O czym należy pamiętać przyjmując antybiotyki?

Wiele osób przekonanych jest o niezawodności działania antybiotyków – są one uważane za najskuteczniejsze leki zwalczające zakażenia bakteryjne. Z tego powodu sięga się po nie często i wielu przypadkach niezgodnie ze wskazaniem, co prowadzi np. do zniszczenia flory bakteryjnej w organizmie. Jak bezpiecznie stosować antybiotyki?
/ 21.10.2013 08:47

Polska znajduje się w pierwszej dziesiątce wśród krajów europejskich pod względem ilościowego spożycia antybiotyków na przeciętnego mieszkańca (dane programu monitorowania konsumpcji antybiotyków ESAC). Na 1000 Polaków 25 osób przyjmuje antybiotyki codziennie, a w okresie jesienno-zimowym ich sprzedaż wzrasta nawet czterokrotnie. Niestety, co często podkreślają lekarze, częste i niezgodne z przeznaczeniem przyjmowanie antybiotyków prowadzi do wielu poważnych dla zdrowia konsekwencji.

Czym są antybiotyki?

Pisząc w dużym uproszczeniu, antybiotyki to związki organiczne stosowane jako leki przeciwdziałające infekcjom wywoływanym przez drobnoustroje, takie jak bakterie, grzyby czy pierwotniaki. Antybiotyki nie mają działania przeciwwirusowego, a zatem nie uleczą nas z grypy, przeziębienia czy większości infekcji dróg oddechowych.

Jak przyjmować antybiotyki?

W antybiotykoterapii najważniejsze jest utrzymanie odpowiednio wysokiego i niezmiennego stężenia leku we krwi, dlatego powinno się je przyjmować o stałej porze, przynajmniej na godzinę przed jedzeniem lub dwie godziny po nim.

Przyjmowanie antybiotyków w trakcie posiłku zmniejsza ich przyswajanie.

Do popicia najlepiej nadaje się niegazowana woda mineralna. Soki, napoje owocowe czy mleczne również utrudniają przyswajanie leku.

Przeciętna kuracja trwa od 7 do 10 dni. Wcześniejsze odstawienie leku, w momencie ustąpienia objawów, może spowodować uodpornienie się szczepu bakterii, który wywołał chorobę, na działanie antybiotyku. Konsekwencją będzie brak skuteczności preparatu w przyszłości.

Zobacz także: Co wiadomo o alergii na antybiotyki?

Jakie działania niepożądane może wywołać antybiotykoterapia?

Warto również pamiętać, że sięgając po antybiotyki niszczymy bakterie oraz hamujemy ich rozmnażanie, wywołując zmiany w prawidłowej mikroflorze całego organizmu. Najbardziej narażony na spustoszenie jest przewód pokarmowy oraz środowisko pochwy u kobiet. A wszystko przez to, że antybiotyki nie rozróżniają dobrych i pożytecznych bakterii od tych, które leżą u podłoża choroby.

Co się dzieje w układzie pokarmowym po antybiotykoterapii?

Antybiotyki działają nie tylko na bakterie chorobotwórcze, ale również na te dobroczynne, naturalnie bytujące w naszym organizmie. Zakłócenie równowagi mikrobiologicznej może doprowadzić do niepohamowanego rozwoju innych bakterii i grzybów. W efekcie po zakończeniu antybiotykoterapii borykamy się ze stanami zapalnymi błon śluzowych i z towarzyszącymi im biegunką i wymiotami.

Grzybica układu pokarmowego to również możliwa konsekwencja przyjmowania silnych leków. Pojawia się na skutek osłabienia układu odpornościowego i nagromadzenia grzyba z rodziny Candida albicans. Leczenie tego rodzaju grzybicy jest procesem bardzo długim (trwa kilka miesięcy) i uciążliwym.

Na działanie antybiotyków narażone są również nerki i wątroba, w których magazynowane są substancje nieprzyswajalne przez organizm. Nawet 20% leku w postaci niezmienionej lub jako metabolity zostaje zatrzymana w organizmie.

Jak antybiotyki wpływają na florę bakteryjną pochwy?

Jednym ze skutków ubocznych terapii antybiotykowej jest również zniszczenie dobroczynnej flory bakteryjnej pochwy (pałeczki Lactobacillus) i pozbawianie organizmu obrony przed bakteriami.

Działanie antybiotyków zakłóca równowagę mikrobiologiczną, co w efekcie prowadzi do nadmiernego namnażania się bakterii i grzybów chorobotwórczych i powstania stanów zapalnych oraz innych dolegliwości, takich jak bakteryjne zakażenie pochwy (waginoza bakteryjna), drożdżyca czy nawrotowe zakażenie dróg moczowych. Dolegliwości te zwykle objawiają się świądem, upływami i pieczeniem.

