Usłyszenie diagnozy, jaką jest rak piersi, wywraca życie do góry nogami. Pojawia się wiele trudnych emocji, z których dominuje lęk. O to, co robić, aby lepiej poradzić sobie z przytłaczającymi myślami i uczuciami, zapytałyśmy specjalistkę.
Jakie uczucia towarzyszą kobietom, które usłyszą diagnozę: rak piersi?
Sylwia M. Bartczak, psycholog: Diagnoza raka piersi może wywołać szeroki zakres emocji u kobiet, ponieważ to bardzo trudna i emocjonalnie obciążająca sytuacja. Strach to jedno z pierwszych i najczęstszych uczuć po usłyszeniu diagnozy. Kobiety obawiają się, co przyniesie przyszłość, jakie będą skutki leczenia i czy uda się wyleczyć chorobę. Diagnoza raka piersi może wywołać smutek z powodu utraty zdrowia, zmian w ciele i ograniczeń związanych z leczeniem. Zmiany w ciele związane z chorobą czy leczeniem, np. po mastektomii, u wielu kobiet wywołują poczucie wstydu i obniżonej samooceny. Niektóre kobiety odczuwają złość i frustrację wobec samej siebie, losu lub systemu opieki zdrowotnej. To zrozumiałe uczucia w obliczu ciężkiej diagnozy. W związku z niepewnością co do przyszłości i wyniku leczenia pojawiają się również niepokój i zdenerwowanie. Nieraz jest to dezorientacja – proces leczenia i decyzje dotyczące terapii mogą być skomplikowane i trudne do zrozumienia.
Ale trzeba podkreślić, że pojawiają się też pozytywne uczucia. Pomimo trudności, wiele kobiet zachowuje nadzieję na powrót do zdrowia i pokonanie raka piersi. Postępy w medycynie pozwalają na coraz skuteczniejsze leczenie. Pacjentki może wypełniać determinacja i gotowość do walki z chorobą. Podejmują wysiłki w celu poprawy swojego zdrowia. Po pewnym czasie niektóre kobiety przyjmują swoją sytuację i uczą się żyć z rakiem piersi jako częścią swojego życia.
Uczucia te są naturalne i indywidualne dla każdej kobiety. Ważne jest, aby zapewnić wsparcie emocjonalne i psychologiczne osobie zdiagnozowanej z rakiem piersi, pomagając jej radzić sobie z trudnymi emocjami. Terapia psychologiczna, wsparcie społeczne i wsparcie ze strony specjalistów medycznych mogą pomóc kobietom przejść przez ten trudny okres.
Jakie mogą być postawy kobiet po usłyszeniu diagnozy? Niektóre pacjentki są bardziej waleczne, inne zamykają się w sobie. Od czego zależą te postawy?
Postawy kobiet po usłyszeniu diagnozy raka piersi faktycznie mogą być różne i zależą od wielu czynników, w tym od charakteru, wsparcia społecznego, doświadczeń życiowych, a także od samej diagnozy.
Niektóre kobiety reagują na diagnozę raka piersi poprzez przyjęcie walecznej postawy. Są gotowe podjąć walkę z chorobą, angażują się aktywnie w leczenie, wprowadzają zdrowe nawyki życiowe i szukają wsparcia w organizacjach społecznych. Inne kobiety po usłyszeniu diagnozy mogą początkowo zamknąć się w sobie. Mogą towarzyszyć im uczucia strachu, smutku i niepewności. W takim przypadku potrzeba więcej czasu, aby się przystosować i otworzyć na wsparcie.
Niektóre pacjentki poszukują jak najwięcej informacji na temat swojej choroby. Chcą dowiedzieć się o dostępnych opcjach leczenia, skutkach ubocznych, prognozach i innych aspektach związanych z rakiem piersi. Wielu ludzi w trudnych chwilach polega na wsparciu rodziny i przyjaciół. Kobiety po diagnozie raka piersi mogą skupić się na bliskich relacjach i czerpać siłę z miłości i wsparcia ze strony swojego otoczenia. Jeszcze inną postawą jest przyjęcie diagnozy z pokorą i akceptacją, oraz postrzeganie jej jako wyzwanie życiowe. Pacjentka może skupiać się na życiu w teraźniejszości i docenianiu każdego dnia.
