Zagrożenie i objawy
Zatrucie czadem, czyli tlenkiem węgla, jest bardzo niebezpieczne, gdyż ulatniający się gaz jest bezwonny i bezbarwny. Osoba zagrożona nawet nie zdaje sobie sprawy, że grozi jej śmiertelne niebezpieczeństwo.
Objawami zatrucia czadem są:
- senność,
- problemy z widzeniem i słuchem,
- ból głowy,
- zawrót głowy,
- duszność,
- szum w uszach,
- nudności,
- zobojętnienie na niebezpieczeństwo,
- utrata przytomności,
- drgawki,
- zgon.
Rozpoznanie zagrożenia
Gdy widzimy nieprzytomną osobę, w pierwszej chwili nie wiemy, co się jej stało. W celu rozpoznania, należy rozejrzeć się w otoczeniu osoby poszkodowanej.
To, że osoba nieprzytomna zatruła się tlenkiem węgla, mogą sugerować następujące sytuacje:
1. Poszkodowany leży w garażu przy włączonym silniku samochodu.
2. Poszkodowany leży w mieszkaniu opalanym piecem.
Osoba zatruta tlenkiem węgla będzie miała trudności z oddychaniem, o ile jest przytomna, bądź spłycony, zwolniony oddech.
Ruszając na pomoc
Przede wszystkim nie należy wpadać w panikę. Ruszając komuś na pomoc, zawsze pamiętajmy o własnym bezpieczeństwie. Nikogo nie uratujemy, jeżeli sami zatrujemy się śmiercionośnym gazem. Dlatego nie należy wdychać powietrza wydychanego przez osobę zatrutą tlenkiem węgla i pozostawać w pomieszczeniu, gdzie ulatnia się gaz.
Zobacz też: Zatrucie czadem - jak go uniknąć?
Pierwszy krok: świeże powietrze
Jeżeli osoba zatruta jest jeszcze świadoma, należy ją wyprowadzić z zagrożonego miejsca. W przypadku, gdy poszkodowany stracił przytomność, należy go wynieść na świeże powietrze. Jeżeli jest to nie możliwe, należy dostarczyć zatrutemu dopływ świeżego powietrza (wyłączyć samochód, otworzyć drzwi od garażu, pootwierać wszystkie okna lub je wybić, jeśli jest to niezbędne).
Drugi krok: ocena oddechu poszkodowanego
Osobie nieprzytomnej, po zapewnieniu dopływu świeżego powietrza, należy wykonać resuscytację (ocena oddechu metodą „czuję, widzę, słyszę”). W przypadku nieprawidłowego oddechu natychmiast wzywamy karetkę pogotowia (nr 999 lub 112), a następnie przystępujemy do uciskania klatki piersiowej (30 uciśnięć i 2 oddechy ratownicze – na zmianę).
Trzeci krok: w oczekiwaniu na pomoc
Jeżeli osoba zatruta odzyska prawidłowy oddech, układamy ją w pozycji bezpiecznej, czyli bocznej, i czekamy na przybycie pomocy medycznej. Podczas oczekiwania nie opuszczamy poszkodowanego i co chwila sprawdzamy jego stan. Chronimy również osobę zatrutą przed wyziębieniem.
Stężenie tlenku węgla i reakcja organizmu
Poziom stężenia tlenku węgla |
Czas wdychania tlenku węgla |
Reakcja organizmu |
0,01–0,02 % |
2–3 godziny |
Lekki ból głowy |
0,04 % |
1 godzina |
Silny ból głowy |
0,08 % |
45 minut/2 godziny |
Zawroty głowy/trwała śpiączka |
0,16 % |
20 minut/2 godziny |
Silny ból głowy/zgon |
0,32 % |
5–10 minut/30 minut |
Intensywny ból głowy, wymioty/zgon |
0,64% |
1–2 minuty/20 minut |
Ból głowy, wymioty/zgon |
1,28 % |
2–3 wdechy/3 minuty |
Utrata przytomności/zgon |
Zobacz też: Zaczadzenie, czyli zatrucie śmiercionośnym czadem
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!