Zaburzenia psychiczne dające organiczne objawy
Profesjonalnie grupę tych chorób klasyfikuje się jako zaburzenia występujące pod postacią somatyczną (somatoform disorders). Istotą tej grupy zaburzeń jest występowanie zaburzeń o charakterze somatycznym.
Pacjent, na podstawie odczuwanych objawów, podejrzewa lub jest przekonany o istnieniu u niego poważnej choroby. Wykonuje szereg badań diagnostycznych, które nie odbiegają od normy albo wykazane w nich nieprawidłowości nie mają związku z podejrzewaną jednostką chorobową.
Do grupy tej należą: zaburzenia somatyzacyjne (z somatyzacją), zaburzenia hipochondryczne, zaburzenia (dysfunkcje) autonomiczne występujące pod postacią somatyczną.
Zaburzenia nerwicowe z somatyzacją
Różnica między dwiema pierwszymi jednostkami polega na tym, że w pierwszej z nich pacjent narzeka przede wszystkim na objawy, podczas gdy w drugim przypadku zwraca uwagę na chorobę, będącą przyczyną wymienionych objawów i ewentualnych powikłań.
Przenosi się to na oczekiwania chorującego i jego współpracę z lekarzem. Osoby z zaburzeniami somatyzacyjnymi oczekują określenia (podania nazwy) konkretnej jednostki chorobowej. Próbują to osiągnąć przez wymuszanie leków lub nie stosują się do zaleceń lekarskich.
Zobacz też: Jak powstaje nerwica?
Zaburzenia hipochondryczne i autonomiczne w nerwicy
Dla cierpiących na zaburzenia hipochondryczne priorytetem będzie terapia ukierunkowana na usunięcie poszczególnych symptomów. Bojąc się wystąpienia objawów ubocznych, domagają się szczegółowego uzasadnienia włączanej farmakoterapii. Obu jednostkom często towarzyszy depresja i lęk. Na pojawienie się zaburzeń somatycznych może mieć wpływ ich rodzinne występowanie.
Powyższej zależności nie stwierdzono w odniesieniu do zaburzeń hipochondrycznych.
Zaburzenia autonomiczne charakteryzują się przewagą objawów wynikających z pobudzenia tego układu. W zakres opisywanej grupy wchodzą również: uporczywe bóle psychogenne, globus hystericus, psychogenne kurczowe zaburzenia ruchowe, świąd o podłożu psychogennym, psychogenne zaburzenia miesiączkowania, zgrzytanie zębami.
Diagnostykę utrudnia fakt, że objawy somatyczne występują, niejednokrotnie z dużym nasileniem, w innych jednostkach chorobowych.
Leczenie nerwicy objawiającej się pod postacią somatyzacji
Podstawą jest psychoterapia krótkoterminowa zorientowana na problem (rozerwanie mechanizmu błędnego koła związanego z wejściem pacjenta w rolę chorego) terapii rodzin lub zmiana cech osobowości kształtujących tendencję do wchodzenia w rolę chorego. Farmakoterapia jest jedynie uzupełnieniem, przy czym jej zastosowanie powinno być dokładnie przeanalizowane.
Zobacz też: Nerwica jako reakcja na stres
Źródło: Wydawnictwo Continuo, „Podstawy Psychologii. Podręcznik dla studentów medycyny i kierunków medycznych”; pod red. M. Talarowskiej, Antoniego Florkowskiego, Piotra Gałeckiego; Rozdział 10. Wybrane zaburzenia psychiczne, Piotr Gałecki/pk/jm
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!