Stopnie niepełnosprawności
Wyróżniamy trzy stopnie niepełnosprawności: lekki, umiarkowany oraz znaczny.
W przypadku lekkiej niepełnosprawności, u chorego stwierdza się taki ubytek sprawności organizmu, który istotnie obniża zdolność do wykonywania pracy. Jednocześnie osoba z lekkim stopniem niepełnosprawności ma problemy w pełnieniu ról społecznych. Problemy te są jednak możliwe do rozwiązania za pomocą środków pomocniczych i technicznych, w postaci na przykład przedmiotów ortopedycznych.
Osoba z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności jest zdolna tylko i wyłącznie do pracy w warunkach pracy chronionej i najczęściej wymaga pomocy ze strony osób trzecich.
Znaczny stopień niepełnosprawności świadczy o takim rodzaju upośledzenia sprawności organizmu, w którym osoba chora nie jest zdolna do samodzielnej egzystencji (komunikacja, samoobsługa, poruszanie się) i wymaga stałej i długotrwałej opieki i pomocy innych osób.
Ile godzin może pracować osoba niepełnosprawna?
Zgodnie z prawem, od 1 stycznia 2012 roku, osoba niepełnosprawna ze stwierdzonym znacznym, umiarkowanym i lekkim stopniem niepełnosprawności będzie mogła pracować maksymalnie 8 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo. Oczywiście i od tej reguły istnieją pewne odstępstwa. Pracownik z orzeczonym znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będzie mógł ubiegać się o skrócenie czasu pracy do 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. W takim przypadku wymagane jest przedstawienie pracodawcy zaświadczenia lekarskiego, które uzasadni potrzebę skrócenia czasu pracy. Zmniejszony wymiar czasu pracy zaczyna obowiązywać od dnia następującego po przedstawieniu pracodawcy zaświadczenia.
Skrócony wymiar czasu pracy nie ma zastosowania do pracowników zatrudnionych przy pilnowaniu (osób, mienia).
Patrz: Co daje orzeczenie o stopniu niepełnosprawności?
Dodatkowe przywileje
Warto pamiętać, że do czasu pracy osoby niepełnosprawnej wlicza się 15 dodatkowych minut przerwy - przeznaczone na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Dodatkowe minuty przysługują niezależnie od przerwy w pracy przewidzianej przez kodeks pracy.
Osoby niepełnosprawne nie mogą pracować na nocne zmiany oraz w godzinach nadliczbowych.
Rola pracodawcy
Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnienia osób niepełnosprawnych pracodawca ma obowiązek wydać skierowanie do lekarza medycyny pracy każdemu pracownikowi ze stwierdzonym znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, który o takie zaświadczenie wystąpi. Skierowanie pozwoli na przeprowadzenie badań niezbędnych do uzyskania zaświadczenia zmniejszającego normy godzin pracy. Pracodawca nie ma jednak obowiązku kierowania na badania każdego pracownika niepełnosprawnego i nie może żądać od pracownika skorzystania z uprawnienia do pracy w mniejszym wymiarze godzin. Chęć zmniejszenia czasu pracy musi wyjść od samej osoby niepełnosprawnej.
Wizyta u lekarza
Lekarzem uprawnionym do wystawiania takich zaświadczeń jest przede wszystkim lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników. Jeżeli nie ma lekarza medycyny pracy, wówczas zaświadczenie można uzyskać od lekarza sprawującego opiekę nad osobą niepełnosprawną. Pracodawca powinien respektować zarówno dokument wystawiony przez lekarza medycyny pracy, jak również ten uzyskany od lekarza prowadzącego osobę niepełnosprawną.
Najważniejszym zadaniem lekarza jest udowodnienie celowości stosowania zmniejszonego wymiaru godzin pracy w stosunku do danego pracownika.
Decyzja dotycząca czasu przez jakie zaświadczenie jest ważne leży w gestii lekarza. Prawo nie reguluje tej kwestii.
Koszty badania zawsze ponosi pracodawca. Wlicza się w nie także badania dodatkowe, jeżeli są one niezbędne do uzyskania zaświadczenia.
Odmowa przyznania zaświadczenia
Prawo nie przewiduje możliwości odwołania się od decyzji lekarza w przypadku nie uzyskania zaświadczenia zmniejszającego czas pracy.
Patrz: Jakie prawa ma pacjent niepełnosprawny?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
