Kiedy myślimy o schorzenia onkologicznych u kobiet, to zawsze wtedy pojawia się rak piersi i rak szyjki macicy, a tymczasem…
Prof. Tadeusz Orłowski: Więcej kobiet leczonych onkologicznie umiera na raka płuca niż na nowotwory typowo kobiece. Wynika to m.in. z trudnej rozpoznawalności tego rodzaju nowotworu. Ale nie bez znaczenia jest palenie wyrobów tytoniowych, których substancje odkładają się w płucach. Kobiety palą coraz więcej i częściej niż mężczyźni, trudniej im zerwać z nałogiem, którego nie traktują poważnie. Często palaczki mówią, że jedynie popalają. Należy pamiętać, że wdychanie substancji zawartych w wyrobach tytoniowych niesie za sobą niebezpieczne konsekwencje bez względu na częstotliwość palenia.
Jakie zatem są objawy, które powinny zaniepokoić kobiety? Kiedy pojawia się czerwona lampka, która sygnalizuje, że należy udać się do specjalisty, bo może to być rak płuca?
Każdego roku rak płuca dotyka ok. 20 tys. Polaków. Nowotwór ten wykrywany jest w Polsce stosunkowo późno i jedynie ok. 16% pacjentów diagnozowanych jest w odpowiednim czasie, czyli w momencie, kiedy można podjąć skuteczne leczenie.
Objawy choroby są często mylone z przeziębieniem, ponieważ należą do nich: kaszel (zwłaszcza w godzinach porannych), chrypka, duszności, świszczący oddech, ogólne osłabienie, brak apetytu. U kobiet osłabienie i złe samopoczucie dodatkowo może być wiązane ze zbliżającą się menstruacją. Jednak kiedy pojawia się kłucie w klatce piersiowej, nawracające zapalenie oskrzeli i odpluwanie żółto-białej wydzieliny oraz krwi, to znaczy, że należy niezwłocznie udać się do lekarza. Objawy te często pojawiają się po czym ustępują i przypominają o sobie po jakimś czasie.
Dlatego apeluję do wszystkich, żeby pamiętali o tym, że jeżeli jakiekolwiek objawy wzbudzą zaniepokojenie, należy czym prędzej zgłosić się do lekarza i poddać się badaniom diagnostycznym, a rzeczą najważniejszą jest walka z paleniem. Gdyby dzisiaj wszyscy przestali palić, za jakiś czas nie byłoby problemu z leczeniem raka płuca w Polsce. Apeluję do wszystkich, aby starali się walczyć z tym nałogiem, rzucili palenie jeżeli sami palą i namawiali do rzucenia palenia wszystkich ze swojego otoczenia.
Zobacz też: Nowa możliwość leczenia raka płuca – terapia spersonalizowana
Jakie badania diagnostyczne pozwolą nam stwierdzić obecność raka płuca?
Podstawowym badaniem diagnostycznym jest badanie rentgenowskie klatki piersiowej. Pozwala ono na zauważenie zmian w płucach i określenie umiejscowienia nowotworu w konkretnej części płuca. Należy jednak pamiętać, że prawidłowy wynik badania RTG nie zawsze wyklucza występowanie nowotworu, który może znajdować się w szczycie płuca lub śródpiersiu, czyli okolicach o ograniczonej dostępności.
Jeśli mamy poważne podejrzenia, że u pacjenta może występować rak płuca, należy zrobić badanie tomografem komputerowym z użyciem kontrastu. Czasami wykonuje się inne badanie takie jak rezonans magnetyczny, ultrasonografia przezoskrzelowa itp.
Jeśli wyniki wspomnianych badań wymagają tego, należy przeprowadzić rozszerzone badanie diagnostyczne, jakim jest tomografia pozytonowa (PET) w połączeniu z tomografia komputerową (TK). Takie badanie pozwala na wstępne określenie typu zmiany nowotworowej, czyli dookreślenie, czy jest to zmiana łagodna czy złośliwa.
Jeśli przeprowadzone badania potwierdzają występowanie zmian nowotworowych w klatce piersiowej, to należy dokonać diagnostyki laboratoryjnej, jaką jest ocena patomorfologiczna raka płuca. Badanie to pozwala nam na bliższe rozpoznanie rodzaju nowotworu.
Kiedy już przejdziemy proces diagnostyki i będziemy wiedzieli więcej na temat guza, jaki znajduje się w płucu, to jakie leczenie jest najskuteczniejsze w walce z tym nowotworem?
Podkreślić należy, że w ostatnich latach dokonał się duży postęp jeśli chodzi o leczenie tej choroby. I techniki małoinwazyjne, podobne do tych, jakie stosowane są w chirurgii jamy brzusznej do usuwania pęcherzyka żółciowego, do operacji przepukliny, czy do większych operacji również nowotworowych, znalazły zastosowanie w leczeniu raka płuca.
Dzisiaj jesteśmy w stanie usunąć nowotwór bez otwierania klatki piersiowej. Chirurg przez niewielki otwór wprowadza tory wizyjne oraz odpowiednie narzędzia za pomocą, których można skutecznie nowotwór usunąć. Po tego typu operacjach okres rehabilitacji jest krótki, pacjent szybko wraca do zdrowia, a w sytuacji, kiedy stwierdzimy, że niezbędne jest leczenie uzupełniające, leczenie to może być podjęte w miarę szybko i na tyle intensywnie, że szanse na wyleczenie znacznie wzrastają.
Jeżeli rak płuca wykryty jest w pierwszym stadium zaawansowania, pacjent ma 80% szans na całkowite wyleczenie. Wiemy to dokładnie, ponieważ każdy z operowanych pacjentów jest kontrolowany, zgłasza się na badania i w razie wystąpienia jakichkolwiek dolegliwości jest dodatkowo badany i ewentualnie leczony. 80% pacjentów we wczesnym stadium zaawansowania poza kontrolą nie wymaga żadnego dodatkowego leczenia.
Wiemy, ze papierosy są przyczyną zachorowań na raka płuca, ale to nie jedyny czynnik. Co jeszcze wpływa na zwiększenie ryzyka zachorowania?
Nie bez znaczenia są warunki pracy, które mogą przyczynić się do obciążenia płuc. Istotną rolę odgrywa zanieczyszczone środowisko. Smog wdychany przez nas każdego dnia również obciąża płuca i układ oddechowy, czego konsekwencją mogą być choroby płuc. Te czynniki w dużej mierze są od nas niezależne. Możemy stosować odpowiednie zabezpieczenia w pracy i dbać o środowisko, jednak to jest proces globalny, natomiast zaprzestanie palenia papierosów zależy tylko od nas. Dlatego należy unikać przede wszystkim czynników, o których sami decydujemy.
Prof. dr hab. med. Tadeusz Orłowski – Wiceprzewodniczący Polskiej Grupy Raka Płuca, kierownik Kliniki Chirurgii w Instytucie Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie; ceniony specjalista z zakresu nowotworów płuca i klatki piersiowej.
Zobacz też:Rak płuc – najczęstszy rodzaj nowotworu wśród kobiet
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!