W jamie ustnej wydzielana jest ślina, zawierająca amylazę ślinową, która rozpoczyna trawienie cukrów. Pokarm dalej wędruje żołądka, w którym uwalniany jest sok żołądkowy, o dużej zawartości kwasu solnego. Tu rozkładowi ulegają cukry, trawieniu ulegają białka (enzym: pepsyna) i zapoczątkowane zostaje trawienie tłuszczów (enzym: lipaza). Jest ono kontynuowane w dwunastnicy (początkowy odcinek jelita cienkiego), do którego spływa żółć z pęcherzyka żółciowego. Rozbija (emulguje) ona tłuszcze na mniejsze, lepiej wchłaniające się cząsteczki. Do dwunastnicy spływa także sok trzustkowy, zawierający m.in. takie enzymy jak lipaza, amylaza trzustkowa i trypsyna; gdzie nadal trawione są składniki pokarmowe. Dalej w jelitach ma miejsce proces wchłaniania małych cząsteczek tych składników. Niestrawiony pokarm jest wydalany na zewnątrz organizmu w akcie defekacji.
Aby usprawnić procesy trawienne można zastosować kilka naturalnych sposobów. Niektóre warzywa, owoce, nasiona i przyprawy przyspieszają wydzielanie niektórych enzymów, więc tym samym przyczyniają się do poprawy trawienia. Można też wykonać pewne zabiegi fizykalne, które rozluźnią struktury anatomiczne, odpowiedzialne za uwolnienie określonego enzymu (pęcherzyk żółciowy).
Ocet jabłkowy
Dzięki zawartości wielu składników mineralnych i pektyny korzystnie wpływa na nasze trawienie. Przyspiesza je, pobudzając sekrecję soku żołądkowego i żółci. Można używać go jako przyprawy do sałatek lub pić jego roztwór wodny – dwie łyżeczki octu na szklankę wody. Jednak nie wszystkim odpowiada smak tego specyfiku.
Gorzka czarna herbata
Zwykła herbata także ma właściwości pobudzające i to nie tylko na układ pokarmowy. Zawarta w niej teina, stymuluje wydzielanie soku żołądkowego. Dzięki taninie z kolei, możliwe jest złagodzenie biegunek.
Napary ziołowe
Dla trawienia znaczenie mają następujące zioła:
- mięta pieprzowa – stymuluje wydzielanie soku żołądkowego i żółci, poprawia też ruchy jelit, działa wiatropędnie
- ziele dziurawca – wspomaga tworzenie się żółci, a także jej uwalnianie
- melisa – zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, „uspokaja” jelita
- mniszek lekarski – wspomaga pracę wątroby i detoksykację organizmu
- wodny wyciąg z aloesu – zwiększa wytwarzanie żółci, ale działa silnie przeczyszczająco
- werbena lekarska – ma m.in. działanie żółciopędne
- rumianek – pobudza wydzielanie żółci oraz zapobiega nadmiernym procesom fermentacyjnym w jelitach
- chmiel – zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, a także pobudza apetyt
Stosowanie przypraw, także tych bardziej egzotycznych, może poprawić nasze trawienie. Oto jak na układ pokarmowy działają przyprawy dobrze nam znane i te, o których krąży wiele legend:
- pieprz czarny – stymuluje wydzielanie soku żołądkowego, zmniejsza wzdęcia i poprawia apetyt
- chili – dzięki kapsaicynie stymuluje wydzielanie śliny, soków żołądkowych, a także przyspiesza przemianę materii, wspomagając spalanie kalorii
- cynamon – wspomaga wydzielanie soków żołądkowych, reguluje też gospodarkę węglowodanową
- imbir – stymuluje sekrecję soków żołądkowych i żółci, przyspiesza detoksykację organizmu
- anyż – zwiększa wydzielanie soków żołądkowych, zmniejsza niestrawność i wzdęcia
- bazylia – rozluźnia jelita i sprzyja większemu wytwarzaniu soków żołądkowych
- cząber – łagodzi problemy jelitowe, a także wzmaga wydzielanie w żołądku, ma też właściwości przeciwrobacze (może być niezłym zamiennikiem pieprzu)
- tymianek – stymuluje wydzielanie soku żołądkowego i łagodzi spastyczność układu pokarmowego
- oregano – łagodzi wzdęcia
- estragon – ma działanie żółciopędne, usprawnia wydzielanie w żołądku
- kminek – zwiększa wydzielanie soków żołądkowych, łagodzi skurcze w obrębie jelit
- kmin rzymski – pobudza wydzielanie w żołądku
- kolendra / pietruszka – pobudzają wydzielanie śliny i soku żołądkowego
- koper włoski / koperek – stymuluje wydzielanie w żołądku i pęcherzyku żółciowym, łagodzi też wzdęcia
Gdy przesadzimy z rozmiarem i jakością posiłku, a później nasz brzuch cierpi, można wykonać sobie ciepły okład np. z ręcznika zanurzonego w gorącej wodzie i wyciśniętego lub termoforu (woda do termoforu powinna mieć około 60-70°C; wypełniamy go w 2/3 objętości, pamiętając o dokręceniu korka i owinięciu termoforu w bawełnianą tkaninę). Okład z ręcznika/termofor umieszczamy na brzuchu po prawej stronie na 15-20 minut.
Dobra żywność
Aby codziennie stymulować swoje trawienie, warto do swojego menu włączyć takie produkty spożywcze jak: ananas, cykoria, karczochy, banany, borówki, awokado, figi, cukinia, kabaczek, oliwki, marakuja, pomidory, czarna rzodkiew, seler, suszone śliwy, roszponka. Poprawiają one procesy trawienne, a także zwalczają i zapobiegają problemom jelitowym.
Katarzyna Ziaja
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!