Grzyby jadalne często przypominają grzyby trujące lub niejadalne. Początkującym grzybiarzom (ale i tym, którzy już trochę grzybów w życiu zebrali) zaleca się zbierać grzyby rurkowe (czyli te z „gąbeczką” pod kapeluszem). Nie ma wśród nich gatunków śmiertelnie trujących, dlatego trzymanie się tej prostej zasady chroni przed najgroźniejszymi konsekwencjami zatrucia grzybami. Trzeba przy tym pamiętać, że wśród grzybów z gąbką występują gatunki trujące i niejadalne.
Spis treści:
- Grzyby niejadalne z gąbką — czym grozi ich zjedzenie?
- Grzyby trujące z gąbką
- Grzyby niejadalne z gąbką
Grzyby niejadalne z gąbką — czym grozi ich zjedzenie?
Zjedzenie niejadalnych grzybów z gąbką nie musi powodować objawów. Określenie „niejadalny” sugeruje, że jest to grzyb bardzo niesmaczny, często też brzydko pachnący, którego nie sposób wykorzystać w kuchni. Wśród grzybów z gąbką, czyli rurkowych, mogą występować grzyby trujące. Te powodują zaburzenia żołądkowo-jelitowe:
- nudności,
- wymioty,
- ból brzucha,
- biegunkę.
Niektóre trujące grzyby z gąbką mogą wywoływać objawy ogólnoustrojowe, takie jak gorączka, złe samopoczucie, ból głowy, a nawet halucynacje czy nieprawidłową pracę nerek. Lepiej ich unikać.
Grzyby trujące z gąbką
To mit, że grzyby z gąbką pod kapeluszem są zawsze bezpieczne. One również mogą zawierać toksyny, takie jak muskaryny, bolesatyny czy inwolutynę, oraz trujące żywice, których organizm nie trawi. Oto grzyby z gąbką, które lepiej omijać.
Borowik szatański: trujący grzyb z gąbką
Borowik szatański (szatan, diablik) to grzyb silnie trujący, który przypomina jadalne i poszukiwane przez grzybiarzy borowiki szlachetne. To rzadki grzyb, spotkany w lasach liściastych pod dębami i bukami, szczególnie na glebach wapiennych. Ma nieprzyjemny smak, dlatego niektórzy zaliczają go do grzybów niejadalnych. Jest trujący zwłaszcza w stanie surowym. Odpowiadają za to zawarte w nim toksyny oraz żywice, które nie są rozpuszczane w jelitach i działają drażniąco. Po zjedzeniu borowika szatańskiego pojawiają się objawy żołądkowo-jelitowe. Jest to gatunek chroniony.
fot. Borowik szatański / Adobe Stock, flafabri
Borowik grubotrzonowy: trujący grzyb z gąbką
Borowik grubotrzonowy (borowik żółtopory, gorzkoborowik żółtopory) jest grzybem trującym, który jest często mylony ze smacznym i jadalnym borowikiem ceglastoporym. Występuje na kwaśnych glebach głównie w regionach górskich oraz na Pomorzu, pod dębami, bukami i świerkami. Smak początkowo jest zachęcający, jednak zmienia się szybko w gorzki. Zjedzenie borowika grubotrzonowego powoduje objawy zatrucia (w ciągu 20 minut), które mogą utrzymywać się nawet 2 dni.
fot. Borowik grubotrzonowy / Adobe Stock, Igor Kramar
Grzyb trujący z gąbką: borowik purpurowy
Borowik purpurowy (krwistoborowik purpurowy) to kolejny gąbeczkowy grzyb trujący. W Polsce występuje rzadko. Zwykle zasiedla miejsca pod dębami i bukami. Jest gatunkiem zagrożonym. Zawiera liczne związki toksyczne, które nie giną nawet po obróbce termicznej.
fot. Borowik purpurowy / Adobe Stock, fotocof
Grzyby niejadalne z gąbką
Grzyby niejadalne z gąbką to takie, które nie nadają się do spożycia ze względu na swoje właściwości smakowe i zapachowe. Niektóre z nich nawet w minimalnej ilości potrafią zepsuć smak całych potraw. Mogą być też trujące w postaci surowej.
Borowik ponury: grzyb niejadalny z gąbką
Borowik ponury (siniak) to grzyb niejadalny, chociaż według niektórych osób nadaje się do spożycia po ugotowaniu. Lepiej go mimo wszystko unikać. W stanie surowym jest toksyczny. Grzyb występuje na ogół pod jodłami i bukami, oraz w parkach pod lipami. Zawiera kilka toksyn, które podrażniają układ pokarmowy i wywołują objawy zatrucia w ciągu 3 godzin od spożycia. Niektóre źródła podają, że gotowanie grzyba przez około 25 minut eliminuje truciznę, czyniąc borowika ponurego zdatnym do spożycia.
fot. Borowik ponury / Adobe Stock, tomasztc
Goryczak żółciowy: niejadalny grzyb z gąbką
Goryczak żółciowy to grzyb niejadalny ze względu na swój bardzo gorzki smak i nieprzyjemny zapach. Mimo to bywa często mylony z borowikiem szlachetnym. Nazywany jest też podgrzybkiem gorzkim lub borowikiem żółciowym. Można go spotkać w lasach iglastych i mieszanych, najczęściej pod sosnami i świerkami.
fot. Goryczak żółciowy / Adobe Stock, Miss March ☼
Borowik korzeniasty: niejadalny grzyb z gąbką
Borowik korzeniasty jest niejadalny ze względu na swój bardzo gorzki smak i odpychającą woń. Rośnie zazwyczaj na glebach wapiennych po bukami i dębami. Jest gatunkiem grzybów objętym ochroną.
fot. Borowik korzeniasty / Adobe Stock, fotocof
Grzybiec purpurowozarodnikowy: niejadalny grzyb z gąbką
Grzybiec purpurowozarodnikowy to grzyb niejadalny i nietrujący, a jego odrzucający gorzko-ostry smak i nieprzyjemny zapach skutecznie zniechęcają do zjedzenia.
fot. Grzybiec purpurowozarodnikowy / Adobe Stock, Ivan
Pamiętaj, że grzyby trujące i niejadalne mogą być pod ochroną, a za ich zbieranie czy wycinanie grozi kara grzywny. W przypadku grzybów gąbeczkowych dotyczy to np. borowika szatańskiego i korzeniastego. Dlatego jeśli mamy wątpliwości, zostawmy grzyby na swoim miejscu.
Czytaj także:
Które polskie grzyby są najzdrowsze? Masz swojego faworyta?
Jak grzyby wpływają na jelita i odporność? Jeśli jeszcze nie polubiłeś grzybów, to powinieneś zacząć
Czy grzyby szkodzą wątrobie? Kto powinien uważać
Kto nie powinien jeść grzybów? Czy dotyczy cię któreś z 6 przeciwwskazań?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!