Teorie TCM wywodzą się z wielu źródeł, włączając w to teorie yin-yang, pięciu elementów (przemian), system kanałów ciała ludzkiego, teorię organów Zang Fu i wiele innych.
Koncepcja organizmu jako całości
Ciało człowieka jest całością, a poza tym ma bliskie powiązania z otoczeniem zewnętrznym. Tradycyjna Medycyna Chińska opiera się na założeniu jedności pomiędzy ciałem a otoczeniem, co jest określane mianem „integralnej całości”.
Zobacz też: Na czym polega leczenie według medycyny chińskiej?
Jedność w obrębie ciała
Na ludzkie ciało składa się wiele organów, z których każdy wypełnia inne funkcje. Różne funkcje są wzajemnie ze sobą powiązane, komplementarne bądź zależne od siebie, dlatego więc są ściśle połączone ze sobą. Związki te zachodzą za pomocą kanalików pomiędzy pięcioma głównymi narządami wewnętrznymi: sercem, wątrobą, śledzioną, płucami i nerkami.
Jedność pomiędzy ciałem i naturą
Ponieważ człowiek żyje w naturze, odczuwa wszelkie zmiany, jakie w niej zachodzą.
Na przykład zmiany pogody podczas każdej z czterech pór roku powodują zmianę normalnego rytmu ciała człowieka. Na podstawie tego faktu, lekarze są w stanie odnieść pewne choroby do konkretnej pory roku. Przykładowo, epidemiczne choroby gorączkowe (epidemic febrile diseases) występują najczęściej na wiosnę. By uniknąć tzw. sezonowych chorób, wiele osób uprawia ćwiczenia fizyczne.
Lekarze Tradycyjnej Medycyny Chińskiej zaobserwowali również związek pomiędzy chorobami a porą dnia. Dolegliwości mogą stać się łagodniejsze bądź bardziej dokuczliwe w zależności od tego, czy jest wczesny poranek, późne popołudnie, czy też noc. Niektóre choroby przebiegają łagodnie rano, natomiast nasilają się dopiero wieczorem.
Dzieje się tak, gdyż nasze ciało w dzień posiada więcej życiowej energii, która zwalcza czynniki chorobotwórcze. W nocy ciało odsyła energię organom, co powoduje wzmocnienie czynników powodujących choroby.
Odkryto, że tętno, temperatura, ilość wdychanego tlenu i uwolnienie dwutlenku węgla, a także ilość wydzielanych hormonów ma swój własny cykl w ciągu doby. Teoria cyrkulacji Qi, charakterystyczna dla Tradycyjnej Medycyny Chińskiej mówi, że okresowe zmiany klimatu, które przychodzą co 12-60 lat, mają wpływ na rozwój różnorodnych chorób w ciele człowieka. Promieniowanie słoneczne wpływa na pole magnetyczne, które w zamian oddziałuje na fizjologię ludzkiego ciała. Ponadto istnieje przekonanie, że różne szerokości geograficzne także wpływają na organizm ludzki. Ludzie żyjący na większych wysokościach zdają się żyć dłużej, co może być spowodowane dużą koncentracją anionów wodoru.
Zobacz też: Techniki tradycyjnej medycyny chińskiej
Przewodni cel koncepcji organizmu jako całości
Koncepcja jedności ciała człowieka z przyrodą dała Tradycyjnej Medycynie Chińskiej podstawy niezbędne do wypracowania sposobów leczenia chorób.
To doprowadziło do przekonania, że wygląd języka może świadczyć o stanie zdrowa serca. Siny język świadczy o niedoborze krwi w sercu, natomiast jego fioletowy odcień wskazuje na zastój krwi w sercu.
Akupunktura jest inną metodą leczenia chorób opartą na Tradycyjnej Chińskiej Medycynie. Punkty nakłucia i czas na akupunkturę jest zależny od relacji pomiędzy kanalikami, tętnem, energią życiową i krwią człowieka. Czas jest również istotnym czynnikiem w przypadku zażywania preparatów ziołowych.
Przykładowo Shi Zao Tang najlepiej przyjmować rano, na pusty żołądek, natomiast insulina jest najskuteczniejsza o 4. po południu.
Jest kilka przyczyn, z powodu których ciało ma swój precyzyjny rytm i regularność. Uczeni odkryli, że ludzki organizm przystosował się do czasu obrotu ziemi wokół własnej osi, który trwa 24 godziny. Udowodniono, że szyszynka, ciało przysadkowe i nadnercze są strukturami kontrolującymi rytm i regularność.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!