Towarzyszenie osobie chorej to wyzwanie dla jej opiekuna. Codzienne zmaganie się z fizycznymi, jak i psychicznymi barierami chorego może być trudne i sprawiać, że opiekun sam będzie szukał wsparcia i zrozumienia. Czasami jednak może nie chcieć otwarcie rozmawiać o swoim problemie, bagatelizując go i uważając, że nie ma prawa do chwil słabości, bo przecież to chory jest najbardziej poszkodowany i żadne cierpienie nie może równać się z jego bólem. Co zrobić, by zrozumieć opiekuna i móc mu pomóc, jeśli zajdzie taka potrzeba?
Kluczem jest komunikacja
Wydaje nam się, że komunikujemy się cały czas. Rozmowa to przecież główny element relacji międzyludzkich, więc łatwo wpaść w pułapkę pozornej komunikacji, jaką zapewnia. Zaniedbując prawdziwą wymianę emocji i myśli można doprowadzić do sytuacji, w której narasta frustracja, budzi się poczucie niezrozumienia i jedna ze stron zamyka się na drugą.
Potrzebujemy rozmowy, by móc wyrażać swoje emocje i oczekiwania. Jest ona również bodźcem do działania. Co zrobić, by się dobrze komunikować? Musimy być otwarci a zarazem empatyczni, mówić szczerze i zgodnie z tym, co naprawdę myślimy. To komunikacja jest podstawą każdej relacji, więc gdy zaczyna zawodzić, przekłada się na jej jakość i na nasz stan emocjonalny. Pojawia się zagubienie, czasem złość oraz poczucie niezrozumienia – wyjaśnia Adrianna Sobol, psychoonkolożka z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, ekspertka cyklu filmów „#PowiedzJak… rozmawiać o wsparciu w chorobie”, dostępnych na kanale Fundacja Nutricia.
Dbać o dobrą i szczerą komunikację należy zwłaszcza w przypadku opiekunów osób chorych, którzy każdego dnia potrzebują wsparcia bliskich, lecz rzadko kiedy o tym otwarcie mówią. Zwykle są to osoby stojące w cieniu, mimo że to one wykonują przecież największą pracę, by zapewnić choremu fizyczne i psychiczne wsparcie. Pytajmy i mówmy o tym, co widzimy. Jeśli według nas opiekun nie jest w dobrej kondycji psychicznej, starajmy się delikatnie, lecz wprost poruszyć ten temat i zapewnić go, że może sobie pozwolić na chwile słabości, bo nie są one niczym dziwnym ani złym. Zapewniajmy naszych bliskich opiekujących się chorymi, że podziwiamy ich oddanie i wsparcie, jesteśmy gotowi im pomóc i czekamy, by wesprzeć ich w każdy możliwy sposób.
Poradnik dla opiekunów
Choć rozmowa to kluczowa kwestia w rozpoznaniu problemów, z jakimi mierzą się opiekunowie osób chorych, czasem nie wystarcza nam wiedzy i umiejętności, by pokierować nią odpowiednio i sprawić, że nasz rozmówca otworzy się w pełni. Dla osób poświęcających czas opiece nad chorym, taka rozmowa może być równoznaczna z użalaniem się nad sobą czy okazaniem słabości, a na takie emocje nie dają sobie zwykle przyzwolenia. Intencja pomocy może wyjść z jednej strony, lecz jeśli opiekun nie będzie gotowy, by ją przyjąć, nie będzie to łatwy proces. Warto podsunąć mu specjalny poradnik „Jestem opiekunem pacjenta… O tym, jak wspierać chorujących bliskich i nie zapomnieć o sobie”, który powstał w ramach kampanii „Żywienie medyczne – Twoje posiłki w walce z chorobą” realizowanej przez Fundację Nutricia. Ma on pomóc opiekunom zadbać o siebie, nie przestając być najlepszym możliwym wsparciem dla chorego. Poradnik został stworzony w dwóch wersjach – dla opiekunów pacjentów onkologicznych i neurologicznych. Poradnik ma otwartą i praktyczną formę. Opiekunowie znajdą w nim miejsce na własne notatki, proste ćwiczenia, w które można włączyć bliskich, wiele praktycznych porad i odniesień do zewnętrznych pomocnych materiałów – Karty Praw Opiekuna, akcji edukacyjnych, ośrodków wspierających poszczególne elementy opieki, np. poradni żywieniowych.
Częstym problemem osób przewlekle chorych neurologicznie są zaburzenia przełykania, mogące utrudniać codzienne przyjmowanie posiłków w odpowiedniej ilości, a także zmiany w procesie przemiany materii. Spożywanie pokarmów staje się utrudnione, chory jest osłabiony, bo zjada znacznie mniej i tym samym jest dużo bardziej narażony na odwodnienie i niedożywienie. Porady dotyczące specjalistycznego żywienia medycznego i innych aspektów opieki nad chorym zostały szeroko opisane w poradniku, dzięki czemu stanowi on kompendium wiedzy dla opiekuna i może pomóc mu w opiece nad chorym oraz w zrozumieniu własnych potrzeb i emocji.
Artykuł powstał w ramach kampanii edukacyjnej „Żywienie medyczne – Twoje posiłki w walce z chorobą"
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!