Kancerogeny - angielski odpowiednik pojęcia „czynniki rakotwórcze” - otaczają nas ze wszech stron. Są obecne w przedmiotach codziennego użytku (niektóre metale), w żywności (konserwanty), w dymie tytoniowym czy spalinach samochodowych.
Jak to działa?
Każda komórka, z której zbudowane jest nasze ciało ma pewien ustalony sposób budowy i dzielenia się. Ten sposób jest zapisany w kodzie DNA – każdy ma swój własny, indywidualny i niepowtarzalny kod. Zostaje on nadany bardzo wcześnie – bo już w momencie poczęcia. Jeżeli komórki w ciągu życia korzystają tylko z tego pierwotnego kodu, wszystko jest w porządku. Niestety pod wpływem czynników rakotwórczych zapis tego kodu w naszym DNA może zostać zmieniony i komórki „zapomną”, jak powinny normalnie funkcjonować. Mogą wtedy zacząć nadmiernie się rozmnażać i tworzyć chore komórki, nowotworowe.
Promieniowanie UV
Jest to bardzo powszechne promieniowanie – pochodzi ono bowiem ze słońca. Lekarze alarmują: długotrwałe opalanie szkodzi! Zagraża bardzo ciężkim do leczenia, a nawet nieuleczalnym czerniakiem skóry. Także różne rodzaje promieniowania UV mogą powodować zmiany w naszych komórkach i wywoływać raka.
Dym tytoniowy
To prawdziwa kopalnia rakotwórczych substancji o bardzo egzotycznych nazwach. Benzen, benzopiren, chlorek winylu, nitrozaminy, formaldehyd, cyjanowodór, antraceny – same te nazwy związków chemicznych odstraszają i przywodzą na myśl najstraszniejsze choroby. Rak krtani, rak wątroby, rak płuca, rak pęcherza moczowego czy białaczki to tylko niektóre z nich.
Warto wiedzieć: Jak rzucić palenie?
Nikiel
Jeszcze kilkadziesiąt lat temu dodawany był praktycznie do wszystkich metalowych przedmiotów codziennego użytku. Dziś (szczególnie ze względu na powszechność wywoływania reakcji alergicznych) powoli odchodzi się od wytwarzania produktów zawierających nikiel. Można go spotkać w guzikach od spodni, oprawkach okularów, biżuterii.
Alkohol etylowy
Rola alkoholu w wywoływaniu raka nie została jeszcze w pełni udowodniona, ale sugeruje się, że nadmierne jego spożycie jest groźne dla zdrowia także pod względem rakotwórczym. Uszkadza narządy wewnętrzne (szczególnie te, z którymi ma bezpośredni kontakt podczas spożywania – czyli przewód pokarmowy i wątrobie), powoduje też szybszy wzrost istniejącego już nowotworu.
Polecamy: Rak płuc wciąż zbiera największe żniwo
Czy wszyscy jesteśmy zatem skazani na nowotwór?
Oczywistym jest, że nie da się z naszego otoczenia wyeliminować wszystkich kancerogenów – choćby promieniowania słonecznego. Pamiętajmy, że każdy z nas jest w innym stopniu narażony na potencjalnego raka, gdyż każdy ma inny kod DNA. Jedynym zaleceniem jest to, że należy unikać nadmiernej ekspozycji na wyżej wymienione czynniki.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!