Przerzut, czyli...
Terminy takie jak przerzut czy naciek opisują właściwości nowotworów złośliwych. Różnica między nimi polega na tym, że przerzut jest tkanką nowotworową, która utraciła kontakt z pierwotnym ogniskiem, zaś naciek szerzy się na okoliczne tkanki, ale pozostaje w kontakcie z punktem wyjścia. Przerzuty szerzą się różnymi drogami (naczynia limfatyczne, włókna nerwowe, itp.), zazwyczaj drogą naczyń krwionośnych.
Guz w oczodole
Do oczodołu przerzutują przede wszystkim raki: gruczołu sutkowego, płuca, gruczołu krokowego, przewodu pokarmowego, nerki oraz czerniak. Pierwszym objawem jest zazwyczaj wytrzeszcz bądź boczne przemieszczenie gałki ocznej, mogące skutkować dwojeniem obrazu. Rzadziej dochodzi do opadnięcia powieki, zaburzeń ostrości wzroku, porażenia ruchomości gałki ocznej czy zauważalnego miejscowego nacieku na skórze powiek.
Zobacz też: Diagnostyka nowotworów narządu wzroku
W przypadku dzieci, najczęstszym guzem, dającym przerzuty do oczodołu jest nerwiak płodowy (neuroblastoma), zlokalizowany zazwyczaj w jamie brzusznej. Jest rozpoznawany w pierwszych miesiącach i latach życia, i już w momencie rozpoznania u co drugiego pacjenta są obecne przerzuty. Manifestuje się zwykle jako wytrzeszcz gałki ocznej wraz z obrzękiem i zasinieniem powieki. Leczenie zazwyczaj opiera się na radioterapii, rzadziej zaś chemioterapii bądź próbach leczenia chirurgicznego.
Guz w oku
W lokalizacji wewnątrzgałkowej, przerzuty spotykane są zazwyczaj w błonie naczyniowej. Dają one niespecyficzne objawy, czasem trudno je prawidłowo zaklasyfikować. Najczęstsze miejsca ognisk pierwotnych są identyczne, jak w przypadku przerzutów do oczodołu. Dominują rak piersi oraz płuc. Odnalezienie ognisk przerzutowych w obrębie oka to zły prognostyk co do długości przeżycia chorego.
Zgłaszane przez pacjenta objawy są związane: z pogorszeniem ostrości wzroku, z ubytkami w polu widzenia, a czasem zaniewidzeniem. Postawienie rozpoznania wymaga badania dna oka oraz zazwyczaj USG. Stosowana jest także angiografia fluoresceinowa – dla uwidocznienia unaczynienia zmiany. W celu określenia typu przerzutującego guza, można wykonać biopsję cienkoigłową.
Postępowanie terapeutyczne wiąże się ściśle ze stanem ogólnym pacjenta. U chorych terminalnie zwykle nie podejmuje się leczenia, uśmierzając ewentualne dolegliwości (zwłaszcza bólowe). Alternatywą jest usunięcie gałki ocznej. Podejmowane próby leczenia obejmują radioterapię, chemioterapię lub miejscowe usunięcie zmiany, np. poprzez termoterapię.
Zobacz też: Guzy złośliwe powiek
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
