Pewnie zastanawiasz się, kiedy zaczęto chronić oczy przed słońcem. W 1929 r. Sam Foster, amerykański wojskowy, założyciel firmy Foster Grant, sprzedał pierwszą parę okularów przeciwsłonecznych na stoisku Woltworftha przy deptaku w Atlantic City. Mniej więcej od tego czasu wiemy, ze promieniowanie UV jest szkodliwe, nie tylko latem, lecz także w każdej innej porze roku
Promieniowanie UV – szkodliwe dla oczu
Pewnie zdziwisz się, że światło słoneczne może być czynnikiem, który pogarsza widzenie! A jednak tak jest, wpływ na to ma np. UV. Szkodliwość promieniowania UV rośnie wraz ze wzrostem wysokości nad poziomem morza. Najgroźniejsze promieniowanie występuje dla oczu podczas jesiennej pory, natomiast dla skóry – latem. Większość światła wpadającego do oka, to światło odbite od piasku, wody, a także gładkich powierzchni takich jak asfalt czy jezdnia. Dzieci są bardziej narażone na UV i ekspozycję światła odbitego niż dorośli, a to za sprawa szerszych źrenic i bardziej przejrzystej soczewki. Założę się, że tego nie wiesz, ale 80% promieniowania UV absorbujemy do 18. roku życia!
Promieniowanie UV – jakie choroby powoduje
Silna ekspozycja oka na szkodliwe promieniowanie powoduje różne choroby oka. Generalnie są one związane z degeneracją plamki żółtej, punktu na siatkówce oka, odpowiedzialnego za precyzyjne i ostre widzenie. Światło słoneczne ma także wpływ na powstanie zaćmy (katarakty) objawiającej się zmętnieniem soczewki oka. Na niekorzystny wpływ czynników środowiskowych jest także narażona skóra wokół oczu, która jest w tym miejscu trzy razy cieńsza niż gdzie indziej. Działanie niekorzystnych czynników może doprowadzić do raka skóry – 20% zdiagnozowanych guzów dotyczy powiek. Jest on najczęstszym powodem rekonstrukcyjnych operacji powiek. Najgroźniejsza jego postacią jest czerniak, który prowadzi do uszkodzenia zarówno siatkówki i powieki, jak i tęczówki oka.
Zobacz też: Jak zdiagnozować i leczyć jaskrę?
Promieniowanie UV – ochrona
Aby chronić oczy przed działaniem szkodliwych czynników środowiskowych noś szkła bezbarwne lub przeciwsłoneczne, które można montować zarówno w okularach korekcyjnych, jak i w zerówkach. To, czy skutecznie chronią oczy określa specjalny wskaźnik E-SPF (ang. Eye Sun Protection Factor), analogiczny do indeksu SPF w kosmetykach. Im większa wartość tego wskaźnika, tym bardziej chronione są oczy. Najlepiej przed promieniowaniem osłaniają soczewki okularowe (szkła) w ciemnych kolorach. Ciekawostką jest, że krótkowidzom zwykle proponowane są szkła brązowe, a dalekowidzom – zielone. Przy chorobach takich jak jaskra czy bielactwo doskonale sprawdzają się szkła pomarańczowe, należy za to unikać szkieł niebieskich. Dzieci też powinny nosić okulary przeciwsłoneczne, jednak należy pamiętać, aby nie kupować maluchowi bardzo ciemnych szkieł.
Promieniowanie UV - profilaktyka
Najprostszym sposobem na profilaktykę oczu jest nieeksponowanie ich na działanie szkodliwego promieniowania. Dowiedziono też, że spożywanie niektórych składników pokarmowych (np. β karotenu i cynku) chroni przed chorobami oczu takimi, jak zwyrodnienie plamki żółtej. Z testów konsumenckich wynika, że większość ludzi nadal nie jest dość dobrze poinformowana o szkodliwym działaniu promieniowania UV na oczy. Badania przeprowadzone w br. przez TNS Polska, na zlecenie organizatorów kampanii edukacyjnej „Chroń swój wzrok cały rok”, wynika, że tylko 6% Polaków chroni oczy przed UV niezależnie od pogody. 38% zwraca uwagę na promieniowanie UV tylko wtedy, gdy świeci słońce, a aż 56% nie przywiązuje wagi do ochrony oczu przed UV. Świadomość konieczności ochrony wzroku przed UV jest wyższa wśród kobiet i osób młodych. Niespełna połowa z osób noszących okulary (zarówno korekcyjne, jak i przeciwsłoneczne) wie, że są one wyposażone w filtr UV.
O konieczności ochrony wzroku informowali 20 marca 2015 r. celebryci oraz specjaliści z branży, którzy wzięli udział w akcji „Chroń swój wzrok cały rok!” pod hasłem #UVażaj! Podczas zaćmienia słońca mówili o profilaktyce oczu przed działaniem szkodliwych promieni UV.
Zobacz też: Badanie wzroku niemowlaków
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!