Środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego – co to jest?
Za definicją przedstawioną w art. 3 ust. 1 pkt 44 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 roku o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914) środkiem spożywczym specjalnego przeznaczenia żywieniowego należy określić środek spożywczy, który ze względu na specjalny skład lub sposób przygotowania wyraźnie różni się od środków spożywczych powszechnie spożywanych i zgodnie z informacją zamieszczoną na opakowaniu jest wprowadzany do obrotu z przeznaczeniem do zaspokajania szczególnych potrzeb żywieniowych:
- osób, których procesy trawienia i metabolizmu są zachwiane lub osób, które ze względu na specjalny stan fizjologiczny mogą odnieść szczególne korzyści z kontrolowanego spożycia określonych substancji zawartych w żywności - taki środek spożywczy może być określany jako „dietetyczny”,
- zdrowych niemowląt i małych dzieci w wieku od roku do 3 lat.
Do czego służą środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego?
Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, ze względu na swoje przeznaczenie, obejmują następujące grupy (przy czym nie jest to katalog zamknięty):
1) preparaty do początkowego żywienia niemowląt, w tym mleko początkowe, oraz preparaty do dalszego żywienia niemowląt, w tym mleko następne;
2) środki spożywcze uzupełniające, obejmujące produkty zbożowe przetworzone i inne środki spożywcze dla niemowląt i małych dzieci w wieku od roku do 3 lat;
3) środki spożywcze stosowane w dietach o ograniczonej zawartości energii w celu redukcji masy ciała;
4) dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego;
5) środki spożywcze zaspokajające zapotrzebowanie organizmu przy intensywnym wysiłku fizycznym, zwłaszcza sportowców;
6) środki spożywcze dla osób z zaburzeniami metabolizmu węglowodanów (cukrzyca);
7) środki spożywcze niskosodowe, w tym sole dietetyczne o niskiej zawartości sodu lub bezsodowe;
8) środki spożywcze bezglutenowe.
Przeczytaj: Żywienie dziecka w pierwszym roku życia - miesiąc po miesiącu
Wymogi
Rozdział 6 ustawy w całości poświęcony jest środkom specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Środki te muszą spełniać wymagania określone dla środków spożywczych powszechnie spożywanych, jak również szczególne wymagania w zakresie składu oraz sposobu produkcji, zapewniające, że środki te będą zaspokajały specjalne potrzeby żywieniowe konsumentów finalnych zgodnie ze swoim przeznaczeniem.
Reklama
Ustawa zawiera też odrębne regulacje dotyczące opakowań środków przeznaczonych bezpośrednio dla konsumenta finalnego oraz samej reklamy tych środków.
Reklama preparatów do początkowego żywienia niemowląt może być prowadzona wyłącznie w publikacjach popularnonaukowych specjalizujących się w upowszechnianiu wiedzy z zakresu opieki nad dzieckiem lub w publikacjach naukowych i musi być ograniczona do informacji potwierdzonych badaniami naukowymi. Informacje zawarte w reklamie nie mogą sugerować, że karmienie sztuczne jest równoważne lub korzystniejsze od karmienia piersią.
Zabroniona jest natomiast całkowicie reklama preparatów do początkowego żywienia niemowląt w miejscach ich sprzedaży. Zakazane jest także prowadzenie działalności promocyjnej zachęcającej do nabycia preparatów do początkowego żywienia niemowląt i przedmiotów służących do karmienia niemowląt, takiej jak rozdawanie próbek, specjalne wystawy, kupony rabatowe, premie, specjalne wyprzedaże i sprzedaż wiązana.
Przeczytaj: Czy reklamy jedzenia kłamią?
Próbki i akcesoria
Ustawa zabrania oferowania lub dostarczania przez producentów lub dystrybutorów preparatów do początkowego żywienia niemowląt oraz przedmiotów służących do karmienia niemowląt, ich próbek lub innych przedmiotów tego typu o charakterze promocyjnym - konsumentom, w tym przede wszystkim kobietom ciężarnym, rodzicom niemowląt lub członkom ich rodzin, bezpośrednio lub za pośrednictwem podmiotów udzielających świadczeń zdrowotnych, bezpłatnie lub po obniżonej cenie.
Wymagania powyższe, jak również dodatkowe, dotyczące omawianych środków, uszczegóławia rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 września 2010 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wydane na podstawie art. 26 ust. 1 i ust. 2 pkt 3 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