Nie ma jednej „poprawnej” postawy, ponieważ każda osoba jest inna. Te postawy zależą od wielu czynników, takich jak osobowość, wcześniejsze doświadczenia życiowe, wsparcie społeczne i rodziny oraz poziom wiedzy na temat raka piersi. Ważne jest, aby zapewnić wsparcie i elastyczność w dostosowaniu się do potrzeb pacjentki w trakcie procesu leczenia raka piersi. Pomoc psychologiczna, wsparcie społeczne i rozmowy z profesjonalistami medycznymi mogą pomóc kobietom w radzeniu sobie z diagnozą i dostosowaniu się do nowej rzeczywistości.
Z kim kobiety powinny dzielić się uczuciami, które pojawiają się po usłyszeniu diagnozy?
Z pewnością powinny się dzielić tymi uczuciami. Mogą rozmawiać z rodziną, przyjaciółmi lub specjalistami, ponieważ to pomaga w procesie emocjonalnym i leczeniu. To ważne, żeby opowiadać o swoich obawach i emocjach, które towarzyszą nowej sytuacji.
Kobietom po usłyszeniu diagnozy towarzyszy często strach o dzieci. Jak mówić dzieciom o swojej chorobie?
Mówienie dzieciom o diagnozie raka piersi może być trudne, ale jest ważne, aby to zrobić w sposób delikatny i zrozumiały. Warto trzymać się tych wskazówek:
- Słuchaj i dostosuj się do wieku dziecka: Upewnij się, że jesteś dostępna, aby odpowiedzieć na pytania dziecka. Dostosuj informacje do jego wieku i zdolności rozumienia.
- Wyjaśnij, że jesteś chora: W prosty i zrozumiały sposób wyjaśnij, że jesteś chora. Możesz powiedzieć, że masz „chorobę w piersiach” i że lekarze pracują nad jej wyleczeniem.
- Zapewnij poczucie bezpieczeństwa: Podkreśl, że dziecko jest nadal kochane i opiekowane, a choroba nie jest jego winą. Zapewnij poczucie stabilności i bezpieczeństwa.
- Odpowiadaj na pytania: Pozwól dziecku zadawać pytania i staraj się na nie odpowiedzieć szczerze i prostymi słowami. Unikaj używania zbyt medycznego języka.
- Wspieraj emocjonalnie: Zrozum, że dziecko może być przestraszone lub zaniepokojone. Daj mu przestrzeń do wyrażania emocji i zapewnij wsparcie emocjonalne.
- Szukaj dodatkowego wsparcia: Jeśli dziecko jest starsze lub potrzebuje dodatkowego wsparcia, rozważ udział w terapii rodzinnej lub wsparciu psychologicznym.
Pamiętaj, że każde dziecko jest inne, więc istotne jest dostosowanie komunikacji do jego indywidualnych potrzeb i poziomu zrozumienia.
Jak podejść do swojej choroby, aby zmniejszyć uczucie lęku?
To naturalne, że kobieta doświadcza lęku w związku z diagnozą raka piersi. Na szczęście istnieją narzędzia i strategie, które pomagają w radzeniu sobie z tym uczuciem.
Dzięki temu łatwiej radzić sobie z sytuacją. Można podjąć różne działania. Ważna jest edukacja. Kobieta może dowiadywać się jak najwięcej na temat raka piersi, jego typów, etapów, metod leczenia i możliwych skutków ubocznych. Im bardziej zrozumie swoją chorobę, tym mniej miejsca będzie dla niepewności. Pytania powinny być skierowane do specjalistów, a nie internetowych źródeł, które mogą być niewiarygodne.
Nie należy się izolować. Warto dzielić się swoimi uczuciami i obawami z bliskimi, przyjaciółmi i ekspertami. Wsparcie emocjonalne jest niezwykle ważne w procesie leczenia. Można skorzystać z pomocy psychoterapeuty lub grupy wsparcia. To miejsca, gdzie rozmawia się o swoich uczuciach i obawach z osobami, które również przechodzą przez to samo. Pomocne są również metody relaksacyjne, takie jak medytacja, joga lub techniki oddychania, które redukują stres i lęk.
Pacjentka powinna pamiętać o zdrowym stylu życia, w tym regularnej aktywności fizycznej, zdrowej diecie i odpowiednim odpoczynku. To może pomóc w zachowaniu lepszego samopoczucia. Aby zmniejszyć poczucie lęku po diagnozie, polecam też znalezienie pasji. Znalezienie czegoś, co sprawia radość i pozwala na oderwanie się od myśli o chorobie może pomóc w redukcji stresu. Ważne jest, aby myśleć o swojej przyszłości poza chorobą. Skupić się na celach i marzeniach, które nadal są do osiągnięcia. Warto też zwrócić się do swojego zespołu medycznego o wsparcie w zakresie radzenia sobie z lękiem i obawami. Specjaliści mogą zaproponować terapie farmakologiczne lub inne metody zarządzania stresem.
