Zwyczaj podwieszania u sufitu jemioły na dobre zagościł w wielu polskich domach. Jednak niewiele osób wie, co kryje się za tą symboliką. Kojarzymy ją wyłącznie z magią i pocałunkami, co po trosze zdradza wierzenia dawnych ludów celtyckich. Jemioła oprócz swojej historii i ciekawych obyczajów z nią związanym, jest także ziołem...
Fot. Fotolia
Symbolika jemioły
Prastare wierzenia podają, że jemioła ma magiczną moc odczyniania czarów i uroków. Twierdzono także, że pocałunek pod jemiołą nie jest grzeszny, zatem gałązki jemioły chętnie wieszały w swoich pokojach panny. Uważano też, że pocałunek pod zieloną gałązką zapowiada rychły ślub pary. Jemioła ma bogatą symbolikę. Celtowie uznawali ją za amulet chroniący przed demonami i siłami nieczystymi, a napar stosowali jako antidotum na trucizny. Ponadto jemioła może jeszcze oznaczać ponowne narodziny, nieśmiertelność duszy, życie (roślina wiecznie zielona), płodność (z uwagi nawydobywającą się z jej owoców lepką ciecz, określaną jako „boskie nasienie” ).
Jemioła w Polsce
W staropolskim języku jemioła była określana jako „starzęśla”. Jest półpasożytem porastającym gałęzie drzew. Jej korzeniem jest „ssawka”, wrastająca w głąb kory. Dzięki temu połączeniu jemioła czerpie z drzew wodę i dole mineralne, niezbędne do jej odżywienia. Najczęściej ją spotkamy w koronach topoli, brzóz, jodeł, wierzb i innych drzew. Co ciekawe, jemioła jest rośliną wiecznie zieloną, zatem jej liście są zielone przez cały rok, nawet w zimie. Kwiaty jemioły zapylają muchy, a jej owoce są pokarmem dla ptaków, które też przenoszą je na inne drzewa.
Zdrowotne właściwości jemioły
Jemioła to bogactwo choliny i jej estrów, związków trójterpenowych, witaminy C, wiskozyny,
będącej alkaloidem oraz glikoprotein. Z uwagi na substancje zawarte w tym ziole, ma ono
działanie:
- rozszerzające naczynia krwionośne,
- uspokajające,
- poprawiające ukrwienie,
- moczopędne,
- obniżające ciśnienie tętnicze krwi,
- obniżające cholesterol,
- wzmacniające odporność,
- „uspokajające” serce,
- zapobiegające krwotokom,
- cytotoksyczne i nekrotyczne (zabijają komórki nowotworowe) w przypadku nowotworów.
Jemioła znajduje zastosowanie w leczeniu nadciśnienia tętniczego, migrenowych bólów głowy, miażdżycy naczyń, szumach usznych, „uderzeniach krwi do mózgu” i „kołataniach” serca np. w okresie przekwitania, a także podczas obfitych miesiączek jako środek przeciwkrwotoczny oraz w przypadku krwawień z nosa. Substancje z jemiołą działają też karcynostatycznie (hamują nowotworzenie) i niszczą komórki nowotworowe, zwłaszcza po wstrzyknięciu do guza (dzięki zawartości wiskozyny i glikoprotein). Pamiętajmy jednak, że preparaty z jemioły są silnie działające, więc ich zastosowanie trzeba skonsultować z lekarzem!
Zbiory jemioły
W zielarstwie wykorzystuje się niemal każdą część jemioły. Zaleca się jednak by pozyskiwać liście
i pędy, które przyrosły w ostatnim roku – czyli te najmłodsze. Zbiory jemioły przeprowadza się
najczęściej w okresie jesienno-zimowym (październik-grudzień). Jemioła kwitnie wiosną w marcu i kwietniu. Zioło należy suszyć długo w niskiej temperaturze – do 30ºC, z uwagi na skórzaste, grube liście i pokaźne łodygi.
Jak stosować jemiołę
Jemiołę jako środek leczniczy można spożywać w kilku formach:
− odwaru, wytwarzanego w proporcji 2 1/2 łyżki stołowej ziela na 1/2 litra wody; jemiołę
zalewamy zimną wodą i doprowadzamy do temperatury bliskiej wrzeniu i gotujemy tak
przez pół godziny; odwar należy pić trzy razy dziennie po pół szklanki,
− kąpieli w celu odprężenia i zrelaksowania – 50g ziela jemioły zalać litrem wrzątku i „zaparzać” przez 25min, następnie kilkakrotnie zamieszać, przecedzić i wlać do wanny; kąpać się przez 20min w wodzie o temperaturze 37ºC,
− eliksiru na bazie alkoholu, stosowany doustnie, wyłącznie u osób dorosłych; zaleca się raz dziennie przyjąć 20ml eliksiru przez dłuższy czas; przed użyciem należy wstrząsnąć buteleczką; po spożyciu nie wolno prowadzić samochodów i obsługiwać maszyn.
Preparaty z jemiołą:
Jemioła Ziele, Herbapol, 50g – cena: około 3-5zł
Eliksir Jemioły, Langsteiner, 500ml – cena: około 50zł
Herbatka Jemioła Ziele Fix, Floss, 25 saszetek x 2g – cena: około 6zł
Jemioły nie mogą stosować dzieci, kobiety ciężarne i karmiące piersią, starające się o dziecko lub podejrzewające już ciążę, osoby uczulone na substancje zawarte w jemiole oraz z niskim ciśnieniem tętniczym.
Opracowano na podstawie:
1. Iwaniuk A., Atlas ziół krajowych, Bellona SA, Warszawa 2010
2. Cavelius A-A., Frohn B., Zioła w medycynie naturalnej, MAK 2005
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
