Oddziaływania terapeutyczne w schizofrenii powinny być kompleksowe (uwzględniające różne metody leczenia), zindywidualizowane (dostosowane do potrzeb i możliwości chorego) oraz długotrwałe (o różnej formie i intensywności zależnie od fazy choroby).
Leczenie farmakologiczne
W leczeniu schizofrenii stosowane są przede wszystkim leki o działaniu przeciwpsychotycznym (tzw. neuroleptyki). Poza tym niektóre neuroleptyki działają silnie uspokajająco, zaś inne wpływają aktywizująco i przeciwdepresyjnie. Prowadzi to do poprawy procesów poznawczych i zmiany zaburzeń zachowania. W wyjątkowych wypadkach stosowana jest terapia elektrowstrząsowa (EW). Jako leki uzupełniające stosuje się leczenie przeciwlękowe, przeciwdepresyjne oraz normotymiczne (stabilizujące nastrój i napęd psychoruchowy).
Kiedy wskazana jest hospitalizacja?
Terapia szpitalna prowadzona jest w momencie nasilenia ostrych objawów psychotycznych. Powinna być prowadzona tak długo, jak one występują. Najlepsze efekty terapeutyczne osiągane są, gdy pomoc udzielana jest osobom chorym w ich środowisku społecznym. Współcześnie rozwijają się takie formy leczenia, które pozwalają pacjentom funkcjonować poza szpitalem: leczenia ambulatoryjne, leczenie środowiskowe, oddziały dzienne, hostele, kluby pacjentów, ośrodki interwencji kryzysowej.
Warto wiedzieć:Farmakoterapia, czyli czy można leczyć schizofrenię?
Psychoterapia schizofrenii
W ostrej fazie choroby celem psychoterapii jest przede wszystkim zmniejszenie poczucia obcości, zagrożenia, poczucia izolacji. W okresie remisji objawów psychotycznych psychoterapia indywidualna lub grupowa nastawiona jest na kształtowanie i utrwalanie zachowań pozwalających na adekwatne funkcjonowanie w środowisku. Stosowana jest również psychoterapia behawioralna, terapia rodzin oraz treningi umiejętności społecznych.
Jakie jest rokowanie w schizofrenii?
Uważa się, że w przebiegu schizofrenii z upływem czasu oraz z kolejnymi zaostrzeniami pogłębia się upośledzenie funkcjonowania społecznego. Podatność na oddziaływanie czynników stresowych utrzymuje się u osób chorych przez całe życie. W miarę upływu czasu słabnie intensywność objawów pozytywnych (omamów i urojeń), natomiast nasilają się rezydualne objawy ubytkowe (stępienie reakcji emocjonalnych, dziwaczne zachowania, zmniejszenie lub brak dbania o higienę i wygląd zewnętrzny).
Odsetek nawrotów ostrych objawów choroby wynosi w okresie 2 lat 40% u chorych systematycznie zażywających leki i 80% u osób, które samowolnie zaprzestały ich przyjmowania. Zamachy samobójcze zdarzają się u około 50% chorych, z czego 10-12% kończy się śmiercią. Zachowania agresywne mają częściej miejsce u osób nieleczonych, a do czynników ryzyka takich zachowań należą: urojenia prześladowcze, występowanie takich zachowań w przeszłości oraz zmiany organiczne mózgu.
Średnia długość życia osób cierpiących na schizofrenię jest krótsza niż w populacji ogólnej. Rokowanie jest zbliżone do „reguły trzech”: około 1/3 chorych prowadzi względnie normalne życie, 1/3 wykazuje nadal objawy, jednocześnie dość dobrze funkcjonując społecznie, a 1/3 pacjentów wykazuje znaczne zaburzenia funkcjonowania i wymaga częstych hospitalizacji. Około 10% pacjentów z tej ostatniej grupy wymaga długotrwałej instytucjonalizacji. Rokowanie u kobiet jest zazwyczaj lepsze niż u mężczyzn.
Sprawdź także: Schizofrenia u geniuszy
Źródło: Wydawnictwo Continuo, „Podstawy psychologii. Podręcznik dla studentów medycyny i kierunków medycznych”; pod red. M. Talarowskiej, Antoniego Florkowskiego, Piotra Gałeckiego; rozdział 10: Wybrane zaburzenia psychiczne.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
