fot. Fotolia
Muzykoterapia Antyrakowa to program wspierający proces leczenia dla osób z chorobą nowotworową, który ma za zadanie wpłynąć pozytywnie na samopoczucie, poprawić jakość życia, wspomóc walkę z chorobą. Czy ma szanse przyjąć się w Polsce? Czy rzeczywiście działa?
Spytaliśmy psycholog Agnieszkę Gutfeld, która prowadzi zajęcia z muzykoterapii, czy są to popularne zajęcia i kto z nich może skorzystać.
Co to takiego muzykoterapia i dla kogo jest przeznaczona?
Muzykoterapia jest rodzajem artterapii (arte z łac. ars – sztuka i terapia – leczenie przez sztukę), która posługuje się muzyką lub jej elementami w celu przywracania zdrowia lub poprawy funkcjonowania osób z różnorodnymi problemami natury emocjonalnej, fizycznej lub umysłowej.
Podstawowym środkiem oddziaływania jest dźwięk, muzyka, która często jest wyzwalaczem i katalizatorem głębszych przeżyć i emocji. Muzykoterapię podzielić można na: muzykoterapię aktywizującą, która przy pomocy różnorodnych instrumentów, pozwala otworzyć się i rozładować nagromadzone emocje, oraz muzykoterapię receptywną, której podstawą jest słuchanie muzyki, relaksacja i wizualizacja.
W przypadku jakich schorzeń możemy stosować muzykoterapię?
Muzykoterapia ma zastosowanie w bardzo wielu dziedzinach. Cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród lekarzy, psychologów i psychoterapeutów. Muzykoterapię stosuje się w leczeniu nerwic, w zaburzeniach emocjonalnych, w zaburzeniach rozwoju, zachowania i psychicznych.
Wykorzystywana jest w terapii autyzmu, przy paraliżach, opóźnieniach umysłowych, w uszkodzeniach mózgu, z dobrymi efektami stosowana jest także w terapii osób głuchoniemych, niewidomych, w terapii chorób neurodegeneracyjnych, onkologii, pediatrii i wielu innych schorzeniach oraz w ramach profilaktyki z dziećmi i młodzieżą.
Skąd pomysł żeby prowadzić zajęcia z muzykoterapii dla chorych na nowotwory?
To chyba moje przeznaczenie... Myśl o raku towarzyszyła mi od zawsze. Na początku lat 80-tych, kiedy diagnostyka i leczenie nowotworów były na zupełnie innym poziomie niż dzisiaj, pół roku po moim narodzeniu, w wieku 33 lat zmarła na raka moja mama. To wydarzenie z całą pewnością zmieniło naturalny bieg mojego życia Gdyby nie utrata mamy w tak wczesnym dzieciństwie, to wszystko w moim życiu potoczyłoby się inaczej. Pewnie mieszkałabym w innym miejscu i byłabym całkowicie inną osobą, a zawodowo zajmowałabym się raczej muzyką niż muzykoterapią.
Temat chorób nowotworowych omijałabym pewnie szerokim łukiem, tak jak czyni to większość osób, które nie zderzyły się z tym problemem osobiście lub w najbliższym otoczeniu. Ale los chciał inaczej a świadomość problemu choroby nowotworowej, pytania o przyczynę i to dlaczego tak się dzieje, nie dawały mi spokoju.
Czy muzyka pomaga w trakcie leczenia onkologicznego?
Zdecydowanie! Pomaga! Pojmuję chorobę nowotworową, jako chorobę psychosomatyczną, do powstania, której oprócz czynników genetycznych i środowiskowych, przyczynia się specyficzny typ osobowości, określany mianem ,,osobowości typu C" lub ,,wzorem zachowania typu C". Carl Simonton wybitny specjalista, pionier w dziedzinie psychoonkologii, na podstawie swoich badań, stwierdził wiele lat temu, że jeśli udałoby się wyeliminować osobowościowe czynniki kancerogenne, można byłoby odwrócić proces choroby nowotworowej, ale jest to gruntowna praca nad sobą i nie każdy jest gotów na taką zmianę.
Jeśli jednak ma się świadomość, że nasz dotychczasowy sposób życia zawiódł, bo pojawił się rak, zróbmy wszystko by go pokonać. Trzeba tylko spróbować otworzyć się na to doświadczenie i dać sobie szansę na przyjrzenie się sobie uczciwie, naszym emocjom, przekonaniom i charakterystycznym cechom oraz pozwolić sobie na ekspresję, a to zaowocuje, ponieważ jest to forma terapii przeżyciowej, która działa na bardzo głębokim poziomie, trafiając wprost do podświadomości.
Muzykoterapia bardzo podnosi energię, uczy przeżywania przyjemności, rozładowuje negatywne emocje, wspomaga pracę systemu immunologicznego, pomaga w odnalezieniu sensu i celu w życiu, wpływa na poprawę relacji interpersonalnych, zmniejsza poziom odczuwanych dolegliwości, takich jak ból, zmęczenie i osłabienie. Daje nadzieję, wiarę i pobudza ducha do walki z chorobą.
