Choroba nowotworowa wywołuje długotrwały stan zapalny, który ma negatywny wpływ na funkcjonowanie całego organizmu. – Nowotwór, przez swój metabolizm, doprowadza do osłabienia i wyniszczenia organizmu. Choroba jest wypadkową agresji nowotworu i odporności organizmu pacjenta – tłumaczy prof. dr hab. Janusz Jaśkiewicz, szef Kliniki Onkologicznej w Gdańsku. Dlatego w procesie leczenia, tak ważne jest prawidłowe odżywianie.
Jednak większość chorych na nowotwory cierpi na zaburzenia odżywiania (w postaci braku łaknienia, wymiotów, biegunki, wzdęć, trudności z przyjmowaniem pokarmu itp.). Mogą one wynikać z umiejscowienia nowotworu (obecność guza w przełyku lub krtani znacznie utrudnia spożywanie posiłków) lub być konsekwencją samego leczenia. Chorzy poddani chemioterapii cierpią również na zaburzenia smaku, brak apetytu czy niechęć do jedzenia. Także pozostałe terapie nowotworowe: interwencja chirurgiczna, radioterapia, immunoterapia, leczenie hormonalne, mogą przyczynić się do wielu dolegliwości zaburzających łaknienie, których nigdy nie wolno lekceważyć.
Jak ważne jest prawidłowe odżywianie w chorobie nowotworowej?
U pacjentów z nowotworami, którzy mają zapewnione prawidłowe odżywianie, zmniejsza się ryzyko powikłań pooperacyjnych, szybciej i efektywniej przebiega proces gojenia się ran po zabiegach, obniża się zagrożenie wystąpienia komplikacji metabolicznych, a przez to – skraca sam pobyt w szpitalu. Poprawia się także samopoczucie pacjenta, co korzystnie wpływa na efekty leczenia.
Dieta w chorobie nowotworowej powinna się opierać na zwiększonej zawartości białka i regularnego, kontrolowanego dostarczania pozostałych składników odżywczych. – Interwencja żywieniowa musi być bezwarunkową i bardzo ważną częścią każdego leczenia nowotworowego – przekonuje dr hab. n. med. Stanisław Kłęk, Prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Żywienia Pozajelitowego, Dojelitowego i Metabolizmu. I dodaje: – Żywienie jest integralną częścią terapii nowotworowej, niezależnie od tego, czy jest to interwencja chirurgiczna, chemio- czy radioterapia. W każdym przypadku wpływa ono na poprawę wyników.
Kluczową rolę w każdym procesie leczenia odgrywa tzw. żywienie medyczne. – U pacjentów z chorobą nowotworową można je przeprowadzić w różnorodny sposób: poczynając od modyfikacji jadłospisu i wzbogacenia go w prawidłowe składniki, poprzez zastosowanie doustnych preparatów odżywczych, które wzbogacają lub zastępują standardową dietę – podkreśla dr Kłęk.
Przeczytaj również: Dieta dla chorego na nowotwór – wywiad z dietetykiem
Wsparcie bliskich chorego
Niedożywienie sprzyja szkodliwym reakcjom biochemicznym i przyczynia się do znacznego pogorszenia się zdrowia. W wielu przypadkach w leczeniu nowotworów bardzo ważną rolę odgrywają bliscy chorego, którzy jako pierwsi mogą dostrzec sygnały zaburzeń odżywiania (np. utratę wagi). Ważne jest stałe kontrolowanie masy ciała i dbałość o dostarczanie odpowiednio wartościowych składników diety.
– Wiele razy udowadniano, że wyniki radioterapii, nawet zaawansowanych schorzeń nowotworowych, będę lepsze, jeśli pacjent otrzyma wsparcie żywieniowe zarówno przed, w trakcie, jak i po zakończeniu terapii. Prawidłowe zastosowanie żywienia, które należy wprowadzić już od pierwszego momentu utraty apetytu, poprawia jakość życia pacjenta, zmniejsza ilość powikłań oraz prowadzi do większej skuteczności leczenia przeciwnowotworowego – twierdzi dr Stanisław Klęk.
Jak odżywiać pacjenta chorego na nowotwór?
Z powodu niedożywienia pobyt pacjenta w szpitalu może wydłużyć się średnio o 6 dni, a ryzyko powikłań zwiększa się do 30%. W Polsce – jak wynika ze statystyk – tylko 10% chorych otrzymuje prawidłowe wsparcie dietetyczne.
Ponad 50% pacjentów cierpi na zaburzenia odżywiania, prowadzące w szybkim czasie do groźnego dla zdrowia niedożywienia. Już w momencie diagnozy każdy pacjent powinien być skierowany do wyspecjalizowanego dietetyka lub lekarza, który zajmuje się żywieniem klinicznym. Na każdym etapie leczenia konsultacje żywieniowe pełnią bardzo ważną rolę, nawet w paliatywym okresie życia.
Istnieją dwa sposoby odżywiania pacjenta: drogą dojelitową przez przewód pokarmowy oraz dożylnie. Pierwszy sposób można stosować zarówno poprzez podawanie preparatów odżywczych drogą doustną, jak i przy użyciu sondy, bezpośrednio do żołądka. Dużą rolę odgrywają tu specjalne preparaty odżywcze, tzw. nutridrinki, które zawierają odpowiednio skomponowaną ilość białek, tłuszczów, węglowodanów oraz niezbędnych witamin, minerałów, a nawet pierwiastków śladowych, które skutecznie zapobiegają niedożywieniu organizmu. Przy zaburzeniach odżywiania, braku łaknienia i niechęci do przyjmowania posiłków, preparaty te dostarczają choremu wysokich wartości odżywczych, nawet przy przyjmowaniu niewielkich ich ilości.
Zadbanie o prawidłową dietę to jedna z najważniejszych form pomocy, jakiej możemy udzielić naszym najbliższym. Ważne jednak, by dieta była skonsultowana z lekarzem – dietetykiem, a nie oparta na „magicznych dietach” oferowanych w internecie.
Polecamy: Umiar zabija, czyli o diecie wegetariańskiej dla chorych z nowotworem
Źródło: materiały prasowe akcji „Rak to się leczy!”/ Fama PR/ mk
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!