków, które już w badaniach wykazują działanie rakotwórcze. Należą do nich m.in. estrogeny, izoniazyd, sulfonamidy, leki przeciwnowotworowe.
Przeczytaj też: Odrębność metabolizmu leków u dzieci
Działanie uczulające
Lek, jak każda substancja chemiczna, może być alergenem i spowodować powstanie przeciwciał. Wystąpienie reakcji alergicznej na lek jest uwarunkowane jego budową chemiczną, drogą podania i oczywiście reaktywnością pacjenta. Podanie leku drogą doustną wywołuje zazwyczaj reakcje skórne w postaci wysypek lub reakcji skórnych na światło słoneczno. Podanie leku w iniekcjach może doprowadzić do groźnych dla życia reakcji w postaci wstrząsu anafilaktycznego.
Przeczytaj też: Czy aspiryna może być niebezpieczna?
Interakcje
Oddziaływanie leków między sobą nazywa się interakcją. To zjawisko może występować między lekiem a pożywieniem oraz lekiem a używkami, takimi jak kawa, herbata, alkohol lub nikotyna.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