Zobacz też: Muzykoterapia skuteczna w zaburzeniach emocji i zachowania
Czy muzykoterapia jest popularna w Polsce?
Niestety wciąż mało popularna, ale jestem optymistką w tym względzie i uważam, że wkrótce to się zmieni, a świadomość Polaków będzie coraz większa, aż zapanuje na nią moda, jak na jogę, która jeszcze 10 lat temu była w Polsce mało popularna, a dziś co druga osoba ćwiczy, niezależnie od wieku. Czasy są dziś takie, że tempo życia i stres powodują, że coraz więcej osób korzysta z pomocy psychologa czy psychoterapii, a muzykoterapia jest tylko jedną z form artterapii.
Każdy musi znaleźć własne lekarstwo, własne panaceum na czynniki stresowe, aby nie dopuścić do rozwoju poważnych chorób, a jeśli nas już dopadną trzeba zrobić bilans dotychczasowego życia i odpowiedzieć sobie na pytanie, co mogło mieć wpływ na rozwój choroby, a następnie spróbować wyeliminować te czynniki, na które mamy wpływ.
Postarajmy się potraktować chorobę, jako tryb awaryjny naszego organizmu, potraktujmy ją, jak wyzwanie do zmiany życia na lepsze, pełniejsze i głębsze.
Gdzie można skorzystać z takich zajęć i czy udział w nich jest płatny?
W Warszawie w chwili obecnej bezpłatnie skorzystać można z muzykoterapii w Poradni Psychoonkologii Centrum Onkologii, oraz w ramach akcji organizowanej przez Fundację Rak’n’Roll, natomiast prywatnie zapraszam po telefonicznym umówieniu na muzykoterapię indywidualną i grupową do swojego gabinetu na Żoliborzu.
W Krakowie stowarzyszenie Unicorn organizuje muzykoterapię dla pacjentów onkologicznych, a w Poznaniu Wielkopolskie Centrum Onkologii ma w ofercie zajęcia muzykoterapii dla swoich pacjentów.
Jak wyglądają takie zajęcia, ile trwają?
Każde zajęcia wyglądają inaczej, a zależy to od tematyki, jaką poruszamy na zajęciach i czy jest to sesja indywidualna czy grupowa. Aby skorzystać z tej formy terapii, nie są konieczne żadne uzdolnienia muzyczne, ponieważ niczego nie oceniamy na zajęciach w kategoriach estetyki, ważna jest ekspresja, bo to terapia przeżyciowa, a nie warsztaty muzyczne.
Niektóre osoby od razu decydują się na sesje indywidualne, inne czasem po skończonej grupie czują potrzebę pogłębienia i dokończenia pracy zapoczątkowanej na zajęciach grupowych i kontynuują pracę w trybie indywidualnym. Indywidualne sesje podyktowane są potrzebą skupienia pracy wokół konkretnego obszaru problemowego pacjenta i trwają tyle, ile wymaga tego osobista sytuacja.
Każde zajęcia trwają 1,5 godziny. Z grupami spotykamy się raz w tygodniu przez okres minimum 8 tygodni. Zawsze rozpoczynamy zajęcia muzycznym przywitaniem, później najczęściej podaję temat do pracy z wyobraźnią kierowaną muzyką, następnie pogłębiamy temat pracą w parach, np. przy użyciu instrumentów, wspólną improwizacją czy elementami voice therapy. Czasem kończymy relaksacją, czasem techniką, która podnosi na duchu, poprawia nastrój i podnosi energię. Staram się dopasować do tematu, kondycji i potrzeby grupy.
Muzykoterapia aktywna zadziwia wszystkich, którzy jej próbują, ponieważ uruchamia naszą kreatywność, pokłady niezwykłej energii i wiele czasem nieznanych dotąd emocji.
Program muzykoterapii antyrakowej obejmuje cykl spotkań. Grupy liczą maksymalnie 12 osób. Na zajęcia obowiązują zapisy pod numerem tel.: 608 490 499, e-mail: agnieszkagutfeld@wp.pl oraz w Sekretariacie Poradni Psychoonkologii w Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, ul. W. K. Roentgena 5 Wejście B, 1 piętro, tel: 22 546 32 42, e-mail: psychoonkologia@coi.waw.pl
Zobacz też: Muzykoterapia - jak wygląda terapia muzyką?
Agnieszka Gutfeld – psycholog zajmująca się muzykoterapią indywidualną i grupową. Doświadczenie zawodowe zdobywała w Centrum Onkologii, Instytucie Psychiatrii i Neurologii, w Centrum Zdrowia Dziecka, w Zakładzie Terapii Rodzin w Collegium Medicum UJ oraz prowadząc własną praktykę.
Prowadzi zajęcia w Poradni Psychoonkologii w Centrum Onkologii w Warszawie oraz w swoim prywatnym gabinecie.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
