Lekarz rodzinny nazywany jest inaczej lekarzem pierwszego kontaktu lub lekarzem POZ, czyli podstawowej opieki zdrowotnej. To pierwsza osoba, która nas bada i ewentualnie kieruje na dalsze badania lub do innych specjalistów. Do lekarza rodzinnego zgłaszamy się bez skierowania.
Rola lekarza rodzinnego jest niedoceniana przez wielu pacjentów. A to duży błąd. Lekarz POZ to osoba charakteryzująca się dużą odpowiedzialnością oraz co najważniejsze, wiedzą z pogranicza różnych dziedzin medycyny.
Lekarz rodzinny - jak wybrać i zmienić?
Ubezpieczone osoby mogą wybrać zarówno lekarza rodzinnego, jak i pielęgniarkę i położną. Bezpłatnie można zrobić to maksymalnie dwa razy do roku. Deklarację dostępną na stronie internetowej NFZ lub w przychodniach, należy wypełnić i złożyć w wybranej placówce. Warto wiedzieć, że przy wyborze lekarza rodzinnego nie obowiązuje już zasada rejonizacji. Możemy wybrać lekarza POZ z dowolnej, nawet odległej od naszego domu placówki.
Jeżeli zmieniamy lekarza rodzinnego częściej niż dwa razy w roku, konieczna jest opłata. Wówczas za każdą zmianę lekarza POZ zapłacić musimy 80 zł. Wyjątkiem są sytuacje, w których nasz lekarz rodzinny przestał współpracować z naszą placówką. Wtedy możemy wybrać nowego za darmo.
Zmieniając placówkę, należy przekazać nowemu lekarzowi swoją dotychczasową dokumentację medyczną. Każda placówka na żądanie pacjenta ma obowiązek udostępnić jego dokumenty.
Lekarz rodzinny - na jakie badania może skierować?
Osoba ubezpieczona udająca się do lekarza rodzinnego ma prawo otrzymać od niego bezpłatną poradę lekarską oraz ewentualnie skierowanie na inne badania lub do innego specjalisty.
Bez skierowania od lekarza rodzinnego można się udać jedynie do:
- psychiatry,
- onkologa,
- dentysty,
- ginekologa i położnika,
- wenerologa.
Lekarz rodzinny na początkowym etapie diagnozy może zlecić dodatkowe badania. Ich lista jest jednak ściśle ograniczona. W przypadku dokładniejszych lub bardziej specjalistycznych badań (jak np. tomografia czy rezonans magnetyczny) konieczne będzie skierowanie już od specjalisty.
Lekarz rodzinny może skierować na:
- badanie krwi - m.in. na morfologię, OB,
- badanie biochemiczne i immunochemiczne - poziom sodu, potasu, wapnia, żelaza. A także m.in.: mocznika, kreatyniny, glukozy, cholesterolu, triglicerydów, białka i bilirubiny.
- badanie moczu,
- badanie kału,
- badanie EKG w spoczynku,
- badanie USG - tarczycy, ślinianek, nerek, moczowodów, brzucha, pęcherza, węzłów chłonnych,
- gastroskopię,
- kolonoskopię,
- spirometrię,
- badanie radiologiczne - kręgosłupa, klatki piersiowej, miednicy, zatok, jamy brzusznej, czaszki.
Inne uprawnienia lekarza rodzinnego:
- Wystawienie zlecenia na transport sanitarny dla chorego, np. do placówki medycznej czy na badanie diagnostyczne.
- Wystawienie skierowania na leczenie rehabilitacyjne lub uzdrowiskowe.
- Wystawienie skierowania do opieki długoterminowej - zarówno w warunkach domowych (np. opieka pielęgniarska), jak i stacjonarnych (np. zakłady opiekuńcze).
- Wystawienie zlecenia na zakup niektórych sprzętów ortopedycznych i środków pomocniczych, np. baloników i podpórek, materacy przeciwodleżynowych i poduszek przeciwodleżynowych.
Więcej na temat badań krwi:
Morfologia krwi: normy i interpretacja wyników badania
OB (odczyn Biernackiego) - norma, podwyższone i wysokie wyniki OB
Hemoglobina - norma, niska i wysoka
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
