Przez długi czas pacjenci oczekiwali na usprawnienie procedur rejestracyjnych w przychodniach i szpitalach. Kilka miesięcy temu pojawiła się nadzieja na lepsze jutro. Powszechna opinia głosiła, że już za moment jedyną potrzebną rzeczą dla pacjenta, który chce uzyskać świadczenie zdrowotne będzie numer PESEL.
Fot. Depositphotos
Nowelizacja ustawy, która daje pacjentom prawo elektronicznego potwierdzenia przez świadczeniodawców uprawnień do świadczeń zdrowotnych, weszła w życie 1. stycznia 2013 roku. Aby możliwa była realizacja tego prawa Narodowy Fundusz Zdrowia, wprowadził eWUŚ tzn. ogólnopolski system elektronicznej weryfikacji uprawnień świadczeniobiorców.
Wbrew powszechnej opinii nie wystarczy tylko numer PESEL do tego, by skorzystać ze świadczenia zdrowotnego. Zgodnie z ustawą konieczne jest posiadanie kilku ważnych dokumentów, by pacjent mógł otrzymać np. receptę czy przebywać w oddziale szpitalnym.
- Aby potwierdzić prawo do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych (które przysługuje na mocy przepisów polskich) pacjent oprócz nr PESEL musi przedstawić jeden dokument tożsamości (dowód osobisty, paszport lub prawo jazdy).
- Jeżeli pacjentem jest uczeń, który nie ukończył 18. roku życia oprócz nr PESEL powinien mieć ze sobą legitymację szkolną.
- Jeśli odbiorcą świadczenia zdrowotnego jest dziecko poniżej 6. roku życia to rodzic lub opiekun prawny powinien mieć dokument, który potwierdza tożsamość dziecka (paszport lub dowód biometryczny). Tutaj może pojawić się problem, gdyż wiele dzieci w tym wieku nie ma dowodu tożsamości. W takim przypadku nie ma możliwości sprawdzenia statusu dziecka w systemie eWUŚ. Wówczas należy przedstawić kartę ubezpieczenia zdrowotnego dziecka, a w przypadku jej braku dokument, który potwierdza zgłoszenie dziecka do ubezpieczenia.
- Jeśli dane świadczenie zdrowotne ma sfinansować budżet państwa, rodzić musi okazać np. skrócony odpis aktu urodzenia celem potwierdzenia obywatelstwa dziecka.
- Prawo do świadczeń zdrowotnych na mocy przepisów unijnych nie może być zweryfikowane w systemie eWUŚ. Grupa tych pacjentów, by uzyskać świadczenie musi przedstawić stosowny dokument np. EKUZ (Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego), poświadczenie potwierdzające prawo do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych.
- Jeśli pacjentem jest dziecko, które nie ma nadanego nr PESEL (okres do 3. miesiąca życia) prawo do świadczeń musi być potwierdzone nr PESEL rodzica lub opiekuna prawnego.
Gdy w systemie eWUŚ pojawia się „czerwony ekran” tzn., że NFZ w danym dniu nie potwierdza prawa pacjenta do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych. Co robić?
W takiej sytuacji najlepiej okazać dokument, który poświadcza te uprawnienia:
- zgłoszenie do ubezpieczenia,
- legitymacja ubezpieczeniowa,
- zaświadczenie o chorobie HIV lub gruźlicy,
- odcinek renty lub emerytury,
- RMUA (miesięczny raport dla ubezpieczonej osoby),
- legitymacja rencisty lub emeryta.
Czyli przezorny zawsze ubezpieczony. Na wypadek „czerwonego ekranu” warto mieć aktualny dokument, by uniknąć nadmiernego stresu i w stosownym czasie uzyskać świadczenie medyczne.
Gdy pacjent nie ma aktualnego dokumentu, by móc skorzystać ze świadczeń zdrowotnych powinien złożyć pisemne oświadczenie, które potwierdza prawo do bezpłatnych świadczeń. Konieczność wypełnienia oświadczenia może okazać się minusem systemu eWUŚ. Wzór oświadczenia jest skomplikowany.
Warto pamiętać o tym, że osoby, które mają ubezpieczenie w innym kraju UE/UEFA nie mogą złożyć pisemnego oświadczenia, ponieważ NFZ nie ma informacji na temat ubezpieczenia osób z innych krajów. Dlatego też osoby te, jeśli nie przedstawią stosownego dokumentu nie mogą być odbiorcami nieodpłatnych świadczeń zdrowotnych.
Gdy eWUŚ nie potwierdza prawa do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych w przypadku kobiety w ciąży lub w okresie porodu czy połogu. Co robić?
Jeśli jest ona obywatelką Polski i mieszka w Polsce powinna mieć ze sobą zaświadczenie lekarskie, które zawiera informację o jej stanie (ciąża, poród, połóg).
Najczęstsze przypadki „czerwonego ekranu” mają miejsce, gdy główny ubezpieczyciel nie zgłosił do ubezpieczenia np. dziecka lub małżonka. Sytuacja taka może zdarzyć się gdy student przez pewien okres pracował i po ustaniu stosunku pracy, rodzic nie zgłosił go do ubezpieczenia. „Czerwony ekran” pojawi się również wtedy gdy po zmianie pracy, osoba nie zgłosiła (ponownie) do ubezpieczenia członków rodziny.
W sytuacji zagrożenia życia gdy nie ma czasu na oglądanie dokumentów czy wypisanie oświadczenia, a eWUŚ wykazuje brak potwierdzenia praw do bezpłatnego świadczenia zdrowotnego, pacjent uzyska świadczenie. Jest on jednak zobowiązany przedstawić stosowne dokumenty lub wypełnić oświadczenie. Ma na to 2 tygodnie od dnia, w którym rozpoczęto świadczenie zdrowotne. Jeśli świadczeniem była hospitalizacja ma czas 7 dni od zakończenia leczenia.
Mimo wprowadzenia eWUŚ, do lekarza warto zabierać ze sobą teczkę dokumentów. Dlaczego?
Jeśli zaistnieje konieczność wypisania pacjentowi druku, który stwierdza czasową niezdolność do pracy (ZUS ZLA), pacjent musi podać (i potwierdzić) dane płatnika składek. Wówczas pojawi się problem, gdy zabraliśmy tylko dowód tożsamości i nr PESEL, bowiem te dokumenty nie zawierają informacji o płatniku składek (nr NIP, nr PESEL pracodawcy lub seria i nr paszportu płatnika składek). Może okazać się, że mimo wskazań druku ZUS ZLA nie otrzymamy.
Jeśli osoba korzysta ze szczególnych uprawnień do świadczeń zdrowotnych musi zabrać ze sobą dokumenty, które potwierdzają te uprawnienia (legitymacja „Zasłużonego Honorowego Dawcy Krwi”, legitymacja „Zasłużonego Dawcy Przeszczepu”, książeczka wojskowa, legitymacja osoby represjonowanej, dokument o uprawnieniach o chorobach poazbestowych). W przypadku braku tych dokumentów pacjent nie otrzyma recepty, ponieważ kod szczególnego uprawnienia musi być na niej zaznaczony. Wadą eWUŚ w tym zakresie jest brak tych danych w systemie.
Pamiętaj! Potwierdzenie prawa do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej wymagane jest w dniu udzielania świadczenia, nie w momencie zapisu na dane świadczenie. Pacjent nie ma możliwości, by za pomocą Internetu samemu potwierdzić uprawnienia w systemie eWUŚ.
Źródło:
Poradnik eWUŚ w rejestracji- NFZ, www.nfz.gov.pl
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!