Film naturalnym lekiem
Medycyna zwróciła uwagę na właściwości materiału filmowego – naukowcy bowiem stwierdzili, że odpowiednio dobrany film może spowodować wzrost ciśnienia krwi, podwyższone napięcie mięśni, wzmożone pocenie się, przyspieszone bicie serca, redukcję bólu, zwiększone wydzielanie adrenaliny, endorfiny lub enkefaliny (wewnętrznego „narkotyku” działającego antydepresyjnie).
Film, podobnie jak muzyka, literatura czy taniec, ma właściwości naturalnego leku – maksymalna skuteczność przy minimalnym ryzyku zastosowania.
Rodzaje filmów stosowanych w filmoterapii
Do rodzajów filmu (i jednocześnie środków filmoterapii) możemy zaliczyć takie materiały jak:
- filmy animowane czyli bajki, kreskówki o różnej tematyce, zazwyczaj z wyraźnym morałem;
- filmy dokumentalne i popularnonaukowe, w skład których wchodzą filmy edukacyjne o charakterze profilaktycznym;
- filmy fabularne o charakterze audiowizualnej powieści.
Cele filmoterapii
Filmoterapia, podobnie jak biblioterapia, najczęściej stosowana jest do celów rewalidacyjnych – film będący sfilmowaną powieścią, niesie za sobą tożsame jej treści, lecz ponad to obraz, pozwalający niejako „zatopić” się w przedstawianej rzeczywistości.
Podobnie również – jak biblioterapia – nie ma celu usuwania objawów chorobowych, ale dostarczenie wsparcia psychicznego co pozwoli pacjentowi lepiej radzić ze swoją chorobą czy niedomaganiem.
Celem filmoterapii jest też resocjalizacja i profilaktyka – służą do tego filmy zarówno fabularne, popularnonaukowe jak i edukacyjne.
Natomiast cel ogólnorozwojowy dąży do estetycznego wychowania jednostki poprzez kontakt ze słowem i obrazem. Aspekt wychowawczy i jednocześnie terapeutyczny filmu opiera się natomiast na założeniach, że może on znacząco wpływać na sferę emocjonalno-wolicjonalną człowieka. I chyba jest to najważniejszy cel filmoterapii – zmiana postępowania jednostki, której podstawą są zinternalizowane przez nią normy przejęte od bohatera filmu.
Zobacz także: Śmiechoterapia – śmiej się na zdrowie!
Funkcje filmoterapii
Filmoterapia, będąca terapią za pomocą szeroko rozumianej sztuki, pełni podobne do niej funkcje, a mianowicie wychowawczą, wzbogacająca wewnętrzne życie jednostki i rozwojową, mająca związek z treściami jakie niesie ze sobą sztuka-film.
Pośrednio z tą funkcją wiąże się kolejna, poznawczo-stymulacyjna, bazująca na założeniu, że sztuka filmowa dostarcza informacji i mobilizuje do aktywności poznawczej.
Nie bez znaczenia są też funkcje komunikacyjna i ekspresyjna – uspołeczniające jednostkę w grupie i umożliwiające swobodne wypowiadanie się.
Kulturotwórcza funkcja polegająca natomiast na zapoznaniu się z dobrami kultury poprzez percepcję wzrokowo i/lub słuchową, a rekreacyjno-ludyczna ma na celu zaspokoić naturalną potrzebą człowieka jaką jest zabawa.
Najważniejszą jednak jest funkcja terapeutyczna, polegająca na dostarczaniu pozytywnych uczuć związanych z estetycznym przeżywaniem sztuki filmowej, wywołaniu katharsis, nastroju relaksacji, rozluźnienia psychofizycznego i wreszcie aktywizowaniu do dalszej samodzielnej działalności na rzecz swoją i innych.
Zobacz także: Na czym polega Racjonalna Terapia Zachowań?
Fragment pochodzi z książki „Arteterapia w teorii i praktyce” Eweliny J. Koniecznej (wydawnictwo Impuls, Kraków 2011).
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!