O wystąpieniu zaburzeniu afektywnym jednobiegunowym (CHAJ) można mówić wtedy, kiedy w przebiegu choroby pojawiają się tylko stany depresyjne na przemian z okresami zdrowia. Stany depresyjne objawiają się wystąpieniem cech niezgodnych z dotychczasowym funkcjonowaniem osoby (tj. np. stwierdzony obecnie brak energii, podczas gdy osoba z reguły jest aktywna).
Jak rozpoznać stan depresyjny?
Bardzo cenną wskazówką w rozpoznaniu stanu depresyjnego jest również szczególna tendencja obniżenia nastroju rano i lekkie poprawianie się go wraz z biegiem dnia, a także wcześniejsze (o dwie lub więcej godzin) budzenie się. Wbrew obiegowym poglądom, objawem depresji może być nie tylko obniżenie nastroju, ale i brak odczuwania przyjemności ze zdarzeń, które kiedyś je wywoływały (tzw. anhedonia), bądź problemy z podejmowaniem decyzji (tzw. abulia).
Polecamy: Co to jest odpowiedzialność rozproszona?
Innymi przejawami stanu depresyjnego jest wyżej wspomniany spadek energii, dotychczasowych zainteresowań, libido, łaknienia czy wagi (minimalnie 5% w ciągu ostatniego miesiąca).
CHAJ zwykle zaczyna się po 40 roku życia, a w jego ramach kolejnych nawrotów mogą pojawić się epizody depresji łagodne, umiarkowane, ciężkie bez objawów psychotycznych oraz z takimi objawami (urojenia, omamy).
Jak rozpoznać CHAD?
Z kolei w wypadku zaburzeń afektywnych dwubiegunowych (CHAD) występują stany manii bądź hipomanii na przemian z epizodami depresji i okresami zdrowia psychicznego. Mania jest niejako przeciwieństwem stanu depresyjnego (hipomania z kolei jest łagodniejszą odmianą manii) i charakteryzuje się: wzmożoną aktywnością, rozmownością, niepokojem, łatwością kontaktów (także seksualnych), trudności w koncentracji a także zmniejszoną potrzebą snu (uczucie wypoczęcia po 3h spania).
Długość trwania poszczególnych faz różni się od siebie – epizod depresji może trwać ok. 3-6 miesięcy, zaś manii/hipomanii, maksymalnie kilka tygodni, co jest w dużej mierze podyktowane możliwościami organizmu osoby chorej. Niestety widoczna jest także tendencja skracania się okresu wyrównanego nastroju wraz z upływem wieku, a sami pacjenci tęsknią za tzw. „górką” bądź w ogóle odbierają fazę wyrównanego nastroju jako stany depresyjne.
Polecamy: Rodzina chorego na depresję
O czym warto pamiętać...
Należy pamiętać, że aby móc rozpoznać zaburzenie afektywne, trzeba wykluczyć inne czynniki, które mogą wpływać na nastrój (niektóre leki czy uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego), a także być świadomym, ze stany depresyjne mogą być właśnie sygnałem innej poważnej choroby takiej jak stwardnienie rozsiane czy zaburzenia czynności tarczycy, dlatego też nie należy ich ignorować lub starać się leczyć samemu, czekając na lepszy czas.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
