Déjà vu to specyficzne odczucie, że przeżywana sytuacja miała miejsce już wcześniej, w nieokreślonej przeszłości. Pojawia się nagle, trwa zaledwie kilka sekund, a osoba, która go doświadcza jest wobec niego krytyczna (ma pewność, że to, co się w danej chwili dzieje, nie mogło wydarzyć się wcześniej).
Zdaniem naukowców ponad 80% ludzi przynajmniej raz w życiu doświadczyło déjà vu. Mimo że jest to bardzo powszechne zjawisko, w dalszym ciągu niewiele o nim wiadomo. Dzięki badaniom specjalistów z Teksasu możemy powiedzieć na jego temat nieco więcej.
Pokrewieństwo déjà vu z padaczką skroniową
Badania zespołu doktor Michelle Hook z Texas A&M Health Science Center College of Medicine (USA) wykazują, że déjà vu może mieć związek z mechanizmem zapisywania wspomnień w mózgu. W płacie skroniowym nasze wspomnienia są gromadzone i przechowywane. Od jego działania uzależnione jest zapamiętywanie zdarzeń i faktów. Pewne części płata skroniowego są odpowiedzialne za rozpoznawanie konkretnych zdarzeń, kojarzenie sytuacji znajomych.
Padaczka skroniowa to choroba neurologiczna, która charakteryzuje się nawracającymi napadami padaczkowymi. Są one wywołane przez nagłe, synchroniczne wyładowania komórek nerwowych w płacie skroniowym. Naukowcy wysunęli przypuszczenie, że za déjà vu jest odpowiedzialna podobna usterka w mózgu. Wyładowania elektryczne mają jedynie mniejszą moc.
Podobieństwo déjà vu do mioklonii
Dlaczego déjà vu doświadczają osoby, które nie cierpią na padaczkę? Naukowcy dostrzegli duże podobieństwo tego zjawiska do mioklonii - mimowolnych i gwałtownych skurczów poszczególnych grup mięśniowych, które pojawiają się zazwyczaj podczas snu u zdrowych osób. Badacze wnioskują, że déjà vu może być rodzajem nieprawidłowego impulsu, tak jak w przypadku mioklonii.
Déjà vu - efekt "skrótu" impulsów elektrycznych?
Zdaniem naukowców déjà vu może mieć związek ze "skrótem", który tworzą impulsy elektryczne w trakcie wędrówki po mózgu. Jest to bardzo prawdopodobne, ponieważ umysł dąży do stworzenia obrazu otaczającego nas świata przy jak najmniejszym wkładzie pracy. Jeśli impulsy elektryczne "idą na skróty", mianowicie pomijają w swojej wędrówce pamięć krótkotrwałą, osoba może doświadczyć niepokojącego wrażenia, że dana sytuacja miała miejsce w nieokreślonej przeszłości.
Zobacz też:
Skąd się biorą koszmary senne? Na czym polega osobowość borderline? Teorie psychologiczne na temat snu
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!