Kiedy oczopląs jest normą?
Oczopląs fizjologiczny występuje w określonych sytuacjach. W tej grupie wyróżniamy oczopląs nastawczy – występujący u ok. 60% ludzi. Drgania gałek ocznych pojawiają się w sytuacji patrzenia na przedmiot znajdujący się bocznie, na granicy pola obserwacji. Inny typ oczopląsu fizjologicznego to oczopląs optokinetyczny, który ujawnia się podczas obserwowania poruszających się przedmiotów np. podczas wyglądania przez okno w jadącym pociągu. Kolejny można wywołać przez wlewania zimnej lub gorącej wody do ucha zewnętrznego. Bodźce te wywołują tzw. oczopląs przedsionkowy a rotacja ciała może wywołać oczopląs pochodzenia błędnikowego.
Polecamy: Czym zajmuje się ortoptyka?
Oczopląs patologiczny
Oczopląs patologiczny może być wrodzony. Dziedziczy się recesywnie, jako gen sprzężony z chromosomem X lub autosomalnie dominująco. Najczęściej jest połączony z obuoczną słabą ostrością wzroku lub z zezem. Typowo jest to oczopląs wahadłowy, zazwyczaj poziomy. Oczopląs narzuca wyrównawczą pozycję galowy – w pozycji, w której jest on najmniejszy. Nieznana jest przyczyna oczopląsu wrodzonego. W niektórych przypadkach może towarzyszyć pacjentowi przez całe życie, a niekiedy następuje samoistna poprawa.
Oczopląs patologiczny może się również rozwinąć wtórnie do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, jako objaw ogniskowych krwotoków, guzów, zmian zapalnych czy stwardnienia rozsianego.
Kolejnym typem oczopląsu patologicznego jest postać oczna. Jest on spowodowany bardzo niską ostrością wzroku. Dotyka dzieci, u których nie rozwinęło się prawidłowe widzenie centralne we wczesnym dzieciństwie np. z powodu niezoperowanej w odpowiednim czasie zaćmy wrodzonej.
Jak leczyć oczopląs?
W przypadku oczopląsu występującego wtórnie do zmian w ośrodkowym układzie nerwowym stosuje się leczenie przyczynowe.
Leczenie oczopląsu patologicznego ma na celu zmniejszenie ruchów oczopląsowych oraz zniesienie pojawiającego się wyrównawczego ustawienia głowy. Leczenie zachowawcze polega na poprawie ostrości wzroku przy zastosowaniu szkieł korekcyjnych, poprawę czynności plamki metodami pleoptycznymi polegającymi na pobudzaniu obszaru dołeczkowego bodźcami świetlnymi przy równoczesnym wyłączaniu miejsca fałszywej fiksacji. Dużą pomocą w leczeniu oczopląsu są również ćwiczenia zwiększające zakres obuocznego widzenia oraz leczenie szkłami pryzmatycznymi.
Przy braku poprawy jedynym rozwiązaniem jest operacyjne ustawienie gałek ocznych w takiej pozycji, aby ruch gałek ocznych był minimalny.
Zobacz też: Czy zez może pojawić się nagle?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!