Jak wspierać kobietę chorą na raka piersi?
Przede wszystkim należy być obecnym emocjonalnie i słuchać. Pozwolić wyrazić kobiecie swoje uczucia i obawy. Czasem po prostu obecność i wsparcie osoby bliskiej jest najważniejsze. Istotne jest też, aby wyrażać zrozumienie i sympatię, ale unikać minimalizowania uczuć pacjentki. Starałabym się zachować pozytywne nastawienie i nadzieję, ale bez ignorowania trudnych momentów. Czasem trzeba po prostu przyznać, że jest trudno. Należy też szanować prawo pacjentki do podejmowania decyzji dotyczących leczenia i opieki nad sobą. Wspierać ją w tych wyborach, niezależnie od tego, jakie są.
Kolejny krok to pomoc w organizacji wizyt lekarskich, badań i terapii. Może to znacząco odciążyć od stresu związanego z planowaniem i logistyką medyczną. Oczywiście pomoc w codziennych obowiązkach. Radziłabym osobie wspierającej pomagać w miarę możliwości przy takich zajęciach, jak zakupy, gotowanie, sprzątanie i opieka nad dziećmi. To pozwoli kobiecie skupić się na swoim zdrowiu.
Pomocne będzie też wspólne poszukiwanie informacji. Ważna jest pomoc w znalezieniu wiarygodnych źródeł informacji na temat raka piersi i dostępnych opcji leczenia. Razem można dyskutować o wyborach terapeutycznych. To zmniejsza negatywne emocje. Osoba wspierająca może też pomóc w rozwiązywaniu praktycznych problemów związanych z chorobą, takich jak składanie wniosków o zwolnienie lekarskie, ubezpieczenia zdrowotne i finanse. Może też zachęcać do zdrowego stylu życia, takiego jak regularna aktywność fizyczna i zdrowa dieta, które wspomagają proces leczenia i ogólny stan zdrowia.
Wspieranie kobiety chorej na raka piersi wymaga empatii, cierpliwości i gotowości do pomocy w różnych aspektach jej życia. Każda kobieta jest inna, więc ważne jest, aby dostosować wsparcie do jej indywidualnych potrzeb i życzeń.
Czego nie mówić kobiecie chorej na raka piersi?
Należy unikać stawiania pytań o przyczyny choroby oraz stwierdzeń, które mogą budzić lęk, np. „to pewnie nic poważnego”. Nie wolno minimalizować doświadczeń ani dawać rad medycznych bez pytania o nie. Każda sytuacja jest indywidualna, więc istotne jest dostosowanie wsparcia i komunikacji do potrzeb konkretnej osoby zdiagnozowanej z rakiem piersi.
Chciałabym przy okazji zaapelować do wszystkich pań: dbajcie o siebie, bo nikt tak nie zadba o was tak, jak wy same. Pamiętajcie o badaniach profilaktycznych, regularnym samobadaniu piersi, a jeśli pojawiła się diagnoza, pamiętaj, że nie musisz być z tym sama, masz prawo do profesjonalnej pomocy lekarskiej, psychologicznej i terapeutycznej.
Czytaj także:
Objawy raka piersi. Poznaj 7 objawów złośliwego nowotworu piersi
Guzek w piersi. Kiedy jest rakiem piersi, a kiedy łagodną zmianą?
Zwapnienia w piersiach mogą oznaczać raka. Oto, co trzeba o nich wiedzieć
BRCA a rak. Kto i kiedy powinien zrobić badanie genetyczne?
Ukończyła studia w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej na wydziale psychologii społecznej w Warszawie. Ma 15-letnie doświadczenie zawodowe. Pierwsze doświadczenie zdobyła na rocznym stażu w Ośrodku Zdrowia Psychicznego SYNAPSIS. Pracuje z osobami dorosłymi, młodzieżą i z dziećmi. Jest w trakcie szkoleń do uzyskania certyfikatu psychoterapeuty. Studentka Studiów podyplomowych Akademii Medycznej w Warszawie na kierunku seksuologia kliniczna. Udziela pomocy psychologicznej w pełnym zakresie, w tym m.in. wsparcie osób przewlekle chorych, interwencje kryzysowe, wsparcie osób doświadczających przemocy, wypalenia zawodowego, wsparcie par, praca terapeutyczna z dziećmi i młodzieżą ze spektrum autyzmu (ZA).
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