Nieleczone bądź nieprawidłowo zdiagnozowane infekcje mogą przejść w przewlekłe, często utajone zakażenie, a z czasem doprowadzić do bardzo poważnych w skutkach powikłań. Mogą na przykład spowodować bezpłodność, jeśli infekcja dojdzie do szyjki macicy i jajowodów, natomiast u kobiet w ciąży może być przyczyną przeniesienia infekcji od matki na noworodka, a w niektórych przypadkach może doprowadzić nawet do poronienia.

Zobacz także: Niepokojące upławy - kiedy do lekarza?

Dlaczego w trakcie antybiotykoterapii warto stosować probiotyki?

Aby przywrócić równowagę mikrobiologiczną organizmu, należy odbudować skład mikroflory układu pokarmowego i moczowo-płciowego, wykorzystując specjalnie wyselekcjonowane bakterie Lactobacillus, które mają zdolność kolonizacji nabłonka pochwy i układu pokarmowego. Źródłem dobroczynnych bakterii jest probiotyk – naturalna substancja wspierająca i stymulująca funkcje obronne organizmu.

Badania wykazały, że bakterie probiotyczne potrzebują około 4 tygodni, od momentu zakończenia kuracji antybiotykowej, aby ponownie zasiedlić jelita. Zatem całkowite odtworzenie flory bakteryjnej może trwać nawet do 6 miesięcy! Z tego powodu warto przyjmować probiotyk zarówno profilaktycznie (w okresie zwiększonej zachorowalności), podczas antybiotykoterapii oraz 5-7 dni po jej zakończeniu.

Dzięki pożytecznym bakteriom z rodzaju Lactobacillus, które zawarte są w probiotyku, zabezpieczymy jelita przed działaniem chorobotwórczych drobnoustrojów i pobudzimy układ immunologiczny do pracy. Ponadto zapobiegniemy biegunkom i spadkowi odporności w związku z kuracją antybiotykami.

O czym warto pamiętać podczas antybiotykoterapii?

  1. Zażywaj lekarstwo na godzinę lub dwie przed posiłkiem. Każde spożycie zwłaszcza węglowodanów (np. pieczywo, owoce, produkty zbożowe), obniża przyswajanie substancji zawartych w leku.
  2. Połykaj całe kapsułki. Jeśli rozdrobnisz lek, do żołądka dotrze mniejsza jego dawka.
  3. Nie popijaj leku sokami cytrusowymi, mlekiem ani napojami mlecznymi. Związki zawarte w sokach utrudniają wchłanianie leku z przewodu pokarmowego.
  4. Antybiotyk zażywaj w równych odstępach czasu i nie modyfikuj dawki. Zwykle antybiotyk podaje się co 4, 6 lub 8 godzin, zaś leki nowej generacji 1-2 razy na dobę.
  5. Nie łącz antybiotyku z alkoholem. Nawet nieduża dawka alkoholu może wpłynąć na działanie antybiotyku i potęgować działania uboczne.
  6. Wyłącz z diety preparaty zawierające wapń oraz leki stosowane w nadkwaśności żołądka. Połączenie tych substancji z antybiotykiem obniża jego skuteczność. Zrezygnuj z przyjmowania witamin, które są dobrą pożywką dla bakterii przewodu pokarmowego. Aby wzmocnić organizm, sięgnij po witaminy po zakończeniu kuracji antybiotykiem.
  7. Kontynuuj kurację nawet po ustąpieniu objawów. Zwykle leczenie trwa 3, 7 albo 10 dni. Ale o tym decyduje lekarz. Już w środku terapii, gdy antybiotyk zabije większość bakterii, poczujesz się lepiej. Trzeba jednak brać lek do końca. W przeciwnym razie część bakterii zacznie się znowu rozmnażać, powodując nawrót choroby.
  8. Stosuj antybiotyk tylko po konsultacji z lekarzem. Sięganie po lek, który pozostał po poprzedniej, pozornie podobnej, chorobie, może nie tylko ci nie pomóc, ale wręcz poważnie zaszkodzić.
  9. Po zażyciu ostatniej dawki lekarstwa zadbaj o odbudowanie naturalnej flory bakteryjnej układu pokarmowego Już w trakcie kuracji antybiotykami powinno się stosować preparat probiotyczny, który pomoże odbudować naturalną florę bakteryjną. Pomogą w tym preparaty zawierające żywe kultury bakterii kwasu mlekowego. Przywracają one właściwy skład flory i wzmacniają naturalne siły obronne organizmu.
  10. Nie zapominaj także o ochronie układu moczowo-płciowego. Same probiotyki przeznaczone dla układu pokarmowego nie wystarczą. Należy sięgać również po probiotyki ginekologiczne, dedykowane profilaktyce zdrowia intymnego kobiety, które ułatwią przywrócenie właściwej flory bakteryjnej, zarówno po, jak i w trakcie kuracji antybiotykowej.

Polecamy: Czym skutkuje połączenie antybiotyków z suplementami minerałów?

Źródło: udostępnione przez Kostrzewa PR/ mk

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA