Kwiaty, czekoladki, alkohol… Łapówka czy wdzięczność?

Białko w moczu fot. Adobe Stock
W publicznej służbie zdrowia pacjent nie płaci za świadczone mu usługi. Czy podarowanie lekarzowi prezentu w ramach podziękowania za opiekę jest czynem nielegalnym i może podlegać karze?
/ 27.09.2011 10:41
Białko w moczu fot. Adobe Stock

Żądanie wynagrodzenia

Artykuł 68 Kodeksu Etyki Lekarskiej stanowi, że jeżeli z zatrudnienia lekarza wynika, że winien on spełniać swe obowiązki wobec powierzonych jego opiece chorych bez świadczeń finansowych z ich strony, a więc w publicznej służbie zdrowia, to nie może żądać od tych chorych wynagrodzenia w jakiejkolwiek formie, ani też uzależniać leczenia od uzyskania materialnych korzyści. Analiza zapisu mówi dosłownie o żądaniu wynagrodzenia przez lekarza, natomiast nie wspomina nic o sytuacji, gdy pacjent ze swojej własnej woli chce lekarzowi podziękować za opiekę czy badanie.

Czy lekarz może dostać dar wdzięczności?

Pewną odpowiedź na to pytanie daje zapis z Karty Praw Lekarza informujący, że po wykonaniu usługi zdrowotnej lekarz może otrzymać jako wyraz wdzięczności dar, którego wartość i forma są zwyczajowo przyjęte. I znowu pojawia się  tutaj kolejna trudność z określeniem wartości i formy zwyczajowo przyjętej. Natomiast zapis nie pozostawia wątpliwości co do czasu otrzymania owego „daru”, może to nastąpić wyłącznie po wykonaniu czynności przez lekarza.

Przeczytaj: Jakiej odpowiedzialności podlega lekarz?

Łapówkarstwo

W polskim prawie karnym przewidziane są dwie różne formy łapówkarstwa tzw. bierna i czynna. Pierwsza z nich usankcjonowana została w art. 228 § 1 k.k., przewidując karę dla osoby, która w związku z pełnieniem funkcji publicznej, przyjmuje korzyść majątkową lub osobistą albo jej obietnicę. Natomiast łapownictwo czynne uregulowane zostało w art. 229 k.k., który karze za udzielenie albo obiecanie udzielenia korzyści majątkowej lub osobistej osobie pełniącej funkcję publiczną w związku z pełnieniem tej funkcji.

Jak widać łapówka to nie tylko samo fizyczne wręczenie lub przyjęcie korzyści majątkowej, ale również obietnica takiego przysporzenia. Ponadto pojęcie łapówki obejmuje także przyjęcie obietnicy takiej korzyści za określone działania.

Przeczytaj: Jakie obowiązki wobec pacjentów ma lekarz rodzinny?

Czy tytułowe czekoladki, kwiaty, alkohol zawsze traktować należy jako łapówkę.

Zdaniem piszącego, odpowiedź nie jest taka jednoznaczna. Jeżeli jest to drobny prezent, niewielkiej wartości, dany już „po”, nie obiecany wcześniej przez wręczającego i nie zasugerowany przez biorącego, a wynikający ze szczerej chęci podziękowania za okazaną opiekę, to nie możemy tutaj popadać w skrajność. Z drugiej strony takie przypadki należy każdorazowo analizować oddzielnie, nie dając cichego przyzwolenia na działania naruszające przepisy kodeksu karnego.

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA