Spis treści:
- Czym jest zapalenie woreczka łzowego?
- Przyczyny zapalenia woreczka łzowego
- Objawy zapalenia woreczka łzowego
- Leczenie zapalenia woreczka łzowego
- Domowe sposoby na zapalenie woreczka łzowego
- Powikłania
Czym jest zapalenie woreczka łzowego?
Zapalenie woreczka łzowego (łac. dacryocystitis) to infekcja lub stan zapalny wywołany niedrożnością kanału nosowo-łzowego, rozwijający się w zbiorniczku łez (woreczku łzowym) pomiędzy workiem spojówkowym a nosem. Zapalenie woreczka łzowego jest najczęstszą infekcją układu łzowego. Zazwyczaj dotyczy noworodków lub osób po 40. roku życia (dwa razy częściej kobiet niż mężczyzn).
Woreczek łzowy jest strukturą odpowiedzialną za prawidłowy odpływ łez wydzielonych do worka spojówkowego przez gruczoł łzowy. Narząd ten jest połączony dwoma kanalikami łzowymi z przewodem nosowo-łzowym oraz z workiem spojówkowym, gdzie spływają wydzielone łzy.
Przyczyny zapalenia woreczka łzowego
Najczęstszą przyczyną zapalenia woreczka łzowego jest zastój łez spowodowany zablokowaniem przewodu łzowego, odprowadzającego łzy z oka do jamy nosowej. Z tego powodu płyn gromadzi się, co sprzyja namnażaniu się bakterii bytujących w worku spojówkowym - najczęściej gronkowców, paciorkowców, a u noworodków - pneumokoków. Bakterie te namnożywszy się, stają się przyczyną zakażenia, a przez to także i dolegliwości bólowych.
Możliwymi przyczynami zapalenia woreczka łzowego są: uraz, przebyty zabieg, guz, kamienie dróg łzowych, uchyłki woreczka łzowego, nadkażenie bakteryjne po wirusowej infekcji górnych dróg oddechowych.
Wrodzone zapalenie woreczka łzowego
Warto wiedzieć, że niedrożność kanału nosowo-łzowego może być wrodzona. W takim wypadku szybko u niemowląt dochodzi do stanu zapalnego i gromadzenia się ropy. Wrodzone zapalenie woreczka łzowego jest poważną chorobą obarczoną ryzykiem ciężkich powikłań. Leczenie musi być szybkie i intensywne, ponieważ może dojść do rozprzestrzenienia się zakażenia i sepsy.
Objawy zapalenia woreczka łzowego
Zapalenie woreczka łzowego może być ostre lub przewlekłe. Dolegliwości dotyczą głównie nosowej części powieki dolnej. Objawy ostrego stanu zapalnego woreczka łzowego to:
- nagły ból w okolicy kącika oka,
- zaczerwienienie między nosem a okiem,
- obrzęk tkanek wokół woreczka łzowego, bolesny przy dotykaniu,
- często łzawienie.
Czasami można zauważyć samoistne uwolnienie się ropy z woreczka łzowego, lub wyciek ropnej lub śluzowej wydzieliny po uciśnięciu palcem. Co więcej, w niektórych przypadkach stan zapalny może być na tyle nasilony, że powoduje gorączkę. Objawy są zlokalizowane zazwyczaj jednostronnie. Przewlekłe zapalenie woreczka łzowego może objawiać się wyłącznie łzawieniem.
Jak leczyć zapalenie woreczka łzowego?
Leczenie zapalenia woreczka łzowego najczęściej sprowadza się do uwolnienia ropy i podania antybiotyków. U gorączkujących dzieci antybiotyk może być podawany doustnie, a w cięższych przypadkach dożylnie w szpitalu. Wszystkie dzieci z gorączką i zapaleniem woreczka łzowego, powinny być hospitalizowane. Dodatkowo podaje się miejscowo antybiotyk w maści lub kroplach do worka spojówkowego.
W ramach leczenia zapalenia woreczka łzowego przeprowadza się też nacięcie i drenaż w znieczuleniu miejscowym. Czasami może być konieczna operacja udrażniająca drogi wyprowadzające łzy. Zabieg taki jest zazwyczaj konieczny, gdy niedrożność ma charakter wrodzony. Po leczeniu ostrego stanu zapalnego konieczne są wizyty kontrolne u okulisty oraz płukanie dróg łzowych.
Domowe sposoby na zapalenie woreczka łzowego
Pomocne w leczeniu zapalenia woreczka łzowego będą ciepłe okłady przykładane kilka razy dziennie na nosową część dolnej powieki. Można również delikatnie masować skórę między dolną powieką a nosem, aby usunąć wydzielinę do worka spojówkowego.
Jakie mogą być powikłania zapalenia woreczka łzowego?
Zapalenie woreczka łzowego na ogół ma dobre rokowania. U ponad połowy pacjentów dochodzi jednak do nawrotów. Najbardziej niebezpieczne jest zachorowanie u małych dzieci. Lokalizacja stanu zapalnego i naturalna obecność bakterii zwiększają ryzyko powikłań. Komplikacje w przypadku zapalenia woreczka łzowego to np.:
- ropień oczodołu,
- owrzodzenie rogówki,
- zapalenie nerwu wzrokowego,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- zapalenie tkanki łącznej oczodołu,
- wytrzeszcz,
- sepsa,
- utrata wzroku.
Powikłania zagrażają przede wszystkim osobom z obniżoną odpornością. Zapalenie woreczka łzowego może się rozprzestrzeniać przez ciągłość i objąć inne struktury oka lub opony mózgu. By do tego nie dopuścić, konieczna jest możliwie wczesna interwencja i konsultacją z lekarzem okulistą.
Źródła:
R.S. Taylor, Dacryocystitis, www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470565/
A. Brissette i inni, Answer: Can you identify this condition?, Canadian Family Physician vol. 57,1 (2011): 58–59.
Czytaj także:
Zaczyna się niewinnie, ale może prowadzić do utraty wzroku. Co trzeba wiedzieć o półpaścu ocznym?
Przyczyny bólu oka. Poznaj 10 możliwych dolegliwości i metody ich leczenia
Opuchnięte powieki – przyczyny miejscowe i ogólne. Badania i leczenie obrzęku powiek
Jak rozpoznać zapalenie spojówek - objawy, leczenie, krople do oczu
Czy zez może pojawić się nagle? Sprawdź, o czym świadczy
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
